BÀI GIÁO LÝ CUỐI CÙNG CỦA ĐỨC THÁNH CHA BÊNÊĐICTÔ XVI
“Tôi luôn biết rằng có Chúa ở trong thuyền, và tôi luôn biết rằng thuyền Hội Thánh không phải là của tôi, không phải là của chúng ta, nhưng là của Chúa. Và Chúa sẽ không để nó bị chìm”
Dưới đây là bản dịch bài giáo lý trong buổi triều yết cuối cùng của ĐTC Bênêđictô XVI, tại Quảng trường Thánh Phêrô hôm Thứ Tư, ngày 27 tháng 2 năm 2013.
* * *
Các Huynh Đệ đáng kính trong hàng Giám Mục và Linh Mục!
Thưa các Vị Hữu Trách!
Anh Chị Em thân mến!
Cảm ơn anh chị em đã đến dự buổi triều yết cuối cùng của triều đại Giáo Hoàng của tôi với một số người thật đông như thế này.
Hết lòng cảm ơn anh chị em! Tôi thực sự xúc động! Và tôi thấy Hội Thánh vẫn đang sống! Và tôi nghĩ rằng chúng ta cũng phải cảm tạ Đấng Tạo Hóa vì thời tiết đẹp mà Ngài ban cho chúng ta lúc này khi vẫn còn trong mùa đông.
Như Thánh Tông Đồ Phaolô trong bài Thánh Kinh mà chúng ta đã nghe, trong lòng tôi, tôi cũng cảm thấy phải đặc biệt cảm tạ Thiên Chúa là Đấng hướng dẫn và làm cho Hội Thánh tăng trưởng, là Đấng đang gieo Lời của Ngài và do đó nuôi dưỡng đức tin của Dân Ngài. Vào lúc này, tâm hồn tôi mở ra và ôm ấp toàn thể Hội Thánh trên toàn thế giới, và cảm tạ Thiên Chúa vì “những tin tức” mà trong những năm trong sứ vụ Giáo Hoàng, tôi đã có thể nhận được về đức tin trong Chúa Giêsu Kitô, và về tình yêu được luân chuyển một cách thực sự trong Thân Thể của Hội Thánh và làm cho nó sống trong tình yêu, cùng về niềm hy vọng mở ra cho chúng ta và hướng dẫn chúng ta đến sự viên mãn của cuộc sống, hướng về quê hương trên trời.
Tôi cảm thấy rằng tôi mang tất cả anh chị em trong lời cầu nguyện, trong một hiện tại là hiện tại của Thiên Chúa, ở đó tôi gom lại mọi cuộc gặp gỡ, mọi chuyến tông du, mọi cuộc thăm viếng mục vụ. Tôi gom lại tất cả mọi sự và tất cả mọi người trong cầu nguyện để phó thác cho Chúa, ngõ hầu chúng ta có thể biết trọn Thánh Ý Ngài, trong tất cả sự khôn ngoan và hiểu biết tâm linh, và để chúng ta hành xử một cách xứng đáng với Ngài và tình yêu của Ngài, bằng cách mang lại hoa quả trong mọi việc lành (x. Col 1:9-10).
Vào lúc này, tôi cảm thấy rất tin tưởng, bởi vì tôi biết, tất cả chúng ta đều biết, rằng lời chân lý của Tin Mừng là sức mạnh của Hội Thánh, đó là sự sống của Hội Thánh. Tin Mừng thanh tẩy và đổi mới, sinh hoa kết quả, ở bất cứ nơi nào cộng đồng tín hữu nghe và nhận được ân sủng của Thiên Chúa trong chân lý và bác ái. Đây là sự tin tưởng của tôi, đây là niềm vui của tôi.
