Chúng ta gặp gỡ Chúa mỗi ngày ở đâu?
Đức Giêsu cũng là “hình ảnh của Thiên Chúa vô hình”, Ngài đang gào thét nơi con người nạn nhân bị trấn lột và nằm vất vưởng trên đường. Chúa Giêsu cũng đang hiện diện nơi một thành viên nào đó trong gia đình chúng ta đang gặp trắc trở, nơi một ai đó ở nhà hàng xóm bên cạnh đang sống trong cô đơn chán nản. Nơi những con người đó, chúng ta thấy được khuôn mặt của Chúa Kitô và gặp được Ngài.
Đức Thánh Cha Phanxicô trong bài giảng Chủ Nhật thứ nhất Mùa Vọng dành cho các trẻ em của một Giáo xứ đã nói: “Điều quan trọng nhất có thể xảy ra với mỗi người, là chúng ta gặp được Chúa Giêsu, Đấng yêu mến chúng ta, Đấng đã cứu chuộc chúng ta, và hiến ban sự sống của Ngài cho chúng ta”. Trong thời đại kỹ thuật số ngày càng tăng triển, chúng ta dễ quên đi sự hiện diện của Đấng Phục Sinh đang đồng hành với chúng ta trong cuộc sống đời thường mỗi ngày. Làm sao chúng ta có thể gặp được Chúa mỗi ngày, và gặp Ngài ở đâu? Gặp gỡ Chúa để được biến đổi cuộc sống làm cho chúng ta được vui tươi và hạnh phúc.
Được khởi hứng từ những giáo huấn của Đức Thánh Cha Biển Đức 16, và tiếp tục quy chiếu vào những huấn dụ của Đức Thánh Cha Phanxicô, tôi đề nghị 3 phương sách để chúng ta có thể gặp gỡ Chúa Giêsu một cách sống động. Trước hết, Chúa Giêsu đang sống trong Lời của Ngài, trong các câu chuyện Kinh Thánh được khởi hứng và trong truyền thống của Giáo Hội. Thứ đến, chúng ta gặp gỡ Đức Giêsu trong các Bí tích, nhất là khi chúng ta đều đặn tham dự bàn tiệc Thánh Thể và đến tòa cáo giải. Và thứ ba, chúng ta gặp gỡ Chúa Giêsu khi yêu mến và phục vụ anh chị em mình, nhất là những người túng thiếu, những người bị xã hội gạt bỏ.
Đây là 3 cách thức diễn tả phương cách để gặp Chúa, đặc biệt được gợi hứng từ giáo huấn của Đức Thánh Cha Biển Đức 16. Trong thông điệp “Chúa là Tình yêu”, Ngài đã viết: “Bản chất sâu xa của Hội Thánh được diễn tả qua sứ vụ với 3 chiều kích “Công bố Lời Chúa (Kerygma- matyria), cử hành Bí tích (Leitourgia), và thực hành đức ái (Diakonia)”. Cả 3 bổn phận này hàm ngậm lẫn nhau và không thể tách rời nhau. Đây là 3 cách thức giúp chúng ta có thể gặp gỡ Chúa trong cuộc sống hôm nay. Gặp Chúa để được biến đổi là chính niềm hy vọng và niềm vui cho tất cả những ai đang khao khát kiếm tìm Ngài.
1. Gặp Chúa qua Lời của Ngài
Trong tông huấn đầu tiên “Ánh sáng đức tin”, Đức Thánh Cha Phanxicô đã viết “Lời đầu tiên mà Thiên Chúa nói với chúng ta nơi Đức Giêsu, không phải chỉ là một lời nói giống như các lời khác, nhưng đây chính là “Ngôi Lời” hằng sống”. Nhưng làm sao chúng ta có thể tiếp cận với Đức Giêsu, hiểu biết Ngài và mang lấy âm hưởng từ Ngài, xuyên qua việc cầu nguyện và chiêm niệm những lời thánh thiêng của Ngài: Câu chuyện Chúa gọi Phêrô, một ngư phủ, có thể soi sáng cho chúng ta. (Lc 5, 1-11). Ở đây, Simon Phêrô gặp Đức Giêsu trong Lời của Ngài và trong tiến trình biến đổi trở nên một người rao giảng Tin Mừng. Mỗi người chúng ta cũng được gọi mời như vậy trong chính trạng huống đặc thù của đời sống chúng ta.
