CHỨNG TÁ THẦM LẶNG NHƯNG MẠNH MẼ CỦA THÁNH GIUSE TẠI FATIMA
Trong tất cả những lần hiện ra cũng như các sứ điệp tại Fatima một thế kỷ trước đây có một phần tạo nên biến cố này thường bị bỏ qua. Soeur Lucia, người chứng kiến cuộc hiện ra tại Fatima và sống lâu nhất, đã ghi lại trong nhật ký của mình rằng vào ngày 13 tháng 10 năm 1917 – “ngày mặt trời nhảy múa” – thánh Giuse đã hiện ra tại Fatima. Thánh Giuse ẵm Hài nhi Giêsu như thể cả hai đang chúc lành cho thế giới. Mặc dù có một số chi tiết được ghi lại về thời gian ngắn ngủi của thánh Giuse tại biến cố Fatima, nhưng điều thú vị là cũng giống như khi xuất hiện trong Tin mừng – thánh Giuse không thốt ra một lời nào.
Việc hiện ra rõ ràng nhưng đơn sơ của thánh Giuse tại Fatima khiến người ta ít thắc mắc tại sao chi tiết nhỏ này lại bị bỏ qua trong sự kiện Fatima.
Tuy nhiên, bất chấp thực tế đó, sự xuất hiện của thánh Giuse trong lần hiện ra cuối cùng tại Fatima là một điều đầy ý nghĩa liên hệ đến lời hứa hòa bình của Đức Mẹ Fatima.
Hòa bình và gia đình
Các sứ điệp ở Fatima rõ ràng có ý đề nghị một lần nữa bản chỉ đường mà nhân loại nên tuân theo để có hòa bình của Thiên Chúa. Hòa bình, như được nhắc lại cho những ai nghe sứ điệp Fatima, là kinh nghiệm trong cuộc sống khi chúng ta cầu nguyện và thực hiện bác ái hy sinh, cơ bản là bắt chước Chúa Kitô. Hòa bình đòi hỏi sự khiêm nhường và vâng phục chương trình của Thiên Chúa dành cho nhân loại như được mặc khải trong Kinh thánh và Thánh truyền.
Cuối cùng, lời hứa hòa bình của Đức Mẹ tại Fatima là kết quả của việc sống theo Thánh ý Chúa. Chính vì lý do đó, sự kiện Fatima đặt trước chúng ta tấm gương của Đức Maria và Trái Tim Vẹn sạch của Mẹ – là mẫu mực bắt chước sự vâng phục của Con Mẹ đối với ý muốn của Thiên Chúa qua yêu thương và hy sinh.
Khi sống theo ý Chúa, chúng ta phải thừa nhận một nền tảng thiết yếu khác trong con đường tiến tới hòa bình là gia đình. Thiên Chúa đã thiết lập gia đình như là một đơn vị cơ bản của xã hội loài người, và Ngài đã đi vào công trình sáng tạo với tư cách là thành viên trong một gia đình để tôn vinh thể chế này. Nhiều người ngày nay, ở các mức độ khác nhau, đang cố gắng định nghĩa lại gia đình. Tuy nhiên, kế hoạch của Thiên Chúa rất rõ ràng và được thể hiện trên tất cả trong Thánh Gia Thất ở Nazareth.
Thể chế gia đình ngày nay đang bị phá hủy và sụp đổ trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhiều người trong thế giới hiện đại tin rằng các khái niệm của Kitô giáo về hôn nhân và tính dục của con người đã lỗi thời. Việc chỉ trích những hạn chế tự do theo nhãn quan Kitô giáo về hôn nhân và tính dục đang thịnh hành (một cách sai trái). Nhưng cùng với sự phê phán này, chắc chắn thế giới đồng thời rất cần và khao khát hòa bình.
Sống như Thiên Chúa muốn là một thực tế giả định việc làm nghĩa tử của nhân loại trong kế hoạch của Thiên Chúa dành cho chúng ta, có thể nhận biết nơi việc tạo dựng và được mặc khải đầy đủ hơn trong Đức Giêsu – Con của Ngài.
Sự hiện diện của Thánh Giuse trong những lần hiện ra tại Fatima gợi lên thực tế này và nhắc nhở chúng ta rằng sự phát triển tốt đẹp của đời sống gia đình là một phần thiết yếu trong kế hoạch hòa bình của Thiên Chúa. Thánh Giuse đã làm gương cho lối sống đó bằng cách sống ơn gọi của mình như một người cha, người chồng và tôi tớ mẫu mực của Chúa.