Khi ấy vào ngày 19 tháng tư gần tám năm trước đây, tôi đã chấp nhận gánh vác sứ vụ của Thánh Phêrô, tôi đã có một niềm tin chắc chắn luôn luôn đi kèm với tôi: niềm tin chắc chắn này vào sự sống của Hội Thánh, vào Lời Chúa. Vào lúc ấy, như tôi đã nói nhiều lần, những lời đã được vọng lên trong tâm hồn tôi là: Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì? Đây là một gánh nặng lớn mà Chúa đật trên đôi vai con, nhưng nếu đây là điều Chúa muốn con làm, thì vâng lời Chúa, con sẽ thả lưới, với niềm tin tưởng chắc chắn rằng Chúa sẽ hướng dẫn con, ngay cả với tất cả những yếu đuối của con. Và tám năm sau, tôi có thể nói rằng Chúa đã thực sự hướng dẫn tôi, Người đã gần gũi tôi, tôi có thể cảm thấy sự hiện diện của Người mỗi ngày. Đó là một phần của cuộc hành trình của Hội Thánh là cuộc hành trình đã có những lúc vui mừng và sáng sủa, nhưng cũng có những lúc khó khăn. Tôi đã cảm thấy như Thánh Phêrô và các Tông Đồ trong thuyền trên Biển Hồ Galilêa, Chúa đã cho chúng ta nhiều ngày có nắng và làn gió nhẹ, những ngày đánh được rất nhiều cá, và có những lần biển động cùng gió nghịch chiều, như trong toàn thể lịch sử Hội Thánh, và Chúa dường như ngủ. Nhưng tôi luôn biết rằng có Chúa ở trong thuyền, và tôi luôn biết rằng thuyền Hội Thánh không phải là của tôi, không phải là của chúng ta, nhưng là của Chúa. Và Chúa sẽ không để nó bị chìm, Chính Người dẫn đạo nó, chắc chắn là qua những kẻ mà Người đã chọn, bởi vì Người muốn như thế. Đây là một điều chắc chắn mà không có gì có thể làm lu mờ. Và đó là lý do tại sao hôm nay tâm hồn tôi tràn đầy lòng biết ơn Thiên Chúa vì Ngài đã không bao giờ để cho toàn thể Hội Thánh hoặc tôi thiếu sự an ủi, ánh sáng và tình yêu của Ngài.
Chúng ta đang ở trong Năm Đức Tin, mà tôi đã muốn củng cố đức tin vào Thiên Chúa của chúng ta trong một bối cảnh dường như đang càng ngày càng đẩy nó vào hậu trường. Tôi muốn mời mỗi người tái xác nhận niềm tin tưởng vững chắc vào Chúa, tín thác như trẻ em nằm trong vòng tay Thiên Chúa, yên tâm rằng những cánh tay ấy luôn nâng đỡ chúng ta và là điều cho phép chúng ta bước đi mỗi ngày, ngay cả trong những mệt nhọc. Tôi muốn mỗi người cảm thấy mình được yêu thương bởi Thiên Chúa ấy là Đấng đã ban Con Ngài cho chúng ta và cho chúng ta thấy tình yêu vô biên của Ngài. Tôi muốn mọi người cảm nhận được niềm vui của việc là một Kitô hữu. Trong một kinh nguyện đẹp được đọc hàng ngày vào buổi sáng, có nói rằng: “Lạy Thiên Chúa của con, con thờ lạy Chúa, con yêu mến Chúa hết lòng hết sức. Con cảm tạ Chúa vì đã dựng nên con, đã cho con làm Kitô hữu….” Phải, chúng ta rất vui mừng vì hồng ân đức tin, là điều quý giá nhất, mà không ai có thể lấy đi khỏi chúng ta được! Chúng ta cảm tạ Thiên Chúa vì mỗi ngày này, bằng cầu nguyện và bằng một đời sống Kitô hữu thích hợp. Thiên Chúa yêu thương chúng ta, nhưng cũng mong chúng ta yêu mến Ngài!
Nhưng tôi không chỉ muốn cám ơn Thiên Chúa mà thôi vào lúc này. Một Giáo Hoàng không hướng dẫn thuyền của Thánh Phêrô một mình, ngay cả khi trách nhiệm đầu tiên là của ngài. Tôi đã không bao giờ cảm thấy cô đơn trong việc gánh vác niềm vui và gánh nặng của sứ vụ giáo hoàng. Chúa đã đặt tôi cạnh tôi nhiều người, với lòng quảng đại và tình yêu đối với Thiên Chúa và Hội Thánh, đã giúp đỡ và gần gũi tôi. Trước hết là các anh em, các hiền huynh Hồng Y thân yêu: sự khôn ngoan, các lời khuyên và tình bằng hữu của các anh em thật là quý giá đối với tôi; các cộng sự viên của tôi, bắt đầu với Hồng Y Quốc Vụ Khanh, là người đã trung thành đồng hành với tôi trong những năm qua, Quốc Vụ Khanh và toàn thể Giáo Triều Rôma, cũng như tất cả những người phục vụ Tòa Thánh trong các lĩnh vực khác nhau: có nhiều khuôn mặt không lộ ra ngoài, họ vẫn ở trong bóng tối, nhưng chính trong sự thinh lặng này, trong công việc hàng ngày của họ, trong tinh thần đức tin và khiêm tốn, họ đã là sự nâng đỡ vững chắc và đáng tin cậy của tôi. Tôi đặc biệt nghĩ đến Hội Thánh ở Giáo Phận Rôma, Giáo Phận của tôi! Tôi không thể quên các anh em trong Hàng Giám Mục và Linh Mục, những người được thánh hiến và toàn thể Dân Thiên Chúa: trong các cuộc thăm viếng mục vụ, các buổi gặp gỡ, các buổi triều yết, các chuyến tông du của tôi, tôi đã luôn luôn cảm nhận được sự chăm sóc tuyệt vời và tình cảm sâu đặm, nhưng tôi cũng yêu thương tất cả và từng người, không trừ ai, với đức ái mục vụ là điều nằm ở trong lòng của mọi mục tử, đặc biệt là Giám Mục Rôma, Người Kế Vị Thánh Tông Đồ Phêrô. Mỗi ngày, tôi đã nhớ đến từng người trong anh chị em trong những lời cầu nguyện của tôi, với tất cả tấm lòng của một người cha.