Thánh Luca trình thuật lại việc đám đông chen lấn quanh Đức Giêsu để nghe Ngài giảng. Chúa Giêsu đã xuống thuyền của Thánh Phêrô và nói ông chèo ra xa một chút. Sau khi giảng cho đám đông, Chúa Giêsu nói với Phêrô “Hãy chèo ra chỗ nước sâu và sẽ bắt được cá”. Phêrô trả lời: Thưa Thầy, chúng con đã vất vả suốt đêm, mà chẳng bắt được gì, nhưng nghe Lời Thầy, con sẽ thả lưới”. Phêrô đã phải cực nhọc thâu đêm và đã không đánh bắt được con cá nào. Ông có thể đã nản lòng bỏ cuộc vì quá mệt mỏi. Ông muốn nói với Chúa là ông mệt quá rồi, chẳng ăn thua gì cả. Thôi, về nhà là tốt nhất. Có thể chúng ta đã trả lời với Chúa như thế khi Chúa đòi chúng ta phải quyết định một việc gì. Chúng ta có thể đã không nghe theo lời chỉ dạy của Chúa, mà chỉ buông xuôi theo bản năng riêng của mình. Nhưng Phêrô đã không hành xử như thế.
Phêrô quyết định vâng theo lời chỉ dạy của Chúa Giêsu. Ông đã chộp lấy cơ hội, và thả lưới vào chỗ sâu, cũng hơi liều lĩnh một chút, tạm quên đi những mệt nhọc, và gác lại những lo sợ, e rằng các bạn đồng nghiệp sẽ cười chê. Chúa Giêsu đã huấn luyện Phêrô để ông không những trở thành một Tông đồ, một người rao giảng Tin Mừng, nhưng còn uốn nắn ông trở nên thủ lãnh các Tông đồ sau này. Chúa Giêsu đã giúp Phêrô thấy được rằng việc tuân phục Lời của Chúa sẽ dẫn đến thành công đầy kinh ngạc. Các ngài đã bắt được cá nhiều đến nỗi lưới gần rách. Nhưng quan trọng hơn, chính kinh nghiệm đầy kịch tính này đã biến đổi Phêrô. Ông đã hối hận tội lỗi mình và bước theo Chúa Giêsu.
Chúng ta phải học lấy bài học này. Vì Chúa Giêsu, chúng ta cũng phải liều lĩnh ngay cả khi chúng ta đã quá mỏi mệt trong cuộc sống Kitô hữu, với bao lề luật luân lý đầy thách đố mà Chúa Kitô và Giáo Hội của Ngài mời gọi thực hành. Chúng ta phải sống với một cảm giác trống vắng vô vị, nếu giả như Thiên Chúa không hiện hữu. Để bước theo Chúa Giêsu, điều đòi hỏi duy nhất nơi chúng ta cũng chính là điều mà Chúa Giêsu đã đòi hỏi nơi Thánh Phêrô.
Là những người thực hành sứ vụ Tân Phúc Âm hóa, chúng ta có thể tìm thấy nơi bản văn của Thánh Luca nêu trên, một năng lực biến đổi do Lời của Chúa. Chúa Giêsu vẫn luôn hiện diện trong con thuyền của đời ta, và Lời của Ngài luôn khích lệ chúng ta hãy ra xa mà thả lưới. Những con cá đang chờ đợi chúng ta đến bắt, khai mở sứ vụ Tân Phúc Âm hóa, vì chúng ta đã biết lắng nghe và hành động theo sự chỉ dẫn của Lời Ngài. Trong những trạng huống như thế, chúng ta sẽ gặp gỡ Chúa Giêsu với niềm vui tràn trề, được đổi mới, và như Phêrô, chúng ta sẽ trở nên những con người được biến đổi tận căn, dám từ bỏ mọi sự để theo Chúa.