Thánh Giuse, một người cha
Sự hiện diện của thánh Giuse tại Fatima làm nổi bật gương mẫu của ngài về tình phụ tử và vai trò thiết yếu của nó đối với sự hưng thịnh của nhân loại. Các sách Tin Mừng giải thích rằng thánh Giuse đã lo liệu cho Thánh Gia trong mọi hoàn cảnh.
Thánh Giuse là người “được giao phó những kho tàng quý giá nhất của Thiên Chúa”, Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đã nói như thế trong sắc lệnh đặt thánh Giuse làm bổn mạng Giáo hội hoàn vũ. Với trách nhiệm và tình thương, Thánh Giuse đã truyền lại cho Đức Giêsu những truyền thống, nghi lễ, phong tục và lời kinh của niềm tin Do Thái.
Đức Phaolô VI cũng khuyến khích những người cha trong một buổi tiếp kiến chung tháng 8 năm 1976: “Và những người cha trong gia đình, quý vị có cầu nguyện với con cái mình, trong cộng đoàn tại gia, ít là đôi lần không? Tấm gương trung thực trong suy nghĩ và hành động của quý vị, cùng với lời cầu nguyện chung nào đó, là một bài học cho cuộc sống, một hành vi thờ phượng có giá trị phi thường. Bằng cách này, quý vị mang lại hòa bình trong ngôi nhà của quý vị: Pax huic domui (Bình an cho nhà này). Hãy nhớ rằng, khi làm như thế, quý vị xây dựng Giáo hội”.
Đây là tất cả những gì hiện diện tại Fatima, như một nhân chứng cho thế giới, được gói gọn nơi hình ảnh thánh Giuse dịu dàng và âu yếm ẵm Con Thiên Chúa đã được giao phó cho Thánh nhân chăm sóc. Cả hai cùng cầu xin, khẩn nguyện Thiên Chúa chúc lành cho thế giới.
Thế giới ngày nay trải qua vô số những xáo trộn do việc thiếu vắng người cha. Nhiều nghiên cứu liên tục đưa ra cùng một dữ liệu. Trẻ em không có bóng dáng người cha đều thiếu một điều gì đó.
Đa số trẻ em xuất thân từ những gia đình không có cha đều trải qua cảnh nghèo khó, rất dễ lạm dụng ma túy và rượu, bỏ học hoặc trở thành nạn nhân của nhiều loại bệnh tật tinh thần và thể chất. Không có cha, thì thiếu niên có xu hướng bạo lực và tội phạm cao hơn, và thiếu nữ có nhiều khả năng mang thai ở tuổi vị thành niên.
Thánh Giuse, một người chồng
Soeur Lucia cho biết tại Fatima thánh Giuse không chỉ ẵm đứa con của Thiên Chúa mà Ngài còn ở cạnh Đức Trinh Nữ Maria. Đáng chú ý biết bao khi thánh Giuse xuất hiện cùng bạn trăm năm thánh thiện của Ngài.
Chi tiết nhỏ này nhấn mạnh tình yêu và lòng trung thành của Thánh Giuse đối với Đức Mẹ. Thánh Giuse được chọn đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử cứu độ, điều này không có gì phải bàn cãi. Nhưng theo chương trình của Chúa, ngài cũng được chọn làm chồng của Đức Maria – gánh vác tất cả vai trò của người chồng. Cám dỗ quên đi việc chọn lựa hôn nhân này là điều phải tránh. Các số liệu thống kê ở các nước phát triển đang dao động ở những nơi quan tâm đến hôn nhân – gần một nửa các cuộc hôn nhân kết thúc bằng việc ly hôn. Tính vĩnh viễn, sự cam kết và chung thủy của hôn nhân đều bị coi là những hạn chế tự do con người.
Nhưng đối với Thánh Giuse, đời sống và tình yêu không còn là cho chính mình khi ngài cam kết với Đức Maria. Các sách Tin mừng cho thấy cách thánh Giuse biết rằng để hôn nhân được bình an, cả vợ chồng phải sẵn sàng chết đi cho chính mình mỗi ngày. Vợ hay chồng phải thực sự sống cho người phối ngẫu của mình. “Và hai người trở thành một xương một thịt” – tại Fatima, chúng ta nhận ra tình yêu vợ chồng – ở đâu có Đức Maria thì thánh Giuse ở đó.
