BÀI GIẢNG CỦA ĐỨC GIÁM MỤC GIÁO PHẬN
TRONG THÁNH LỄ TIỆC LY 2015
“NGƯỜI YÊU THƯƠNG HỌ ĐẾN CÙNG” (Ga 13, 1)
***
Thánh sử Gioan ghi lại những giây phút đầy xúc cảm Chúa Giêsu dành cho các môn đệ thân yêu trước khi Người bước vào cuộc khổ nạn và cái chết: “Người vốn yêu thương những kẻ thuộc về mình đang còn ở thế gian và đã yêu thương họ đến cùng” (Ga 13, 1). Người yêu thương đến tận cùng khi mặc lấy sự thấp hèn của con người. Thiên Chúa đã hạ mình và trở nên kẻ nô bộc, rửa chân cho chúng ta ngõ hầu chúng ta có thể dự bàn tiệc với Người. Cử chỉ khiêm hạ này đã diễn giải cho chúng ta tất cả mầu nhiệm của Chúa Giêsu Kitô, mầu nhiệm tình yêu và cứu độ. Tình yêu của Người không bao giờ cạn, rõ ràng là yêu cho đến tận cùng, yêu không có giới hạn.Tình yêu nầy được thể hiện qua hai việc làm cụ thể, đó là việc Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ và việc thiết lập bí tích Thánh Thể, bí tích của Tình Yêu nhập thể.
“Anh em cũng phải rửa chân cho nhau” (Ga 13, 14)
Chúa Giêsu và các môn đệ Người qui tụ ở Phòng Tiệc ly để mừng lễ Vượt Qua. Đó cũng là bữa cơm tối cuối cùng của họ: “Thầy khát khao ăn lễ Vượt qua nầy với các con trước khi chịu khổ hình và Thầy sẽ không còn ăn lễ nầy nữa cho đến khi lễ nầy được nên trọn vẹn trong Nước Thiên Chúa” ( Lc 22, 14-15). Nơi Phòng Tiệc ly, Chúa Giêsu đã bày tỏ tâm tình của Người cho các môn đệ. Người mở miệng ra và nói từ con tim của mình về những điều mà Ngài ấp ủ trong lòng: Người nói về tình yêu và những hoài vọng của Người đối với họ, về những ưu tư của Người là họ sẽ bị tan rã khi Người ra đi, về Đấng Phù trợ là Chúa Thánh Thần sẽ đến với họ để hướng dẫn, bảo vệ, thánh hóa họ, về nguy cơ và các cám dổ sẽ xảy ra để thanh luyện, tẩy rửa và làm cho họ được trưởng thành (x. Ga 13, 31- 17,26). Giữa khi Người bộc lộ tâm tình và huấn dụ như thế thì xảy ra một sự cải vã nhỏ giữa họ, Họ muốn biết ai trong đám họ là người lớn nhất. Đó là một cuộc tranh chấp quyền bính. Họ tranh giành địa vị bên tả bên hữu. Họ muốn biết ai là người lãnh đạo. Và sự việc Giuđa phản bội ngày càng rõ nét, gây nên sự nghi ngờ và chia rẽ giữa họ. Chúa Giêsu đau xót tận thâm tâm. Người phải làm gì để kéo lôi họ ra khỏi chính con người của họ để họ đi đúng con đường của Người. Chúa Giêsu thấy cần phải có một sự chữa trị thật ấn tượng để họ xác tín về tác vụ mà Người sẽ giao phó cho họ. Vì vậy Chúa Giêsu lấy một bình đầy nước, quấn một chiếc khăn ngang lưng và yêu cầu tất cả họ ngồi xuống. Người bắt đầu rửa chân cho họ, từng người một, khởi đầu từ Phêrô cho đến Giuđa Iscariot. Họ đã kinh hoàng rúng động. Chúa Giêsu là Chúa, là Thầy của họ, là vị cứu tinh, là người lãnh đạo và là tất cả của họ nhưng nầy đây Người đã tự hạ mình xuống làm người thấp hèn nhất, bằng cách làm một công việc thuộc về hạng tôi tớ. Khi Người đến với Phêrô, ông đã phản đối: Thầy rửa chân cho con sao, không đời nào con chịu đâu?. Nếu Thầy không rửa cho con, con sẽ không được chung phần với Thầy. Chung phần về việc gì? Uống chén đắng và trở thành người tôi tớ phục vụ mọi người. Người rửa chân cho cả Giuđa Iscariot là “ kẻ giơ tay chấm chung một dĩa với Thầy lại là kẻ nộp Thầy (Mt 26,23).
Bài học của việc rửa chân là khiêm nhường phục vụ và ý nghĩa của bài học nầy là bày tỏ tình yêu đến tận cùng của Thầy đối với các môn sinh. Huấn dụ quan trọng của việc rửa chân nầy là: “Nếu Thầy là Chúa là Thầy mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho các con, để các con cũng làm như Thầy đã làm cho các con” (Ga 13,14). Điều xảy ra trong tối thứ Năm thánh đã tóm gọn toàn bộ sứ mệnh của Chúa Giêsu. Người đến để phục vụ chứ không phải để được phục vụ. Và mời gọi các môn đệ và các kitô hữu hãy làm như thế vì trong Hội Thánh. Người lãnh đạo cộng đoàn phải là tôi tớ phục vụ mọi người. Từ từ các môn đệ nhận ra rằng họ được kêu gọi để sống, không phải cho chính họ mà cho kẻ khác. Khi họ hiểu được sứ điệp và gương phục vụ của Chúa Giêsu, lúc bấy giờ họ mới quấn khăn ngang lưng, đổ đầy những chậu nước và rửa chân người khác nhằm mục đích phục vụ Tin Mừng yêu thương và cứu độ.