2. Gặp Chúa nơi các Bí tích
Chúng ta vẫn có thể gặp Chúa nơi các Bí tích của Hội Thánh, các Bí tích đức tin. Trong tông huấn “Ánh sáng đức tin”, Đức Thánh Cha Phanxicô diễn tả các Bí tích như là “phương thế chuyên biệt” giúp chúng ta vươn đạt đến sự viên mãn trong việc gặp gỡ Thiên Chúa là Đấng chân thật”. Cuộc gặp gỡ đó chạm đến căn lõi hữu hiệu nơi chúng ta, khơi dậy lòng trí, ước muốn, tình cảm, mở ra cho chúng ta mối thân tình sống hiệp thông với Ngài.
Câu chuyện Chúa chữa người bất toại (Mc 2, 1 -12) là câu chuyện tuyệt vời, cống hiến cho chúng ta biết về nền tảng của Bí tích Hòa Giải, như một cuộc gặp gỡ ngày hôm nay giữa chúng ta với Chúa Giêsu, Đấng chữa lành. Mỗi người chúng ta có thể hình dung ra tình trạng bất toại nơi chúng ta dưới nhiều dạng thức khác nhau do mầu nhiệm tội lỗi làm suy yếu chúng ta vào những thời khắc khác nhau trong cuộc sống. Mỗi người chúng ta cần được chữa lành giống như người bất toại trong câu chuyện Tin Mừng.
Thánh Marcô mô tả một khung cảnh đáng nhớ: Đó là Chúa Giêsu đang giảng thì có một sự kiện đầy kịch tính cắt ngang. Chúng ta thử tưởng tượng chúng ta đang tề tựu trong phòng khách nơi nhà của Ngài, bất ngờ một đám gạch vụn rơi lả tả xuống trên đầu chúng ta, một lỗ hổng vừa đủ một người chui qua được tháo dỡ từ mái ngói, và rất bất ngờ gây chú ý, một cái cáng cột chặt một người được từ từ thả xuống. Nhóm 4 người đã rất liều lĩnh, can đảm và kiên trì quyết định để làm sao đưa được người bất toại đến với Chúa hầu được chữa lành.
Điều gì đả xảy ra ngay sau đó chắc chắn là điều họ không nghĩ trước trong đầu. Chúa Giêsu đã không tra vấn người bất toại bất cứ điều gì về tình trạng linh hồn của anh ta, nhưng Ngài nói ngay “Này con, tội của con đã được tha rồi”. Nhóm 4 người này thân hành đem người bất toại đến với Chúa với dự định được Chúa Giêsu chữa lành bệnh tật thể lý nhưng bất thình lình họ đón nhận được sự chữa lành thiêng liêng, tha thứ mọi tội lỗi. Không phải mãi về sau trong câu chuyện, sau khi những ký lục thách thức và tra hỏi Chúa lấy quyền gì để tha tội, thì Chúa Giêsu ngay từ đầu đã quay sang nói với người bất toại “hãy chỗi dậy, vác chõng mà về nhà”.
Chúa Giêsu trước hết tha tội cho người bất toại và sau đó mới chữa lành sự bất toại thể lý nơi anh ta. Một cách nào đó, Thánh Marcô thách đố chúng ta hãy nhìn vào tội lỗi như là một sự bất toại thiêng liêng. Tình trạng bất toại như thế, cũng giống như sự bất toại thể lý, sẽ không được chữa lành nếu không có sự trợ giúp từ người khác. Một bác sĩ tài giỏi, cũng cần có các trợ tá bên cạnh đưa bệnh nhân đến với bác sĩ để ông ta chữa trị. Trong trường hợp này, bạn bè cũng có thể giúp đưa người bất toại thiêng liêng đến gặp một vị Linh mục. Ngài có thể chẩn đoán và chữa trị bệnh tật thiêng liêng ẩn sâu nơi ta, đó là căn bệnh của tội lỗi.