Vậy, tôi muốn gửi lời chào mừng và cám ơn đến tất cả mọi người: tâm hồn của một Giáo Hoàng trải rộng ra cho toàn thế giới. Và tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn của tôi dành cho Ngoại Giao Đoàn cạnh Tòa Thánh, là cơ quan làm cho một đại gia đình của các quốc gia được hiện diện. Ở đây tôi cũng nghĩ đến tất cả những người làm việc cho một truyền thông tốt đẹp và cảm ơn họ vì việc phục vụ quan trọng của họ.
Vào lúc này, tôi muốn hết lòng cảm ơn tất cả mọi người trên thế giới, trong những tuần gần đây đã gửi cho tôi những bằng chứng cảm động của sự chú ý, tình bằng hữu và cầu nguyện. Vâng, Giáo Hoàng không bao giờ cô đơn, giờ đây tôi lại cảm nghiệm nó một lần nữa một cách quá tuyệt vời đến nỗi nó chạm vào quả tim tôi. Giáo Hoàng thuộc về tất cả mọi người và rất nhiều người cảm thấy rất gần với ngài. Thật sự là tôi nhận được những lá thư từ những nhân vật quan trọng trên thế giới – từ các quốc trưởng, các nhà lãnh đạo tôn giáo, các đại diện của thế giới văn hóa và nhiều người khác. Nhưng tôi cũng nhận được rất nhiều thư từ những người bình dân, họ viết cho tôi chỉ đơn thuần từ lòng họ và làm cho tôi cảm thấy tình cảm của họ, phát sinh từ việc cùng nhau ở với Chúa Giêsu Kitô, trong Hội Thánh. Những người này không viết cho tôi theo cách một người viết, như viết cho một hoàng tử hoặc một vĩ nhân mà họ không biết. Họ viết cho tôi như anh chị em, như con cái trai gái, với ý thức về những mối liên hệ gia đình rất trìu mến. Ở đây người ta có thể trước hết cảm nhận được Hội Thánh là gì, không phải là một tổ chức, một hiệp hội với mục đích tôn giáo hay nhân đạo, nhưng một thân thể sống động, một cộng đồng anh chị em trong Thân Thể của Chúa Giêsu Kitô, Đấng hợp nhất tất cả chúng ta. Để kinh nghiệm Hội Thánh theo cách này và hẩu như có thể sờ bằng hai bàn tay của anh chị em quyền năng của chân lý và tình yêu của Hội Thánh, là một nguồn vui, trong một thời kỳ mà nhiều người nói về sự suy thoái của Hội Thánh. Chúng ta hãy xem Hội Thánh vẫn sống động hôm nay như thế nào!
Trong những tháng gần đây, tôi cảm thấy sức của tôi đã giảm, và trong cầu nguyện tôi đã tha thiết nài xin Chúa soi sáng cho tôi bằng ánh sáng của Người để tôi quyết định đúng không phải vì lợi ích của tôi, nhưng vì lợi ích của Hội Thánh. Tôi đã thực hiện bước này trong ý thức đầy đủ về mức độ nghiêm trọng cũng như sự mới mẻ của nó, nhưng với một sự bình an sâu xa trong tâm hồn. Yêu Hội Thánh cũng có nghĩa là có can đảm để có những lựa chọn khó khăn, đau khổ, nhưng luôn luôn đặt trước mặt mình lợi ích của Hội Thánh chứ không của bản thân mình.