Đức Trinh Nữ và thánh Giuse được kết hợp trọn vẹn nhất qua biến cố Nhập Thể: “Cùng với Đức Mẹ, thánh Giuse đã tham dự vào mầu nhiệm đó, đã được lôi cuốn vào trong thực tại của cùng một biến cố cứu độ; và được ký thác cùng một tình yêu, nhờ đó, Chúa Cha vĩnh cửu đã “tiền định cho ta làm nghĩa tử nhờ Ðức Giêsu Kitô” (Ep 1,5).” Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nói như thế trong tông huấn năm 1989 về thánh Giuse – Custos Redemptoris (Đấng gìn giữ Chúa Cứu Thế).
Thánh Giuse và Đức Maria làm gương cho sự hợp nhất trong hôn nhân từ sự hợp nhất trong Chúa Kitô. Khi vợ/chồng thực sự tìm cách sống như Đức Kitô cho người phối ngẫu của mình, họ đang đặt nền móng tốt tươi để hòa bình có thể triển nở. Cầu nguyện và tình yêu tự hiến là một trong những hạt giống đó. Khi nêu gương lối sống này cho con cái, những đôi vợ chồng Kitô giáo đã phục vụ nhân loại một cách tuyệt vời.
Đức Gioan Phaolô II đã nêu bật vai trò trung tâm của gia đình trong Tông huấn hậu thượng hội đồng Familiaris Consortio:“Tương lai của nhân loại đi qua đường gia đình” (số 86).
Thánh Giuse, người tôi tớ
Đức Gioan Phaolô II đã cầu nguyện rằng các tín hữu sẽ hướng về Thánh Giuse như một mẫu gương mạnh mẽ của đời sống Kitô hữu, và “luôn thấy được cung cách mà Ngài đã khiêm nhường và khôn ngoan phục vụ và ‘tham dự’ vào nhiệm cục cứu độ” (Custos Redemptoris, 1).
Cách phục vụ Thiên Chúa khiêm nhường và chín chắn này được minh chứng qua một trong những đặc điểm chính yếu của thánh Giuse trong Tin Mừng và khi hiện ra tại Fatima: sự thinh lặng.
Tuy nhiên, thinh lặng không có nghĩa là tự mãn. Sự thinh lặng của thánh Giuse nêu bật việc phân định trong cầu nguyện để biết ý muốn của Thiên Chúa. Nhưng hơn thế nữa, sự thinh lặng minh họa ước muốn hết lòng, không do dự của thánh nhân để thực hiện ý Thiên Chúa – Thánh Giuse không đặt một câu hỏi nào cả!
Những gì chúng ta biết về thánh Giuse từ Tin Mừng đều đòi hỏi sự vâng phục trung tín như thế. Nhưng sự vâng phục đó không phải là viển vông, nó là kết quả của lối sống dựa trên sự cầu nguyện và đức ái hy sinh. Thánh Giuse là một con người hành động, hiến dâng cuộc sống mình để đạt được các mục đích của Thiên Chúa trong cuộc đời. Ngài không bị lôi cuốn vào chính mình hoặc vào những mong muốn, sợ hãi hay ý kiến của bản thân. Ngài lắng nghe và đáp lại tiếng Chúa.
Làm sao thánh Giuse có thể làm bất cứ điều gì mà chúng ta biết về ngài – một người chồng trung thành và yêu thương, một người cha tận tụy, chăm sóc và một tôi tớ vâng lời của Thiên Chúa – nếu sự thinh lặng không phải là một phần trong cuộc sống của ngài? Sự thinh lặng đã thúc đẩy thánh Giuse trong cầu nguyện và yêu mến, đáp lại lời kêu gọi của Thiên Chúa dành cho ngài.
Thánh Giuse đã làm gương cho thấy hòa bình xuất phát từ lối sống này – sau cùng, hoa trái cuộc đời ngài là đem lại một mái ấm cho Đức Giêsu, Hoàng tử Hòa bình. Tuy có vẻ như không đáng kể, nhưng sự hiện diện của Thánh Giuse đã làm tăng thêm chiều sâu và triển vọng cho sứ điệp Fatima.
Tác giả: Michael R. Heilein
Lm. Giuse Nguyễn Thanh Phong chuyển ngữ theo simplycatholic.com