Tác vụ chữa lành của Chúa Giêsu vẫn được tiếp nối ngày hôm nay. Đó là Bí tích Hòa Giải, một thứ pháo đài đã tồn tại bao đời nay chuyên để chữa lành và tha thứ. Khi chúng ta chịu khó vén bức màn để mở toang cánh cửa căn phòng hòa giải, chúng ta hãy nghĩ đến Chúa Giêsu-Đấng đã chữa lành người thanh niên bất toại ở Capharnaum. Mỗi người trong chúng ta, khi này hay khi khác, đều đang nằm trên chiếc chiếu của người bất toại cần được chữa lành. Chúng ta cần phải thay đổi cõi lòng, metanoia, thực hiện một cuộc trở về đến với Chúa.
Bí tích Hòa Giải là một cuộc gặp gỡ cá nhân giữa chúng ta với Chúa Giêsu, đó chính là đấng đã dành cả đời mình để chữa lành và tha thứ mọi tội lỗi. Chúng ta không thể gửi tội lỗi của chúng ta đến với Chúa bằng Fax, bằng E-mail, hay bằng thư tín chuyển phát nhanh. Vả lại, hối nhân phải gặp gỡ cá nhân với Chúa Giêsu, nơi con người của Linh mục. Sự gặp gỡ này bao gồm việc xưng thú tội lỗi, hành vi sám hối, quyết chí sửa mình, và thực hành việc đền tội đã được chỉ dẫn. Có cuộc gặp gỡ nào mang tính thân tình với Chúa Giêsu, Đấng chịu đóng đinh, Đấng tha thứ và chữa lành, hơn là cuộc gặp gỡ này nơi tòa cáo giải?
Sự tha thứ là một ưu tiên và là một đặc ân mang tính linh thánh. Nó giải thoát chúng ta, hàm chứa đầy ắp tình yêu, một tình yêu dẫn đến một khởi đầu mới. Cũng giống như người bất toại được chữa lành, mỗi người chúng ta cũng được Thiên Chúa chữa trị và tha thứ, khi Đức Giêsu tiếp tục sứ vụ chữa lành của Ngài trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, và mỗi lần chúng ta kiếm tìm sự tha thứ khi đến với Bí tích Hòa Giải.
3. Gặp Chúa nơi các việc thực hành bác ái
Cuối cùng, chúng ta gặp gỡ Chúa qua các công việc chia sẻ bác ái. Trong tông huấn “Ánh sáng đức tin”, Đức Thánh Cha Phanxicô viết “Bàn tay đức tin chúng ta hướng lên trời, như thể chúng ta đang xây dựng một lâu đài đức ái dựa trên những tương quan thân hữu, trong đó tình yêu Thiên Chúa trở nên nền móng của tòa lâu đài này”. Trong khi thực thi các việc bác ái, dựa trên tình yêu Thiên Chúa, chúng ta sẽ gặp được Chúa. Đức Thánh Cha cũng nói rằng “Trong Đức Kitô, cuộc sống chúng ta được rộng mở tận căn hướng đến một tình yêu dẫn trước chúng ta, một tình yêu giúp biến đổi chúng ta, từ sâu tận bên trong, hoạt động nơi ta và ngang qua chính chúng ta. Khi chúng ta sao chép tình yêu Đức Kitô, chúng ta gặp gỡ chính Ngài trong nội tâm chúng ta, cũng như gặp được Ngài nơi những người chúng ta giúp đỡ”. Nguồn năng động lực đặc biệt được khai sáng qua dụ ngôn người Samari nhận hậu. (Lc 10, 25-37).
Chúng ta đã quá quen thuộc với câu chuyện này. Một người đi từ Giêrusalem đến Jerikô, sa vào tay bọn cướp. Anh ta bị tước hết đồ đạc và bị đánh nhừ tử, nằm vật vã bên đường. Một Tư tế và một Thầy Lêvi đi ngang qua, có lẽ họ vô cảm hơn là sợ hãi. Nếu họ sờ chạm đến xác chết, theo luật, họ phải tham dự một nghi thức thanh tẩy, trước khi thi hành phần vụ trong đền thờ. Tuy nhiên, người Samaritanô đã động lòng trắc ẩn. Anh ta đã hết lòng trợ giúp nạn nhân. Rồi Chúa Giêsu hỏi: “Theo thiển ý của anh, trong những người này, ai là cận nhân đối với người bị nạn?” Vị thông luật trả lời “người đã tỏ bày lòng thương xót”. Và Chúa Giêsu nói tiếp “anh hãy đi và làm như vậy”.
Có hai loại “người thân cận” được nói tới trong đoạn văn trên: người hành xử với lòng thương xót và người cần đến sự đồng cảm của lòng xót thương. Trong một ý nghĩa sâu xa nhất, một cách rất rõ ràng, chúng ta hiểu rằng người thân cận đó chính là Chúa Giêsu nơi cả hai nhân vật. Trong dụ ngôn, người Samaritanô ít được xem như người thân cận của nạn nhân, nhưng anh ta đã hành xử như một người thân cận thực sự. Giống như người Samaritanô, chúng ta cũng được mời gọi khi chúng ta là môn đệ Đức Giêsu để trở nên người thân cận của anh em mình, biết vun trồng nơi mình một cảm thức nhanh nhạy của cõi lòng đến với tha nhân, và mang chở chứng tá được thực hiện qua những công việc hằng ngày.
Đức Giêsu cũng là “hình ảnh của Thiên Chúa vô hình”, Ngài đang gào thét nơi con người nạn nhân bị trấn lột và nằm vất vưởng trên đường. Chúa Giêsu cũng đang hiện diện nơi một thành viên nào đó trong gia đình chúng ta đang gặp trắc trở, nơi một ai đó ở nhà hàng xóm bên cạnh đang sống trong cô đơn chán nản. Nơi những con người đó, chúng ta thấy được khuôn mặt của Chúa Kitô và gặp được Ngài. Trong ngày phán xét chung thẩm mà Tin Mừng Thánh Matthêu đã trình thuật, Chúa Giêsu đã nói “Tôi nói cho các ngươi, những gì các ngươi làm cho một trong những người bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi làm cho chính Ta” (Mt 25,40). Chúa Giêsu đồng hóa chính mình với những ai đói, khát, những ai là khách lạ, những người phiêu bạt, ở tù, ốm đau, không nhà cửa – tất cả những người này, nói theo thuật ngữ của Đức Thánh Cha Phanxicô: “là những người bị gạt ra bên lề xã hội.”
Con đường từ Jerikô đến Giêrusalem biểu trưng cho một thế giới đầy ắp những cận nhân, một thế giới đầy những con người cần giúp đỡ, những con người mà một khi chúng ta biết khám phá ra, họ mang lấy dung mạo của chính Đức Kitô. Đó là tính nhân bản hiện sinh khi chúng ta được mời gọi để gặp gỡ Đức Giêsu và để được Ngài biến đổi. Khi chúng ta chủ động và cụ thể cố gắng để “đi và làm giống như vậy” chúng ta cũng sẽ không ngờ gặp được một cận nhân, và cũng là một người bạn tốt có tên là Giêsu. Ngài vừa sống trong ta, và nơi cả những con người đón nhận chia sẻ tình yêu và bác ái của chúng ta. Tất cả những cuộc gặp gỡ này với Chúa Giêsu: nơi Lời của Ngài, nơi các Bí Tích và nơi các việc bác ái, sẽ giúp biến cải chúng ta và mang lại giá trị trường tồn.
(Bài suy niệm của Đức Ông J. Vaghi- tiến sĩ Y khoa, Cha sở nhà thờ Little Flower ở Bethesda, và là tuyên úy tu đoàn Thánh Gioan Carroll ở Washington D.C. Bài này được viết trong tác phẩm “gặp gỡ Chúa trong Lời của Ngài, trong các Bí tích và trong những việc thực hành bác ái)
Văn Hào, SDB chuyển ngữ