Ở đây, tôi xin mạn phép một lần nữa trở lại ngày 19 tháng 4 năm 2005. Mức độ nghiêm trọng của quyết định cũng nằm chính ở sự thể là từ giây phút đó, tôi đã bận rộn luôn và mãi mãi với Chúa. Luôn luôn – người nào đảm nhận sứ vụ giáo hoàng không còn có bất kỳ sự riêng tư nào. Người ấy hoàn toàn thuộc về mọi người, thuộc về toàn thể Hội Thánh. Có thể nói nói rằng đời sống của người ấy hoàn toàn bị mất đi chiều kích riêng tư. Tôi đã kinh nghiệm, và tôi đang kinh nghiệm chính lúc này rằng một người nhận được sự sống khi cho nó đi. Tôi đã nói trước đây rằng nhiều người yêu Chúa cũng yêu Người Kế Vị Thánh Phêrô và thích ngài, rằng Giáo Hoàng thực sự có anh em và chị em, con trai và con gái trên toàn thế giới, và rằng ngài cảm thấy an toàn trong vòng tay hiệp thông của họ, bởi vì ngài không còn thuộc về mình, mà thuộc về tất cả và tất cả thuộc về ngài.
Cái “luôn luôn” cũng là một cái “mãi mãi” – không có việc trở lại với lãnh vực riêng tư. Quyết định của tôi là từ bỏ việc tích cực thực thi sứ vụ, chứ không phải rút lại sứ vụ này. Tôi sẽ không trở lại đời sống riêng tư, một đời sống du lịch, gặp gỡ, tiếp kiến, hội nghị, vv. Tôi không từ bỏ Thánh Giá, nhưng tôi ở lại một cách mới mẻ với Chúa Chịu Đóng Đinh. Tôi không còn mang quyền bính của chức năng điều hành Hội Thánh nữa, nhưng vẫn còn ở lại trong sứ vụ cầu nguyện, nghĩa là, trong giới hạn của Thánh Phêrô. Thánh Bênêđictô, mà tên ngài tôi mang như Giáo Hoàng, sẽ là một gương sáng vĩ đại cho tôi trong việc này. Ngài đã chỉ cho chúng ta con đường đến một đời sống, tích cực hay tiêu cực, hoàn toàn thuộc về công trình của Thiên Chúa.
Tôi cảm ơn mỗi người và tất cả mọi người vì sự tôn trọng và thông cảm mà với chúng anh chị em đã chấp nhận quyết định quan trọng này. Tôi sẽ tiếp tục đi theo cuộc hành trình của Hội Thánh bằng cầu nguyện và suy niệm, với sự quyết tâm đối với Chúa và Hiền Thê của Người, mà [với Hội Thánh ấy] tôi đã cố gắng sống mỗi ngày đến bây giờ và tôi muốn sống mãi mãi [với Hội Thánh này]. Tôi xin anh chị em hãy nhớ đến tôi trước mặt Thên Chúa, và trên hết là cầu nguyện cho các Hồng Y, là những vị được gọi vào một nhiệm vụ rất quan trọng, và cho Người Kế Vị mới của Thánh Phêrô; nguyện xin Chúa cùng đi với ngài bằng ánh sáng và quyền năng của Chúa Thánh Thần.
Chúng ta hãy nài xin sự chuyển cầu từ mẫu của Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Thiên Chúa và Mẹ Hội Thánh, để Mẹ đồng hành với mỗi người trong chúng ta và toàn thể cộng đồng Hội Thánh; chúng ta hãy phó thác chính mình cho Mẹ với lòng tin tưởng sâu xa.
Các bạn thân mến! Thiên Chúa hướng dẫn Hội Thánh của Ngài, Ngài luôn luôn nâng đỡ Hội Thánh, và đặc biệt là trong những thời kỳ khó khăn. Chúng ta không bao giờ đánh mất cái nhìn đức tin này, đó là cái nhìn đúng đắn duy nhất về con đường của Hội Thánh và của thế giới. Trong tâm hồn chúng ta, trong tâm hồn mỗi người trong anh chị em, luôn luôn có sự chắc chắn vui mừng rằng Thiên Chúa ở gần chúng ta, rằng Ngài không bỏ rơi chúng ta, Ngài gần chúng ta và bao bọc chúng ta bằng tình yêu của Ngài. Cảm ơn anh chị em!
Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ
