THÁNH GIUSE, CHA NUÔI HÀI ĐỒNG GIÊSU
***
Trong chương trình của Thiên Chúa tình thương, thánh Giuse đã được mời gọi trở nên người cha trên trần gian của Ngôi Lời Nhập Thể, (nơi ngài) được phản chiếu một cách đặc biệt tình phụ tử của Thiên Chúa. Nên khi chúng ta tôn kính thánh nhân là chúng ta ca khen chúc tụng Thiên Chúa: “Trong ngày lễ kính thánh Giuse chúng con cùng tung hô, chúc tụng và ca ngợi Cha” (Kinh Tiền Tụng Thánh Giuse). Đây là điều đẹp lòng Thiên Chúa, lời nguyện khác có đoạn “ Vào lúc bình minh của thời đại mới, Chúa đã trao cho thánh Giuse bảo vệ các mầu nhiệm cứu độ, xin cho Hội Thánh Chúa luôn luôn nhớ lời cầu bầu của thánh nhân …”.
Cha nuôi Hài Đồng Giêsu
Đọc Phúc âm Luca, ta gặp nhiều câu gọi thánh Giuse là cha Chúa Giêsu. Sau bài ca của cụ già Simeon, thánh ký viết: “Cha Ngài và mẹ Ngài ngạc nhiên về các điều nói về Ngài” (Lc 2,33). Lúc tìm thấy Chúa con trong đền thánh, Đức Mẹ nói với Ngài: “này cha Con và mẹ phải đau khổ tìm Con” (Lc 2,48).
Có người cho rằng Chúa Giêsu đã phủ nhận phụ tính của thánh Giuse khi Ngài nói: “Nào không biết con phải ở nhà Cha con sao?” (Lc 2,49). Thánh sử Augutinh trả lời: “Chúa Giêsu không muốn cho người ta tưởng rằng Ngài là con Đức Mẹ và thánh Giuse thì không còn là con Thiên Chúa nữa. Ngài khẳng định Thiên Chúa là Cha Ngài, nhưng không phủ nhận thánh Giuse cũng là cha Ngài”. Như vậy theo Thánh Kinh, mọi người đều công nhận thánh Giuse là cha đối với Chúa Giêsu.
Thánh Giuse là vị hôn phu của Ðức Maria, người đã cưu mang Chúa Giêsu, mà vẫn còn đồng trinh, do bởi quyền năng của Chúa Thánh Thần. Nhưng con trẻ Giêsu cũng là con của thánh Giuse, vị hôn phu hợp pháp của Mẹ Maria. Vì thế, trong Tin Mừng, cả hai đều được gọi là song thân của Chúa Giêsu (x. Lc 2, 27.41).
Trong tông thư có tựa đề Patris Corde, đức thánh cha giải thích rằng: “Trong mối quan hệ của thánh nhân với Chúa Giêsu, thánh Giuse là hình bóng trần thế của Cha trên trời: ngài trông nom và bảo vệ Chúa Giêsu, không bao giờ bỏ Ngài bơ vơ để đi theo con đường riêng của mình” (x. Patris Corde).
Cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và mẹ Người, mà thánh Luca mô tả: Đức Maria nói “Này cha con và mẹ phải đau khổ tìm con!” Nhưng Ngài đáp lại: “Tại sao tìm con? Lại còn không biết là con phải ở lại nơi nhà Cha con sao?” (Lc 2,48-49). Những lời của Chúa Giêsu giúp chúng ta hiểu được thiên chức “làm cha ” của thánh Giuse. Khi gợi lên cho cha mẹ trần gian về việc của đấng mà Ngài gọi là “Cha con”, Chúa Giêsu tiết lộ sự thật về vai trò của Đức Maria và thánh Giuse. Thánh Giuse thực sự là “chồng” của Đức Maria và là “cha” của Chúa Giêsu, như Đức Maria nói: “Cha con và mẹ, phải đau khổ tìm con”. Nhưng thánh Giuse là chồng và là cha theo ý Thiên Chúa, vì chính Thiên Chúa mời gọi Giuse cống hiến đời mình phục vụ người con duy nhất của Chúa Cha và Đức Trinh Nữ Maria. Thánh nhân đã đảm nhận thánh ý Chúa với lòng trung thành và ngưỡng mộ.
Giáo hội xưng thánh Giuse là cha nuôi Chúa Giêsu
Trong kinh phụng vụ lễ thánh Giuse Giáo hội ca ngợi rằng: “Đấng Sáng tạo càn khôn định cho người làm phu quân Trinh nữ – Và muốn cho người được gọi là cha của Ngôi Lời”.
Các Đức Giáo hoàng, Piô IX là Lêô XIII, trong văn kiện tôn thánh cả làm bổn mạng Giáo hội toàn cầu, cũng xưng ngài là “Cha nuôi Chúa Giêsu trước mặt người ta”.
Vậy Thánh Thần Chúa đã dùng danh hiệu “cha” mà gọi Giuse để diễn tả sứ mạng cao siêu của ngài bên cạnh Chúa Cứu Thế
Xin thánh Giuse phù hộ cho các người cha
Trong buổi yết kiến chung (28/1/2015), đức thánh cha Phanxicô đã than phiền: “Thật buồn là trong xã hội hiện nay, chúng ta đang trải nghiệm một cuộc khủng hoảng nơi cương vị làm cha”. Trong quá khứ, thông lệ phổ biến là nhận thức về hình ảnh của người cha như là một người độc tài và đôi khi hà khắc; còn ngày nay, chúng ta có cảm tưởng về một sự không chắc chắn và lẫn lộn nơi vai trò của người cha”. Ngài cho biết: “Thiếu vắng hình bóng người cha, người trẻ thường cảm thấy ‘mồ côi’, bị bỏ trôi dạt lênh đênh vào thời điểm then chốt trong sự trưởng thành và phát triển của chúng”.
Trong tông thư Patris Corde, đức thánh cha viết: “Thế giới hôm nay vắng bóng người cha. Giáo hội cũng cần có những người cha. Trẻ em mồ côi vì không cha, vì người cha không đảm nhận trách nhiệm, vì thiếu con tim nhân hiều của một người cha” (x. Patris Corde,7). Đức thánh cha mời gọi các người cha hãy noi gương thánh cả Giuse đảm nhận trách nhiệm.
Ngài kêu gọi những người làm cha phải có trách nhiệm, và cho rằng những bậc làm cha cần thiết phải nên như mẫu gương và người hướng dẫn cho con cái của chúng ta trong sự khôn ngoan và đạo đức.
Trong xã hội hiện đại, vai trò người chồng người cha trong gia đình được thể hiện đa dạng và có nhiều thử thách khắc nghiệt hơn. Thật khó để chu toàn hai nhiệm vụ cách song song được. Có người nói rằng là người chồng tốt đương nhiên phải là người cha tốt. Tuy nhiên, một người cha tốt chưa chắc đã là người chồng tốt.
Kính xin thánh Giuse từ trời cao phù hộ cho các người làm cha trong gia đình, để họ có thể phản chiếu tình thương dự phòng và trung tín của Thiên Chúa khi thi hành những trách nhiệm làm chồng, làm cha và làm chủ gia đình. Amen.
Lm. An-tôn Nguyễn Văn Độ