Ý kiến của Toà Thánh
về bài “phỏng vấn” Đức Thánh Cha
của báo La Repubblica
***
WHĐ (14.07.2014) – Trên trang nhất tờ nhật báo Ý La Repubblica, số ra ngày Chúa nhật 13-07, đã đăng bài báo ký tênEugenio Scalfari, nguyên sáng lập viên và giám đốc của báo. Bài viết của Scalfari thuật lại cuộc trò chuyện mới đây của tác giả với Đức Thánh Cha Phanxicô vào thứ Năm vừa qua tại Vatican. Tác giả bài báo cho biết cuộc trò chuyện “chủ yếu” (chữ của Scalfari trong bài viết đã nêu – TT) nói về vấn đề nạn ấu dâm và thái độ của Giáo hội đối với mafia.
Cùng ngày, linh mục Lombardi, Giám đốc Phòng Báo chí Toà Thánh, đã đưa ra nhận xét về cuộc trò chuyện này là “thân mật và rất thú vị”, đồng thời cũng lưu ý:
“Những lời Đức Thánh Cha nói được Eugenio Scalfari thuật lại và để trong ngoặc kép, như trước đây đã từng xảy ra trong một số bài phỏng vấn của Scalfari, đều là sản phẩm theo trí nhớ của một chuyên gia báo chí, chứ không phải được ghi lại chính xác bởi máy thu âm, hơn nữa người được phỏng vấn cũng không nhận được bản thảo để đọc lại và đồng ý cho đăng các nội dung có liên quan”.
Cha Lombardi nhấn mạnh:
“Không thể và cũng không được coi là bài ‘phỏng vấn’, theo nghĩa thông thường của thuật ngữ này, nếu không thuật lại các câu hỏi và những câu trả lời một cách trung thành, đúng như suy nghĩ của người mình phỏng vấn”.
Cha Lombardi nói thêm:
“Vậy, nếu muốn biết bài báo có toát lên được ý nghĩa và tinh thần của cuộc trò chuyện giữa Đức Thánh Cha và Scalfari hay không, thì cần nhắc lại những bài ‘phỏng vấn’ trước đây đã xuất hiện trên tờ La Repubblica, để nhớ rằng những lời trích dẫn được thể hiện theo lối thuật lại, không đúng với những gì Đức Thánh Cha đã thực sự nói”.
Linh mục Giám đốc Phòng Báo chí Toà Thánh dẫn ra hai câu “đặc biệt” vì chúng “lôi kéo sự chú ý” và vì “chúng không thể là lời của Đức giáo hoàng”. Đó là hai câu nói rằng trong số những kẻ ấu dâm có cả các hồng y, và Đức giáo hoàng “sẽ tìm giải pháp” cho vấn đề độc thân linh mục.
Cha Lombardi đã cho thấy “mánh lới” của báo La Repubblica trong việc gây lẫn lộn giữa lời trần thuật của người viết (Scalfari) và câu nói của người được phỏng vấn (Đức giáo hoàng):
“Họ mở dấu ngoặc kép ở đầu đoạn văn nhưng cuối đoạn văn lại không đóng lại. Làm vậy là vì quên hay là một thủ thuật đối với độc giả”.
Được biết, sau khi La Repubblica đăng tải bài viết đã nêu của Eugenio Scalfari, nhiều hãng tin lớn trên thế giới đã thuật lại với bình luận “bi quan” và “chỉ trích” sự kiện một số linh mục, tu sĩ lạm dụng tình dục trẻ em, rồi nhân đó đặt ra giả thuyết về việc Đức Thánh Cha Phanxicô hẳn sẽ đi đến quyết định mang tính bước ngoặt về luật độc thân của linh mục.
Tuy nhiên, Eugenio Scalfari, nhà báo Ý tự xưng là vô thần, đã từng được biết đến với một bài phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô cách nay chưa lâu (ngày 1-10-2013), qua đó những lời của Đức Thánh Cha trong cuộc trò chuyện với ông thực ra chỉ do ông nhớ và ghi lại, nên tiêu chí “chân thật” đối với thể loại phỏng vấn của báo chí hầu như bị bỏ qua, nhất là tác giả đã không cho người được phỏng vấn xem lại và chấp nhận trước khi công bố.
Với bài viết về cuộc nói chuyện của mình với Đức giáo hoàng, một lần nữa Eugenio Scalfari lại lôi kéo sự chú ý của độc giả bằng những chi tiết giật gân và hướng dư luận vào những vấn đề được nhiều người coi là có liên quan đến uy tín của Giáo hội: lạm dục tình dục, bê bối về tài chính.
Trước tình hình vừa nêu, cha Lombardi, Giám đốc Phòng Báo chí Toà Thánh, đã kịp thời đưa ra những nhận xét xác đáng về bài viết của Eugenio Scalfari.
Thành Thi