“Các con hãy làm việc nầy mà tưởng nhớ đến Thầy” (Lc 22, 19).
“Thầy khát khao ăn lễ Vượt Qua nầy”. Lễ Vượt Qua mà Chúa Giêsu khao khát ăn với các môn đệ là Bữa Tiệc Thánh Thể. “Đây là Mình Thầy, hiến tế vì anh em. Đây là Chén Máu Thầy, chén giao ước mới, lập bằng máu Thầy, đổ ra vì anh em” (Lc 22,19-20). Chúa ban cho các môn đệ Mình Máu Người để khi ăn và uống Mình Máu Người, họ nhận được Tình Yêu sung mãn và sự sống dồi dào của Đấng là Bánh ban sự sống. Khi ăn lấy Mình Máu Thánh Người, các môn đệ cảm nghiệm rằng yêu đến tận cùng là tự tan biến tự hoà tan vào máu thịt của người mình yêu. Khi lập bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu vừa ban Bánh sự Sống, vừa loan báo hy tế thập giá núi Sọ. Mình và Máu các môn đệ ăn và uống trong bữa Tiệc Ly là chính Mình và Máu sẽ bị trao nộp và đổ ra vào chiều thứ Sáu thánh để nhờ đó nhiều người được ơn tha thứ và cứu độ. Chỉ có Tình yêu của Chúa Giêsu mới cao vời tuyệt hảo vì Người yêu thương chúng ta đến tận cùng, đến khổ hình thập giá. Bí tích Thánh Thể là bí tích Tình yêu và Thập Giá Chúa Kitô là chứng từ của tình yêu cao cả ấy. Và không phải chỉ ban cho các môn đệ, mà Chúa còn muốn ban cho tất cả mọi người, những ai sẽ tin nghe lời các môn đệ rao giảng và ao ước được nuôi sống bằng Bánh Thánh Thể và được Chúa cứu độ bẳng hy tế thập giá. “Các con hãy làm việc nầy mà tưởng nhớ đến Thầy” là lệnh truyền mà Chúa Giêsu ban cho các môn đệ là các thừa tác viên thánh sẽ cử hành mầu nhiệm Thánh Thể hằng ngày cho đến ngày Chúa lại đến.
Anh chị em thân mến,
Chúa Giêsu đã cúi mình rửa chân cho các môn đệ và nêu cao gương phục vu trong khiêm tốn để bày tỏ tình yêu đối với các ngài. Yêu là cúi mình rửa chân cho nhau như Chúa rửa chân cho các môn đệ. Hôm nay, Người vẫn ở nơi những người đang cúi xuống, âm thầm, nhẹ nhàng băng bó các vết thương của tha nhân; hôm nay, Chúa Giêsu vẫn ở nơi những người cần được rửa sạch các vết thương thể xác và tâm hồn. Khi chúng ta cúi mình rửa chân cho nhau, nghĩa là khi chúng ta tận tụy phục vụ và giúp đỡ tha nhân, chúng ta sẽ nhìn thấy những vết sẹo, vết sần sùi và vết chai sạn của vất vả lầm than khổ cực trên đôi chân của anh chị em chúng ta. Đó là đôi chân của các lao động nam nữ, các người trẻ, người tị nạn, người di dân bị trút bỏ quyền tự do và bị buộc phải sống trong những điều kiện giống như các nô lệ. Họ đã phải chịu đói khát, đã bị tước bỏ tự do, bị cướp mất của cải, bị lạm dụng thể xác và tình dục. Họ là đối tượng của nạn buôn bán các bộ phận của cơ thể. Họ bị bắt phục vụ cho những hoạt động phi pháp. Họ là những người bị bắt cóc và giam giữ bởi những nhóm khủng bố. Họ là những thiếu nữ và phụ nữ bị sử dụng như là những nô lệ tình dục. Hãy rửa chân cho nhau. Chúa muốn chúng ta hãy xoa dịu những vết thương của nghèo khổ và bệnh tật, của những người bị loại trừ, bị mặc cảm, bị khinh dể và bị bỏ rơi.
Khi rửa chân cho nhau, chúng ta cũng có thể nhận ra nơi đời mình những sần sùi của tội lỗi, những vết sẹo vì hận thù ganh tỵ, những dấu vết chai cứng của tính ích kỷ, tham vọng và sự dửng dưng của mình trước khổ đau của tha nhân. Hãy rửa cho sạch những vết dơ bẫn của chính mình. Hãy biết cúi mình rửa chân cho nhau, tha thứ cho nhau, hòa giải và tương thân tương trợ lẫn nhau vì đây là việc làm của những người thuộc về Chúa Giêsu: yêu thương nhau như Thầy yêu thương chúng ta đến tận cùng, vì nhờ dấu yêu thương nầy mà người ta nhận biết chúng ta là môn đệ của Thầy. Amen.
+ TÔMA NGUYỄN VĂN TRÂM
GIÁM MỤC GIÁO PHẬN BÀ RỊA
