CÁC BÀI SUY NIỆM LỜI CHÚA

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN – A

BẢN VĂN CÁC BÀI ĐỌC – Nguồn: UBPT/HĐGMVN ấn bản năm 1973

BÀI ĐỌC I: Is 55, 10-11

“Chúng làm cho đất phì nhiêu”.

Trích sách Tiên tri Isaia.

Đây Chúa phán: “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác”. Đó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 64, 10abcd. 10e-11. 12-13. 14

Đáp: Hạt giống rơi vào đất tốt, và sinh hoa kết quả (Lc 8, 8).

1) Chúa đã viếng thăm ruộng đất và tưới giội: Ngài làm cho đất trở nên phong phú bội phần. Sông ngòi của Thiên Chúa tràn trề nước, Ngài đã chuẩn bị cho thiên hạ có lúa mì. – Đáp.

2) Vì Ngài đã chuẩn bị như thế này cho ruộng đất: Ngài đã tưới giội nước vào những luống cày, và Ngài san bằng mô cao của ruộng đất. Ngài làm cho đất mềm bởi thấm nước mưa; Ngài chúc phúc cho mầm cây trong đất. – Đáp.

3) Chúa đã ban cho một năm hồng ân, và lốt xe ngự giá của Ngài khơi nguồn phong phú. Đống đất hoang vu có nước chảy đầm đìa, và các đồi núi vận xiêm-y hoan hỉ. – Đáp.

4) Đồng ruộng đông chật những đàn chiên dê, và các thung lũng được che lợp bằng ngũ cốc; muôn loài đều hát xướng và hoan ca. – Đáp.

BÀI ĐỌC II: Rm 8, 18-23

“Các tạo vật ngóng trông sự mạc khải của con cái Thiên Chúa”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, tôi nghĩ rằng những đau khổ ở đời này không thể sánh với vinh quang sắp tới sẽ được mạc khải cho chúng ta. Vì chưng các tạo vật ngóng trông sự mạc khải của con cái Thiên Chúa. Các tạo vật đã phải tùng phục cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn như vậy, nhưng vì Đấng đã bắt nó phải tùng phục với hy vọng là các tạo vật sẽ được giải thoát khỏi vòng nô lệ sự hư nát, để được thông phần vào sự tự do vinh hiển của con cái Thiên Chúa. Vì chúng ta biết rằng cho đến bây giờ, mọi tạo vật đều rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con. Nhưng không phải chỉ có các tạo vật, mà cả chúng ta là những kẻ hưởng ơn đầu mùa của Thánh Thần, chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ thân xác chúng ta. Đó là lời Chúa.

ALLELUIA: Ga 17, 17b và a

Alleluia, alleluia! – Chúa phán: “Lời Cha là chân lý; xin hãy thánh hoá chúng trong sự thật”. – Alleluia.

PHÚC ÂM: Mt 13, 1-9 hoặc 1-23

“Kìa, có người gieo giống đi gieo lúa”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Ngày ấy, Chúa Giêsu ra khỏi nhà và đi đến ngồi ở ven bờ biển. Dân chúng tụ tập quanh Người đông đảo đến nỗi Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. Và Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều. Người nói:

“Này đây, có người gieo giống đi gieo lúa. Trong khi gieo, có hạt rơi xuống vệ đường, chim trời bay đến ăn mất. Có hạt rơi xuống trên đá sỏi, chỗ có ít đất, nó liền mọc lên, vì không có nhiều đất. Khi mặt trời mọc lên, bị nắng gắt, và vì không đâm rễ sâu, nên liền khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết nghẹt. Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi. Ai có tai thì hãy nghe”.

Các môn đệ đến gần thưa Người rằng: “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?” Người đáp lại: “Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không cho biết. Vì ai đã có, thì ban thêm cho họ được dư dật; còn kẻ không có, thì cái họ có cũng bị lấy đi. Bởi thế, Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe và không hiểu chi hết. Thế mới ứng nghiệm lời tiên tri Isaia nói về họ rằng: ‘Các ngươi lắng tai nghe mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì. Vì lòng dân này đã ra chai đá, họ đã bịt tai nhắm mắt lại, kẻo mắt thấy được, tai nghe được, và lòng chúng hiểu được mà hối cải, và Ta lại chữa chúng cho lành’. Phần các con, phúc cho mắt các con vì được thấy; và phúc cho tai các con vì được nghe. Quả thật, Thầy bảo các con: Nhiều vị tiên tri và nhiều đấng công chính đã ao ước trông thấy điều các con thấy, mà không được thấy; mong ước nghe điều các con nghe, mà không được nghe.

“Vậy, các con hãy nghe dụ ngôn về người gieo giống: Kẻ nào nghe lời giảng về Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp lấy điều đã gieo trong lòng nó: đó là kẻ thuộc hạng gieo dọc đường. Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ khi nghe lời giảng, thì tức khắc vui lòng chấp nhận, nhưng không đâm rễ sâu trong lòng nó, đó là kẻ nông nổi nhất thời, nên khi cuộc bách hại, gian nan xảy đến vì lời Chúa, thì lập tức nó vấp ngã. Hạt rơi vào bụi gai, là kẻ nghe lời giảng, nhưng lòng lo lắng việc đời, ham mê của cải, khiến lời giảng bị chết nghẹt mà không sinh hoa kết quả được. Hạt gieo trên đất tốt, là kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi”. Đó là lời Chúa.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN-A

SINH HOA KẾT QUẢ (*)– Chú giải của Noel Quession

Trong ba Chúa nhật của mùa hè đang đến, chúng ta sẽ đọc bảy bài dụ ngôn mà Thánh Matthêu đã tập họp trong bài giảng dài thứ ba của Đức Giêsu. Giờ đây, Đức Giêsu đi qua một khúc quanh trong sứ vụ của Người: Người đụng phải sự thù ghét công khai của các thủ lãnh tôn giáo. Họ quyết định loại trừ Người (Mt 12,14)… Những đám đông, sau nhiệt tình dễ dàng lúc ban đầu, đã thất vọng bởi vì Đấng Mêsia ấy từ chối bước qua hành động chính trị.

Hôm ấy, Đức Giêsu từ trong nhà đi ra ngồi ở ven biển hồ. Dân chúng tụ họp bên Người rất đông, nên Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn toàn thể đám đông thì đứng trên bờ. Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều.

“Dụ ngôn” dịch từ “mâchâl” của tiếng Do Thái, có nghĩa là “một chuyện kể tượng trưng dùng để làm cho người ta khám phá một ý nghĩa ẩn giấu”: Thế giới tạo vật đầy những biểu tượng. Khi quan sát những thực tại tầm thường của cuộc sống hàng ngày. Đức Giêsu nhìn qua chúng, những thực tại thánh thiêng. Ví dụ như công việc của những nông dân làm Người nghĩ đến một sự việc khác… Các bạn thử đoán việc gì nào?

Người nói: “Kìa người gieo giống đi ra gieo giống. Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên sỏi đá chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay vì đất không sâu nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt…”

Những hạt giống tội nghiệp! Và người gieo hạt đáng thương! Tại sao Đức Giêsu kể cho chúng ta nghe một loạt những thất bại ấy? Cho đến bây giờ công việc của người gieo hạt hoàn toàn vô ích.

Chúng ta cũng thế, thường trong những thực tế nào đó của cuộc sống, chúng ta có ấn tượng đã thất bại thảm hại… ngay từ đầu, và sau một thời gian ngắn nẩy mầm hoặc sau một thời dài hơn thành công. Tất cả những thất bại này, Đức Giêsu đã gặp. Trong lúc kể lại dụ ngôn này, Người nghĩ đến những thất bại trong việc tông đồ của chính mình. Không che giấu mọi sự thất bại đó Đức Giêsu phân tích chúng một cách sáng suốt…

Nhưng Người muốn đi tới đâu? Người gieo hạt phải chăng đã mất thời gian vô ích?

Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa, kết quả: hạt dược gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. Ai có tai thì nghe.

Vậy đây là một bài học phi thường về lòng trông cậy mà Đức Giêsu đem lại cho chúng ta. Khi bạn nhìn đời sống đáng thương của bạn, khi bạn nhìn Giáo Hội, hoặc thế giới bạn chớ ở lại trong những nhận định bi quan và nản chí: bất chấp mọi thất bại, một mùa gặt sẽ đến. Các bậc cha mẹ gặp nhiều khó khăn với con cái mình, xin các ông bà chớ từ chối gieo hạt. Giới trẻ chưa thành công trong công việc của mình, các bạn hãy lắng nghe sứ điệp lạc quan và thực tế của Đức Giêsu. Mặc dù sứ điệp đã được công bố hai ngàn năm nay, nó vẫn giữ được mọi sự mới mẻ hợp thời đại. Thế giới ngày nay luôn cần đến sứ điệp ấy.

Lạy Chúa, xin hãy dạy chúng con biết phân biệt các hạt giống nào… hứa hẹn những mùa gặt… bất chấp mọi vẻ bề ngoài trái ngược.

Các môn đệ đến gần hỏi Đức Giêsu rằng: “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ, Người đáp: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa! còn ai không có, thì ngay cái đang có cũng sẽ bị lấy mất. Bởi thế nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu.

Không đi vào việc giải thích chuyên môn đoạn văn khó hiểu này, ít nhất chúng ta hãy nhận ra chân lý rất hiện đại của nhận định ấy… Có những thời kỳ người ta có sự nhất trí trong đức tin và toàn thể những người được dạy giáo lý xem ra đều gắn đức tin ấy với đức tin được giảng dạy. Ngày nay, chúng ta tìm thấy tình hình mà Đức Giêsu gợi ra: người ta có thể “tiếp nhận” hoặc “từ khước” lời đề nghị của đức tin. Đức Giêsu phân biệt rõ ràng hai loại thính giả: những người nhìn, nghe và hiểu… và những người không nhìn, không nghe. Đức Giêsu đã không chọn lựa để Người trở nên khó hiểu? Người không nói: “bằng dụ ngôn” để che giấu một số chân lý cho lột số người.

Thật ra, Đức Giêsu không thể nói về Thiên Chúa cách nào khác với dụ ngôn. Sự thuyết giáo của Người mạc khải những “mầu nhiệm” vượt quá con người một cách vô cùng tận, và một phần lớn vẫn còn bị “che giấu”… Chính trong phần không rõ ràng này mà tự do của con người được kêu gọi. Người ta không “tự do” trước điều gì đã hiển nhiên. Mầu nhiệm của Nước Thiên Chúa, trong tất cả sự phong phú của nó, không phải là một chân lý được áp đặt. Đó là một bí mật chỉ được bày tỏ cho những tấm lòng sẵn sàng lắng nghe. Một dụ ngôn không rõ ràng… Phải tìm kiếm… Phải ước muốn.

Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ Isaia: “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy. Và lòng dân này đã ra đần độn, chúng đã nặng tai, còn mắt thì chúng nhắm lại, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành”.

Chúng ta cảm thấy sự đau khổ của Đức Giêsu nhiều dường nào trước những sự từ khước ấy! Người đã đến để đem lại cho họ ánh sáng, để mở mắt họ ra… để chữa cho họ bệnh mù lòa. Nhưng Người không thể cũng không muốn “ép buộc” họ. Người tôn trọng tự do của họ.

Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy, tai anh em thật có phúc vì được nghe. Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn người gieo giống.

Vâng, Lạy Chúa, con muốn lắng nghe. Xin Chúa cho con đôi tai tinh tế và đôi mắt mới mẻ.

Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ được gieo bên vệ đường.

Trong việc giải thích dụ ngôn, điểm nhấn mạnh không được đặt trên khả năng của hạt giống hay niềm hy vọng không gì thắng nổi của người gieo hạt (như chúng ta đã ghi nhận)… nhưng đặt trên sự khác nhau của đất, nghĩa là trên những thiên hướng của những người đón nhận “lời Thiên Chúa”… Trong nhóm người thứ nhất đức tin không bám, không đâm rễ, hạt giống cũng không nẩy mầm… bởi vì chim chóc đã đến ăn mất hạt trên đường.

Bên trên những hình ảnh cụ thể. Đức Giêsu còn nhìn rất xa: người lắng nghe Lời Chúa có một kẻ thù. Chúng ta đã quên điều đó sao? Một kẻ thù đáng ngại mà Đức Giêsu gọi là “quỷ dữ”. Đàng sau con người không đạt được đức tin, có một thứ vực thẳm mầu nhiệm, và cũng như chính đức tin nó không hoàn toàn trở thành hợp lý được: nó là một quyền lực ẩn giấu mà con người không làm chủ được. Lạy Chúa, xin giải thoát chúng con khỏi quỷ dữ!

Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận. Nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay…

Sau kẻ không tin vì đức tin chưa được nẩy mầm, giờ đây cũng theo Đức Giêsu, là người tín hữu “bỏ ngũ”, người ấy bỏ đạo như cách nói rõ ràng của Thánh Luca trong đoạn văn song song (Lc 8,18). Thiếu rễ cây? Người ấy nhiệt tình theo Đức Kitô khi mọi sự dễ dàng xuôi chảy, và bỏ Người khi khó khăn, thử thách, đau khổ; ngược đãi ập đến. Than ôi! Chúng ta biết rõ hoàn cảnh này thường xảy đến. Lạy Chúa, xin cho con được bám rễ trong Chúa!

Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt khiến Lời không sinh hoa kết quả gì…

Giờ đây là “người tín hữu không đạt đến sự chín muồi của đức tin”… bởi vì người ấy bị tinh thần của thế gian giữ lại bị bối cảnh vô tín xung quanh bao vây. Chúng ta cảm thấy rõ ràng đối với Đức Giêsu đức tin là một công việc phát triển lâu dài, và phải chiến đấu chống lại mọi thứ trở ngại. Đức Giêsu đã thường xuyên cảnh báo các môn đệ chống lại ảnh hưởng của thế gian (Lc 9,57-62; 14,28-33; 16,19-31; Ga 15,19; 12,6).

Đức tin bị bóp nghẹt? Đức tin dần dần xanh xao vì thiếu hơi thở và một ngày kia bị chết nghẹt. Phần còn lại, tất cả đã chiếm quá nhiều chỗ trong đời sống: “Các bạn biết đấy? Làm sao tôi có thể đi nghe Lời Chúa ngày Chúa nhật! Tôi còn đi xem đá banh, đi chơi lướt ván… và vì tôi quá mệt với tuần lễ của tôi, vậy thì tôi phải tranh thủ ngày nghỉ “cuối tuần”… Và chính điều chủ yếu phải vượt qua mọi thứ khác!

Lạy Chúa, xin giải thoát chúng con khỏi sự quyến rũ của thế gian và bả vinh hoa phú quý.

Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục.

Sinh hoa kết quả!

Đó là điều mong ước mà Đức Giêsu muốn chúng ta thực hiện (Mt 3,10; 12,33; 13,23-26; 12,43). Một đời sống tràn đầy, phong phú. Đối với Đức Giêsu, điều kiện chủ yếu để đời sống chúng ta sinh hoa, kết quả là Lời Thiên Chúa được lắng nghe và hiểu lâu dài. Thông qua sự phân tích về các mức độ lác nhau của đức tin chúng ta đoán ra rằng không có gì vĩnh viễn là chung cuộc. Đó là điều mà ngày hôm nay chúng ta nhận định xung quanh chúng ta và ở trong chúng ta. Đức tin là một “đời sống”, một ngày nào đó được gieo xuống, lớn lên và sinh hoa quả… nhưng là một đời sống mong manh phải được phát triển ở giữa nhiều nghịch cảnh đang tấn công nó…

Nếu chúng ta cần làm cho đức tin phát triển… thì chúng ta cũng phải trở thành những “người gieo vãi Phúc Âm”, và chuẩn bị đất đai, ngõ hầu tấm lòng của anh em mình trở thành một mảnh đất tốt sinh ra gấp trăm. Chúng ta quan tâm đến chính hạnh phúc của họ: “Phúc thay ai lắng nghe Lời và đem ra thực hành!”

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

NGƯỜI GIEO GIỐNG- Chú giải của Fiches Dominicales

*VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI:

1-Hiệu quả của Hạt giống Lời Chúa.

Ta đã kết thúc “bài diễn từ sai đi” bằng kinh nguyện truyền giáo của Đức Giêsu. Một lời nguyện tạ ơn, trái ngược hẳn với sự tiếp đón hờ hững lời Người giảng dạy tại Galilê. Với chương 13, ta lại gặp nhau trong một đoạn mới của Phúc âm thứ nhất (12,22; 16,20) mà sợi chỉ đỏ là căn tính thực sự của Đức Giêsu. Căn tính ấy đạt tới cao điểm trong lời tuyên xưng của Phêrô ở chương 16,16. Trong lúc các luật sĩ và biệt phái không ngừng lún sâu vào con đường mù quáng. Họ tuyên bố. “Người này trừ quỉ nhân thân Belzébolul, tướng quỉ”.

Những tâm hồn “bé nhỏ” lại mở rộng đón tiếp mầu nhiệm bản thân và sứ vụ của Ngài. Họ tự hỏi “Phải chăng người này là con vua Đavit. Trong bối cảnh này, Matthêu đặt bài diễn từ thứ ba của Đức Giêsu, bài “diễn từ bằng dụ ngôn một tập họp bảy dụ ngôn và bốn là của riêng ngài (dụ ngôn cỏ lùng, viên ngọc và lưới cá). Trong các dụ ngôn, Đức Giêsu biểu dương một “tài năng không ai bắt chước được, một người kể chuyện độc đáo” như J. Potin nhận định. “Dụ ngôn kích thích óc tò nó nắm bắt thực tại của cuộc sống hằng ngày, tách ra một mảng, dàn dựng thành cảnh để hướng thính giả về một thực tại vô hình? phụ thuộc vào điều mắt thấy tai nghe hằng ngày. Ngồi trên thuyền, Đức Giêsu thấy một đám đông mênh mông chen chúc nhau trên bờ hồ. Ngài bất đầu giảng dụ ngôn người gieo giống. Một dụ ngôn nói với những người thất vọng vì kết quả ít ỏi của lời Người giảng dạy, nói với các môn đệ vì họ có cảm tưởng rằng Lời Người chỉ gặp thuần thất bại. Một đụ ngôn của niềm hy vọng, rất hiện thực, vì như J. Dupont viết: “Những thất bại ấy, ngày nay đâu thiếu, cũng không thiếu những Kitô hữu chán nản. Đức Giêsu muốn thông truyền niềm tin không gì lay chuyển được của Người. Được Đức Chúa Cha sai, Người đã đến khai mạc Nước Thiên Chúa: “Này người gieo giống đi gieo”. Và, bất chấp những khó khăn, chậm chạp, thất bại, mùa gặt cũng sẽ tới. Dường như Thiên Chúa gieo thuần trong thất bại? Nhưng từ những khởi đầu ít hứa hẹn ấy, sẽ bừng lên một mùa thu hoạch vượt quá mọi niềm by vọng: huê lợi kỳ diệu của hạt giống rơi trên “đất tốt”, sẽ đền bù rộng rãi những thất bại. J. Potin nói tiếp: “Đức Giêsu không phải không biết đến hoàn cảnh phức tạp của con người trong đó Thiên Chúa muốn gieo mầm mống Nước Trời. Cách thế gieo hạt ở Palestine đã cho Ngài cơ hội giải thích nước Trời, người ta gieo trước khi cày ruộng. Người qua kẻ lại băng ngang làm đất chai lì, không cho hạt giống mọc lên. Đất không mầu mỡ hoài hoài. Đá trồi, gai mọc bóp nghẹt cây lúa trước khi nó kịp nẩy nở. Nhưng dù huê lợi không đồng đều đất mầu mỡ vẫn có. Người gieo, tức Thiên Chúa, ước lượng rằng hạt giống có mất mát, mùa gặt vẫn bội thu. Đức Giêsu khẳng định Nước Thiên Chúa sẽ đạt đến viên mãn dù có những chướng ngại. Đến mùa gặt, Thiên Chúa sẽ có lý do để mừng vui. Trong viễn tượng này, ta cảm thấy Đức Giêsu reo lên vui mừng. Ta đoán được điều đó trong các kết quả tăng dần: 30, 60, 100 cho một hạt. Hành động của Thiên Chúa không thể dẫn đến thất bại. Hành động ấy có hiệu quả, như “Lời của Người”.

2-Những thửa đất khác nhau.

Tự thân dụ ngôn, dụ ngôn của niềm hy vọng, tập trung vào giạt giống – Lời Chúa và hiệu quả của nó. Việc giải thích dụ ngôn cho cộng đoàn ở các câu 10 và tiếp theo lại nhấn mạnh đến tính chất khác biệt của các thửa đất và phẩm chất đón nhận của chúng. Tin vào hiệu quả của Lời Chúa không được làm quên đi trách nhiệm của những kẻ nghe lời: Kết quả cụ thể của việc gieo hạt tuỳ thuộc vào thái độ đón nhận của họ. J. Potin kết luận: “Giáo Hội đã, nhân dụ ngôn này, tố cáo những thiếu sót tinh thần ngăn cản sự tiến bộ của đời sống Kitô hữu… ở mỗi thửa đất, ta dễ dàng thấy những thái độ mà các nhà giảng thuyết tố cáo: sa chước cám dỗ của Satan, nhất là trong lúc bị bắt bớ, sự hời hợt của đức tin, gắn bó với của cải vật chất.

*BÀI ĐỌC THÊM:

*1) Gieo lời Chúa với lòng can đảm và hào phóng.

Tôi có thể rút ra được một bài học nữa từ dụ ngôn người gieo giống. Thái độ của người có trách nhiệm loan báo lời Chúa. Đức Giêsu cảnh báo họ trước một cám dỗ: chỉ lo phân tích đất đai, đoán xét lòng người và hoàn cảnh, chuẩn bị sao cho đất sinh hoa kết trái. Vì thế, họ có khuynh hướng dành hạt giống cho thửa đất tốt, loại trừ những thửa đất xem ra không xứng đáng hoặc không có khả năng đón nhận lời Chúa… Sau cùng dụ ngôn nói rằng chính hạt giống bộc lộ phẩm chất của đất đai. Hạt giống không chỉ dành riêng cho đất tốt, cho những người lành, cho những người tốt, trong những hoàn cảnh rõ ràng, sau khi các vấn đề đề quân bình, công bình, phát triển, lương thiện, luân lý… đã được giải quyết. Ta vẫn thường bị cám dỗ: “Làm thế có ích gì?” “Với những người này, trong hoàn cảnh ấy, ta chẳng có gì để làm”. Không, phải tung gieo Lời Chúa với lòng can đảm và sự hào phóng. Chính Thiên Chúa chứ không phải ta, sẽ thăm dò các tâm hồn. Ta vẫn thường ngạc nhiên: Lời Chúa bộc lộ đáy lòng thầm kín của con người, những người thu thuế và gái điếm sẽ vào Nước Thiên Chúa trước các thượng tế và các tiến sĩ luật.

*2) Người gieo giống kỳ lạ, vừa là người gieo, vừa là người bị gieo.

Dụ ngôn đưa vào cuộc một Thiên Chúa còn có nhiều điều để nói với ta, dù đã có nhiều bình luận, giải thích, để ta bắt đầu bằng những bình luận, giải thích của chính Phúc âm. Quả thực người ta có khuynh hướng lái dụ ngôn ra khỏi ý nghĩa quan trọng nhất khi biến nó thành, không phải dụ ngôn Người gieo giống nữa, nhưng là dụ ngôn về chất đất. Điều đó hợp pháp vì đó là một lối đọc do tác giả Phúc âm đề nghị, một lối đọc theo luân lý, cảnh báo về những thái độ của con người khi đón nhận Lời Chúa, để Lời Chúa sinh hoa kết quả dồi dào. Hãy nhớ lại lối giải thích và áp dụng do nhóm “Hành động Công giáo” đề nghị, ứng vào những cảnh vực đời sống”. Nhưng ta hãy trở lại với Người gieo giống. Tôi muốn rút ra từ hình ảnh người gieo giống, mà những con tem Pháp luôn minh hoạ bằng người phụ nữ, một vài đặc điểm của Thiên Chúa chúng ta. Trước hết, Thiên Chúa của Đức Giêsu trao ban lời của Ngài có lẽ như một “hơi thở mong manh”. Nhưng Người đã trao ban. Người không giữ Lời cho riêng mình. người cho nó mặc lấy hình hài trong thửa đất của con người. Kế đó, Thiên Chúa gieo lúc thuận tiện cũng như không thuận tiện. Cũng cần thêm rằng, người gieo hào phóng đến độ chẳng cần nhìn chỗ hạt giống rơi: trên đường đi, trong đá sỏi, trong gai góc, trên đất mỏng…,nghĩa là, gieo khắp nơi. Đương nhiên có nhiều hạt giống chết đi. Người gieo giống là kẻ đầu tiên thực hành câu nói thời danh: Ai muốn cứu mạng sống mình sẽ mất, ai liều mạng sống sẽ gặp được sự sống. Thực kỳ dị, vì người gieo giống vừa là người gieo, vừa là người bị gieo. Làm sao quên được rằng Đức Giêsu là hạt giống gieo vào lòng đất? Làm sao tin vào sự phong nhiêu của Ngài nếu ta từ chối cái chết của Ngài? Đức Giêsu không chỉ là cánh tay Thiên Chúa tung gieo Lời Hằng Sống. Chính Đức Giêsu là hạt lúa mì đã chôn vùi vào thửa đất có cả cỏ lùng của ta và tan biến trong lòng đất, để phục sinh trong muôn ngàn bông lúa. Chính vì thế mà Mùa gặt đỏ ối dưới ánh mặt trời Phúc âm sẽ được thu hoạch, khi Thiên Chúa muốn, vào những kho lẫm của Tình yêu vĩnh cửu.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

TÍNH HỮU HIỆU CỦA LỜI CHÚA ()- Suy niệm chú giải của* Lm. Inhaxiô Hồ Thông

Chủ đề Chúa Nhật XV Thường Niên Năm A là tính hữu hiệu của Lời Chúa.

Is 55: 10-11

Trong đoạn trích tác phẩm của ngôn sứ I-sai-a đệ nhị này, Lời Chúa được sánh ví với ơn vũ lộ chan hòa làm cho hạt giống đâm chồi nẩy lộc và đem lại cơm bánh cho con người.

Rm 8: 18-23

Chúng ta tiếp tục đọc thư của thánh Phao-lô gởi tín hữu Rô-ma. Trong đoạn trích hôm nay, thánh Phao-lô mời gọi các tín hữu Rô-ma hãy suy niệm, bên kia mầu nhiệm đau khổ, số phận vinh quang đang chờ đón: không chỉ con cái Thiên Chúa nhưng còn muôn loài muôn vật nữa.

Mt 13: 1-23

Trong dụ ngôn người gieo giống, Chúa Giê-su sánh ví Lời Ngài với hạt giống. Hạt giống có sinh hoa kết trái hay không tùy theo những mảnh đất đón nhận hạt giống. Trong những mảnh đất tốt, hạt giống mang lại một vụ mùa bội thu.

BÀI ĐỌC I (Is 55: 10-11)

Bản văn này gợi lên tính hữu hiệu của lời Chúa có thể sánh ví với tính hữu hiệu của ơn vũ lộ làm cho đất phì nhiêu. Bản văn này được chọn vì mối liên hệ gần gũi của nó với dụ ngôn “người gieo giống” được tường thuật trong Tin Mừng hôm nay. Bản văn này được trích từ chương cuối tác phẩm của ngôn sứ I-sai-a biệt danh là I-sai-a đệ nhị (ch. 40-55). Đây là vị ngôn sứ của thời lưu đày Ba-by-lon, ông đang an ủi những người đồng hương bất hạnh của ông khi hứa với họ rằng Đức Chúa sắp ra tay giải thoát họ.

1-Tính hiệu quả của lời Chúa:

Ông khẳng định, lời Thiên Chúa hứa như thế không là lời dối trá, vì Lời Chúa nhất thiết phải xảy ra. Những thành quả của nó là tất yếu, chắc chắn như những thành quả của trận mưa từ trời xuống và tuôn đổ muôn phúc lành của mình trên đất đai trước khi trở về trời.

Sự so sánh này không thuần túy thi ca: “nước là hình ảnh của ơn cứu độ” và mưa là dấu chỉ của ơn cứu độ nhưng không. Ở đầu bài thơ của mình, vị ngôn sứ đã nhắc nhớ rằng nước trời ban, nên không phải trả đồng nào. Như vậy, ông lại kêu gọi dân chúng hãy tin tưởng. Tính hiệu quả của Lời Chúa được chứng mình một cách tuyệt vời nhất đó sẽ là cuộc giải thoát sắp đến của những người lưu đày. Ông kêu to lên ngay sau đoạn trích này:

“Phải, các ngươi sẽ ra đi mừng rỡ hân hoan,

rồi lũ lượt kéo về bình an vô sự,

Trước mặt các ngươi, đồi núi sẽ cất giọng reo hò,

cây cỏ ngoài đồng sẽ vỗ tay.

Cây bách vươn cao thay bụi rậm,

cây sim lớn mạnh thế tầm ma,

để Đức Chúa được lừng danh nức tiếng,

được ghi nhớ ngàn năm và truyền tụng muôn đời” (Is 55: 12-13).

2- Ngôi vị hóa lời Chúa:

Trong bản văn, Lời Chúa được ngôi vị hóa. Như một sứ giả ra đi, Lời Chúa được giao phó một sứ mạng và sẽ trở về chỉ khi nào sứ mạng được hoàn thành. Đức Giê-su sẽ hiện thân Lời Chúa này. Ngài sẽ trở về Chúa Cha chỉ khi Ngài hoàn tất sứ mạng cứu độ của mình.

BÀI ĐỌC II (Rm 8: 18-23)

Trong Bài Đọc II, chúng ta tiếp tục đọc chương 8 thư của thánh Phao-lô gởi tín hữu Rô-ma.

Thánh nhân vừa mới chứng tỏ rằng người Ki-tô hữu được liên kết với cùng một vận mệnh của Đức Ki-tô, vì người Ki-tô hữu được làm con cái Thiên Chúa và đồng thừa tự với Đức Ki-tô: “Vì một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người”.

1-Số phận vinh quang của con cái Thiên Chúa:

“Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ, sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa đã mặc khải nơi chúng ta”. Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ, có thể hiểu những hoàn cảnh trần thế ở đó người Ki-tô hữu đang sống, nhưng chắc chắn những gian nan thử thách mà họ phải chịu trong cuộc chiến đấu chống tội lỗi. Đau khổ tự thân không là nguồn mạch vinh quang; nhưng nhờ thông hiệp với Đức Ki-tô mà đau khổ trở thành vinh quang. Chính trong Đức Ki-tô mà đau khổ và vinh quang là hai khía cạnh của một mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh.

2-Muôn loài mong chờ được giải thoát:

Điều thánh Phao-lô khai triển không xuất phát từ một hệ thống triết học, cũng không từ một quan niệm khoa học về vũ trụ, nhưng được đặt nền tảng trên Kinh Thánh. Thế giới đã được sáng tạo cho con người; nó liên đới với vận mệnh của con người; nó đã bị nguyền rủa bởi tội lỗi của con người: “Đất đai bị nguyền rủa vì ngươi; ngươi sẽ phải cực nhọc mọi ngày trong đời ngươi, mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra” (St 3: 17). Lời nguyền đè nặng trên đất đai chứ không trên con người: “Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn, nhưng vì Thiên Chúa bắt chịu vậy” (do tội lỗi của con người mà lời nguyền của Thiên Chúa đè nặng trên muôn loài muôn vật). Thánh Phao-lô cho rằng trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa, muôn loài muôn vật được liên kết với sự trừng phạt của con người, được dự phần vào ơn cứu độ của nó và được giải thoát khỏi sự lệ thuộc vào cảnh hư nát. Thật ra các ngôn sứ đã loan báo một sự đổi mới của muôn loài muôn vật:

“Này đây Ta sáng tạo trời mới đất mới,

không còn ai nhớ đến thuở ban đầu và nhắc lại trong tâm trí nữa.

Nhưng thiên hạ sẽ vui mừng và luôn mãi hỷ hoan

vì những gì chính Ta sáng tạo” (Is 65: 17-25; x. 11: 5-9).

Thánh Phao-lô ám chí đến điều này: “Thật vậy, chúng ta biết rằng: cho đến bây giờ, muôn loài trong vũ trụ cùng rên siết và quằn quại như sắp sinh con”.

Vả lại, văn chương khải huyền đã mở rộng những niềm hy vọng thời Mê-si-a vượt qua bên kia cái khung quốc gia chật hẹp, và đã trương rộng chúng đến toàn thể nhân loại, thậm chí đến muôn vật vô tri vô giác. “Thế giới tương lai” được mô tả như một thế giới được thay hình đổi dạng mà những thực tại thiên giới đột nhập vào trong thế giới đó. Thư thứ hai của thánh Phê-rô gợi lên viễn cảnh này bằng những ngôn từ khải huyền: “Trong khi mong đợi ngày của Thiên Chúa và làm cho ngày đó mau đến, ngày mà các tầng trời sẽ bị thiêu hủy và ngũ hành sẽ cháy tan ra trong lửa hồng. Nhưng theo lời Thiên Chúa hứa, chúng ta mong đợi trời mới đất mới, nơi công lý ngự trị” (2Pr 3: 12-13).

Trong các thư được viết trong cảnh bị giam cầm, thánh Phao-lô sẽ lấy lại cùng viễn cảnh vĩ đại, bằng những biểu thức ngắn gọn hơn. Trong thư gởi các tín hữu Cô-lô-xê, thánh Phao-lô chúc tụng Đức Ki-tô, Thủ Lãnh của vũ trụ:

“Nhờ máu Người đổ ra trên thập giá,

Thiên Chúa đã đem lại bình an

cho mọi loài dưới đất

và muôn vật trên trời” (Cl 1: 20).

Đó cũng là những điểm nhấn trong thư gởi các tín hữu Ê-phê-xô (Ep 1: 9-13).

3-Vai trò của Chúa Thánh Thần:

Tư tưởng của thánh Phao-lô dựa trên thần học Nhập Thể, Tử Nạn và Phục Sinh của Đức Ki-tô, ở đó vai trò của Chúa Thánh Thần chiếm một vị thế quan trọng. Chính Chúa Thánh Thần đã khởi sự rồi trong chúng ta sự biến đổi này và cho phép chúng ta hy vọng “một sự giải phóng tương lai thân xác chúng ta”. Cũng như vậy đối với muôn loài muôn vật, tức là toàn thể thế giới hữu hình biệt phân với loài người. Vì thế, thánh Phao-lô đi ngược lại với tư tưởng Hy-lạp. Theo tư tưởng Hy-lạp: mong muốn giải thoát tinh thần khỏi vật chất, còn thánh Phao-lô thì nhắm đến sự khôi phục vật chất bởi Chúa Thánh Thần.

Giáo Hội không từ chối viễn cảnh của thánh Phao-lô. Công Đồng Vatican II được gợi hứng theo viễn cảnh này (được gợi hứng một phần bởi Teilhard de Chardin).

TIN MỪNG (Mt 13: 1-23)

Trong chương này, thánh Mát-thêu tập hợp bảy dụ ngôn, trong số đó bốn dụ ngôn chỉ được gặp thấy tại thánh nhân: “dụ ngôn cỏ lùng”, “dụ ngôn kho báu”, “dụ ngôn ngọc quý”, “dụ ngôn chiếc lưới”; hai dụ ngôn chung với thánh Mác-cô và thánh Lu-ca: “dụ ngôn người gieo giống”, “dụ ngôn hạt cải”; và một dụ ngôn khác với chỉ thánh Lu-ca: “dụ ngôn men trong bột”.

Bảy dụ ngôn này hình thành nên một tổng thể thuần nhất: cả bảy dụ ngôn đều có liên hệ tới “Nước Trời”. Hôm nay chúng ta bắt đầu đọc chúng.

1-Dụ ngôn:

Các dụ ngôn là những thực tại thường ngày dễ thấy được dùng để nói về những thực tại tinh thần vốn cao siêu mầu nhiệm khó nắm bắt được. Vào thời Đức Giê-su, các kinh sư thực hành phương pháp này để đánh thức sự chú ý và khêu gợi những suy tư; họ dựa trên một truyền thống dài lâu: các ngôn sứ đã cho mẫu gương và truyền thống đã gán cho vua Sa-lô-mon nhà khai sinh diễn từ dụ ngôn.

2-Người gieo giống:

Khi dùng những hình ảnh quen thuộc với thính giả Ga-li-lê của Ngài, Chúa Giê-su mô tả mùa gieo giống và số phận dành cho hạt giống tùy theo vùng đất tiếp nhận nó: sỏi đá, bụi gai, con đường băng qua cánh đồng như thường thấy; thêm những chướng ngại đến từ bên ngoài: chim trời, nắng cháy. Nhưng “có những hạt giống rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục”. Hình ảnh này rất mạnh, vì mùa thu hoạch ở Pa-lét-tin không vượt quá sản lượng từ mười một đến mười hai cho mỗi hạt vào những vụ mùa bội thu nhất.

Qua những gợi ý này, Đức Giê-su muốn giải thích cho đám đông – nếu như họ muốn hiểu – cũng như cho các môn đệ Ngài, những khó khăn mà sứ điệp của Ngài gặp phải. Vì chính Ngài là “người gieo giống đi ra gieo giống”, gieo Lời Thiên Chúa. Ngay từ đầu bài diễn từ về dụ ngôn, thánh Mát-thêu viết: “Hôm ấy, Đức Giê-su từ trong nhà đi ra” (Mt 13: 1).

Thêm nữa, Đức Giê-su là người mà các ngôn sứ loan báo về Đấng Mê-si-a dưới tước hiệu “chồi non”. Ngôn sứ Giê-rê-mi-a đã tuyên sấm:

“Ta sẽ làm nẩy sinh cho nhà Đa-vít

một chồi non chính trực” (Gr 23: 5 và 13: 15).

Ngôn sứ I-sai-a đã dùng ngôn từ này rồi:

“Ngày đó, chồi non Đức Chúa cho mọc lên

sẽ là vinh quang và danh dự

và hoa màu từ ruộng đất trổ sinh” (Is 4: 2).

Dụ ngôn người gieo giống muốn nói rằng thời kỳ đã đến từ cuộc gặp gỡ giữa “chồi non” và mảnh đất của tâm hồn. Nó cũng có nghĩa rằng Thiên Chúa không áp đặt nhưng đề nghị; Ngài gieo một cách dồi dào, không dè dặt thậm chí dù hạt giống có nguy cơ bị mất đi. Con người phải mở rộng lòng trí của mình.

3-Tiếp đón Lời:

Các môn đệ không hiểu ngay tư tưởng của Đức Giê-su: “Thưa Thầy, sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?”. Câu trả lời của Đức Giê-su thì thật rõ ràng: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không”. Đây là một lần duy nhất và vào một dịp duy nhất này mà trong các sách Tin Mừng xuất hiện từ “mầu nhiệm”.

Tiếp đó, Đức Giê-su còn trở nên nghiêm khắc hơn: “Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ còn dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, thì cũng sẽ bị lấy mất”. Có thể Đức Giê-su trích dẫn một câu ngạn ngữ và áp dụng vào việc tiếp đón Lời Ngài. Ai mở tâm trí mình với tấm lòng ngay thẳng trước ánh sáng sứ điệp của Ngài, sẽ còn nhận nhiều ánh sáng hơn nữa. Đó là trường hợp các môn đệ, mà Đức Giê-su mặc khải mầu nhiệm Nước Trời cho họ, vì lòng trí của họ sẵn sàng đón nhận.

Nhưng dân chúng, vốn thiện cảm với vị thần thông này, ngộ nhận con người của Đức Giê-su. Qua những dấu chỉ Ngài ban, họ không nhận ra Ngài là Đấng được Thiên Chúa sai đến; họ gắn bó với Ngài vẫn nông cạn. Đối với các kinh sư và nhóm Pha-ri-sêu, việc tiếp đón Lời Ngài còn lạnh nhạt hơn; họ không có bất kỳ thành tâm thiện chí nào. Thế nên, ai không màng đến ánh sáng thì càng tăm tối hơn: “Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu”.

4-Lòng chai dạ đá:

Thật ra, những dụ ngôn của Đức Giê-su thật sự trong sáng và rõ ràng. Đức Giê-su không có ý làm cho lời dạy của Ngài khó hiểu để làm nhụt chí thính giả của Ngài. Trái lại, khi dùng ngôn ngữ cụ thể, Ngài muốn chuyển giao cho họ những chân lý khó nắm bắt. Thánh Mát-thêu nhấn mạnh điều đó xa hơn khi trích dẫn Tv 78: 2:

“Mở miệng ra, tôi sẽ nói đôi lời huấn dụ,

công bố điều huyền bí thuở xa xưa”.

Đám đông này lắng tai nghe mà không thật sự hiểu, Đức Giê-su muốn chữa họ khỏi những giấc mơ sai lạc và lòng nhiệt thành vô tích sự. Ngài lấy làm tiếc vì những tâm trí mù lòa của họ. Chúa Giê-su giải thích chứng mù lòa tâm linh của đám thính giả thời Ngài là ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a: “Vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành”. Lòng chai dạ đá của đám đông dân chúng vào thời Đức Giê-su, ngôn sứ I-sai-a đã đối mặt rồi vào thế kỷ VIII tCn.

Sấm ngôn của I-sai-a được cả ba sách Tin Mừng nhất lãm (Mt 13: 14-15; Mc 4: 12; Lc 8: 10) cũng như thánh Gioan kể ra (Ga 12: 40) và được dùng trong phần kết thúc sách Công Vụ Tông Đồ. Vì thế, chúng ta có thể nói rằng sấm ngôn này đã được ứng nghiệm: việc dân Ít-ra-en từ chối là một sự kiện; vì thế “ơn cứu độ này của Thiên Chúa đã được gởi đến cho các dân ngoại” (Cv 28: 26).

Sấm ngôn của I-sai-a này được trích từ bài trình thuật về ơn gọi của ngôn sứ I-sai-a. Đức Chúa cho vị ngôn sứ hiểu rằng sứ mạng của ông sẽ gặp nhiều khó khăn, vì ông sẽ phải ngỏ lời với một dân chúng lòng chia dạ đá và rồi thế nào sứ mạng cũng sẽ phải thất bại. Đây là kiểu nói mang đậm nét sê-mít diễn tả sự trách móc pha lẫn nỗi giận dỗi và dễ gây nên sự mâu thuẫn:

“Hãy làm cho lòng dân này ra đần độn,

cho tai nó điếc, cho mắt nó mù;

kẻo mắt nó thấy, tai nó nghe và lòng nó hiểu,

mà trở lại và được chữa lành” (Is 6: 10).

Sau đó, Đức Chúa loan báo một sự trừng phạt khủng khiếp: “Và nếu ở đó còn sót lại một phần mười, thì đến lượt phần đó cũng sẽ bị lửa thiêu, như một cây vân hương, một cây sồi bị đốn, chỉ còn sót lại cái gốc thôi. Gốc ấy là một mầm giống thánh” (Is 6: 13). Hoàn cảnh của vị ngôn sứ tương tự với hoàn cảnh của Đức Giê-su. Vậy Đức Giê-su chính là “mầm giống” thánh này.

5- Những người gieo giống tương lai:

Tương phản với những viễn cảnh bi quan này, Đức Giê-su cho thấy niềm vui mà niềm tin của nhóm nhỏ môn đệ của Ngài đem lại cho Ngài, những người mà Ngài sắp làm cho họ trở thành những người gieo Lời Ngài trong tương lai. Họ sẽ vấp phải những khó khăn tương tự, nhưng trên những mảnh đất tốt họ sẽ thu hoạch một vụ mùa kỳ diệu. Chúa Giê-su lập lại những con số thật choáng ngợp: “Kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba mươi”. Vì tính hữu hiệu của Lời Chúa không thể nào nghi ngờ được.

Từ đó, người ta hiểu tại sao Đức Giê-su đã nói về sứ mạng của Ngài bằng ngôn từ vụ mùa: “Hạt giống phải chết đi mới sinh được nhiều hoa trái”. Vụ mùa bao gồm một cái chết phong phú. Cái chết này sẽ là cái chết của chính Ngài.

(*)Tựa đề do BTT.GPBR đặt

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

ĐÓN NHẬN NHỮNG HẠT GIỐNG LỜI CHÚA- Lm. Carôlô Hồ Bạc Xái

Sợi chỉ đỏ : Không như lời của người phàm, Lời Thiên Chúa có sức sinh hiệu quả (bài đọc I : Is 55,10-11) ; Sở dĩ như thế vì Thiên Chúa là Đấng Tạo hóa, Ngài chăm sóc cho sự sống của Ngài nảy sinh hoa quả trên khắp trái đất (đáp ca Tv 64) ; Lời của Đức Giêsu chính là những hạt giống tốt, nếu con người biết làm mảnh đất tốt mà đón nhận thì Lời ấy sẽ sinh kết quả gấp bội (Tin Mừng Mt 13,1-23).

– Bài đọc II (Rm 8,18-23) (Chủ đề phụ) : “Chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ thân xác chúng ta”

*I. DẪN VÀO THÁNH LỄ

Anh chị em thân mến

Chúng ta đều biết ảnh hưởng của lời nói : có những lời nói khiến ta sung sướng vô cùng, nhưng cũng có những lời nói làm lòng ta đau nhói ; lời của những bậc khôn ngoan dạy ta nhiều điều hay lẽ phải, còn lời đường mật của những người xấu có thể dụ ta đến những thiệt hại khôn lường.

Hôm nay, Chúa bảo ta hãy lưu ý đến Lời của Chúa. Đó là những hạt giống tốt có khả năng sinh những hoa trái rất tốt lành.

Xin Chúa giúp chúng ta trở thành những mảnh đất tốt để hạt giống Lời Chúa gieo vào sinh hoa kết quả tốt đẹp.

*II. GỢI Ý SÁM HỐI

– Chúng ta chưa quan tâm đủ đến việc học hỏi Lời Chúa trong Tin Mừng.

– Rất nhiều hạt giống lời Chúa gieo vào lòng chúng ta đã uổng phí vì chúng ta không thành tâm đón nhận.

– Chúng ta nghe Lời Chúa rất nhiều nhưng thi hành thì rất ít.

*III. LỜI CHÚA

*1. Bài đọc I (Is 55,10-11)

Đoạn trích này thuộc về phần thứ II của sách Isaia, phần này được gọi là “Sách an ủi”. Ngôn sứ Đệ nhị Isaia nói rằng Thiên Chúa đã hứa sẽ cho dân do thái thoát khỏi cảnh lưu đày và được trở về quê hương.

Thế nhưng nhiều người do thái tỏ ra không tin vào lời hứa đó. Ngôn sứ lưu ý họ hãy nhớ rằng Lời của Thiên Chúa luôn luôn hữu hiệu : Ngài đã nói thì thế nào cũng xảy ra đúng như lời Ngài nói ; Ngài đã hứa thì chắc chắn Ngài sẽ thực hiện.

Lịch sử đã chứng minh cho điều Đệ nhị Isaia nói : dân do thái đã được hồi hương vào năm 538 trước công nguyên.

*2. Đáp ca (Tv 64)

Thánh vịnh 64 ca tụng Thiên Chúa Tạo Hoá : sau khi tạo dựng trái đất, Ngài thường xuyên thăm viếng, tưới gội, để cho trái đất thấm nhuần mầu mỡ, cây trái đâm chồi nẩy lộc sinh hoa kết quả, gia súc sinh sản và lớn lên, muôn loài hát xướng hoan ca.

Phụng vụ chọn những lời ca tụng này như một bức màn nền để làm nổi bật ý nghĩa dụ ngôn Tin Mừng về việc gieo những hạt giống lời Chúa.

*3. Tin Mừng (Mt 13,1-23)

Dụ ngôn này đã quá quen thuộc với chúng ta. Chúng ta hãy để ý đến vài chi tiết mang ý nghĩa đặc biệt :

– Người nông phu này gieo hạt giống xuống mọi loại đất mặc dù biết trước là nhiều hạt sẽ không nầy mầm mọc lên à Thiên Chúa rất hào phóng sẵn sàng ban Lời Ngài cho mọi người và ban cách rất quảng đại dồi dào.

– Dụ ngôn kể ra 4 loại đất, trong đó có tới 3 là đất xấu à Thực tế đáng buồn là rất nhiều người đã không đón nhận Lời Chúa và làm cho Lời ấy sinh kết quả.

– Lời Đức Giêsu trích dẫn sách Isaia “Các ngươi lắng lai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì” à Tâm thế của những người lòng chai dạ đá trước Lời Chúa. Đối với họ, Lời Chúa như “đàn gãy tai trâu” và như “nước đổ lá môn” chẳng chút hiệu quả.

– Nhưng đối với người biết đón nhận Lời Chúa và đem ra thực hành thì kết quả rất phi thường : một hạt sinh ra 30, 60, 100 hạt khác.

*4. Bài đọc II (Rm 8,18-23) (Chủ đề phụ)

Đoạn thư này chứa đựng một ý tưởng khá mới lạ của Thánh Phaolô, đó là có một sự liên đới số phận giữa con người và các thụ tạo khác : khi con người phạm tội và do đó bị rơi vào vòng nô lệ tội lỗi thì các thụ tạo cũng bị lôi cuốn vào vòng nô lệ đó ; hiện nay con người ngóng chờ ơn giải thoát thì các thụ tạo cũng ngóng trông như vậy.

*IV. GỢI Ý GIẢNG

*1. “Ngài dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều”

Một Rabbi do thái kia rất thích dùng các câu chuyện để giải thích những chân lý. Có một môn sinh hỏi ông tại sao ông thích dùng cách đó. Thay cho câu trả lời, ông lại kể một câu chuyện như sau :

Ngày xửa ngày xưa, chàng Sự Thật đi rảo khắp nơi, không mặc quần áo mà cũng chẳng trang sức gì cả, cho nên ai nấy vừa thấy chàng là mắc cỡ đỏ mặt và chạy trốn hết. Sự Thật buồn lắm. Một hôm chàng gặp nàng Dụ Ngôn mặc một chiếc áo muôn màu tuyệt đẹp.

– Anh Sự Thật ơi, sao anh buồn thế ?

– Tôi buồn vì tôi vừa già vừa xấu, không ai muốn nhìn tôi.

– Không phải thế đâu. Nàng Dụ Ngôn cười đáp. Đây anh hãy mượn chiếc áo của tôi mặc vào. Rồi anh sẽ thấy điều gì xảy ra.

Chàng Sự Thật mặc chiếc áo muôn màu của nàng Dụ Ngôn vào. Và chàng đi đâu cũng được mọi người niềm nở tiếp đón.

Kể xong câu chuyện, Vị Rabbi kết luận : Người ta rất khó đón nhận sự thật “trần trụi”, nhưng rất dễ đón nhận sự thật được diễn tả bằng dụ ngôn.

*2. Lựa lời mà nghe

Có câu ca dao : “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Câu này có thể gợi ý cho một câu khác : “… Lựa lời mà nghe sao cho có phúc”

Chúng ta phải lựa lời để nghe, bởi vì có những lời toàn gây thiệt hại và có những lời đem lại phúc thật.

Lời Chúa rất đáng cho chúng ta lựa để nghe, vì :

– luôn đúng sự thật, không sai bao giờ, bởi Chúa chính là Sự Thật.

– Chúa không gạt gẫm chúng ta bao giờ. Ngài nói gì cho chúng ta nghe đều chỉ vì lợi ích cho chúng ta.

– Lời Ngài là ánh sáng chỉ đường, lời Ngài là sự sống.

– Lời Chúa rất quý trọng, đến nỗi Ngôi Hai Thiên Chúa được gọi là Ngôi Lời.

*3. Sống đạo bằng gì ?

Nếu được hỏi câu này, một người bàng quan nhìn chúng ta sống sẽ trả lời rằng : họ sống đạo bằng đọc kinh, bằng lãnh nhận các bí tích và bằng tham dự các lễ nghi.

Đúng vậy, người công giáo chưa hoặc rất ít sống đạo bằng Lời Chúa. Nếu sống đạo bằng đọc kinh thì sau giờ kinh là hết sống đạo ! Nếu sống đạo bằng lãnh nhận các bí tích thì có bao nhiêu dịp để sống đạo đâu ! Và nếu sống đạo bằng tham dự các lễ nghi thì sẽ không còn sống đạo khi ra khỏi nhà thờ ! Vả lại, đạo ở trong các kinh đọc, trong các bí tích và trong những lễ nghi không thấm nhập vào cuộc đời, vào xã hội.

Đạo là đường, sống đạo là đi đường. Trong cuộc hành trình này, Lời Chúa chỉ hướng cho ta đi, Lời Chúa dạy ta giải quyết những tình huống như thế nào, Lời Chúa là kim chỉ nam đưa ta tới cùng đích.

*4. Bốn thái độ trước Lời Chúa

Chúng ta hãy nghe chính Đức Giêsu giải nghĩa 4 loại đất, tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa :

– Đất vệ đường : những kẻ chẳng thiết tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị quỷ dữ cướp đi.

– Đất lẫn sỏi đá : những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không quý chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó thì bỏ cuộc.

– Đất có nhiều gai : những người cũng đón nhận lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải… Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết ngạt.

– Đất tốt : những người sốt sắng nghe Lời và quảng đại thi hành.

Mỗi ngày Chúa Nhựt chúng ta dự Thánh Lễ, Lời Chúa đều được gieo vào lòng chúng ta.

– Có khi nghe xong chúng ta quên liền. Sau Lễ, nếu có ai hỏi ta bài Tin Mừng hôm nay nói gì, chắc ta không trả lời được. Chúng ta là vệ đường.

– Có khi chúng ta cảm thấy Lời Chúa rất hay và có ý muốn làm theo. Nhưng trở về với cuộc sống nhộn nhịp, vài ngày sau ý muốn ấy đã tắt ngúm. Chúng ta là đất lẫn sỏi đá.

– Có khi chúng ta thực tâm thi hành lời Chúa. Thế rồi chuyện này chuyện nọ trong cuộc sống xảy đến. Chúng ta quan tâm giải quyết những chuyện ấy hơn. Lời Chúa bị bóp chết. Chúng ta là đất có nhiều gai góc.

– Chỉ cần một câu Tin Mừng thôi nhưng được suy gẫm kỹ và được kiên trì thực hiện thì sẽ sinh kết quả gấp trăm.

*5. Chuyện minh họa

Một ông vua nọ có thói quen mỗi ngày nghe một đoạn trong kinh Bagayad Gita. Người phụ trách việc đọc kinh này là một nhà sư đạo đức, thông thái. Cứ mỗi lần đọc xong một đoạn kinh, ông lại dùng đến kiến thức uyên bác của mình để giải thích cho vua nghe. Và ngày nào ông cũng đặt câu hỏi “Bệ hạ có hiểu những gì thần vừa dẫn giải không ?”. Nhưng lần nào nhà vua cũng chỉ trả lời “Khanh nên hỏi điều đó với khanh trước đã”… Ngày nọ, giữa lúc đọc kinh, ông bỗng được giác ngộ và nhận ra tất cả mọi sự đều là hão huyền. Thế là nhà sư quyết từ bỏ mọi sự và lên đường bắt đầu cuộc sống của một người hành khất. Trước khi ra đi, ông nói với nhà vua “Tâu bệ hạ, thế là cuối cùng hạ thần đã hiểu được : Giác ngô đích thực, hiểu biết chân lý chính là thực thi chân lý”.

*V. LỜI NGUYỆN CHO MỌI NGƯỜI

CT : Anh chị em thân mến

“Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra”. Với tâm tình yêu mến lời Chúa, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin.

1- Lời Chúa là nền tảng đức tin của người tín hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mọi thành viên trong đại gia đình Hội Thánh / biết ý thức tầm quan trọng của Lời Chúa / cũng như cố gắng đọc thường xuyên / và đem ra thực hành trong đời sống thường ngày.

2- Kinh Thánh chứa đựng Lời Chúa / là cuốn sách được in ra nhiều nhất / được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất / và được đọc nhiều nhất trên thế giới / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu biết trân trọng bộ sách quý báu này.

3- Thường thì những người rao giảng Lời Chúa / hay gặp nhiều thử thách gian nan trong cuộc sống thường ngày / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa luôn che chở giữ gìn các vị ấy / để các ngài có thể chu toàn trọng trách của mình.

4- Sống đạo là sống theo Lời Chúa dạy / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ sẽ / biết cố gắng sống theo Lời Chúa trong Tin Mừng / để đời sống đức tin ngày càng vững chắc và trưởng thành hơn.

CT : Lạy Chúa Giêsu, mỗi khi tham dự Thánh lễ, xin cho chúng con luôn biết chuẩn bị tâm hồn xứng đáng và chăm chú lắng nghe, để Lời Chúa được công bố thực sự trở nên nguồn dinh dưỡng quý báu cho đời sống đức tin của chúng con. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời.

*VI. TRONG THÁNH LỄ

– Trước kinh Lạy Cha : Đức Giêsu đã nói “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, mà còn nhờ những lời từ miệng Thiên Chúa phán ra”. Trong kinh Lạy Cha sau đây, chúng ta hãy tha thiết “xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày”.

– Trước rước lễ : Mỗi khi tham dự Thánh lễ, chúng ta được dự hai bàn tiệc là bàn tiệc Lời Chúa và bàn tiệc Thánh Thể. Chúng ta đã được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa rồi. Giờ đây chúng ta sắp được nuôi dưỡng bằng chính Thánh Thể Chúa. “Đây Chiên Thiên Chúa…”

*VII. GIẢI TÁN

Chúng ta sắp trở về cuộc sống phức tạp với nhiều cực khổ, lo toan, đam mê, tranh chấp… Chớ gì tất cả những thứ ấy không bóp nghẹt những hạt giống Lời Chúa đã được gieo vào lòng chúng ta trong Thánh Lễ này.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN-A

DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO GIỐNG- Chú giải của Giáo hoàng Học viện Đà Lạt

CHÚ GIẢI CHI TIẾT

“Người lấy dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều”: Matthêu thường dùng động từ nói (lalein) khi Chúa Giêsu thốt ra các dụ ngôn; vì đây không còn là rao giảng (kêrussein), là loan báo công bố Nước Trời, nhưng là giáo huấn về Nước đó. Một kiện quan trọng: giáo huấn này được ban bố cho các đám đông nhưng chỉ có các môn đồ là hiểu được. Đây không phải một giáo huấn bí truyền dành riêng cho một nhóm người được khai đạo như trong phái Essêni, cũng chẳng phải là các chân lý tổng quát mà quần chúng có thể đồng hóa trực tiếp, song là các dụ ngôn được đưa ra cho hết thảy mọi người. Trong hy ngữ, danh từ parabolô dịch chữ hy bá mâshâl là tiếng chỉ mọi loại giáo huấn dưới hình thức so sánh, nhiều khi khó hiểu: người ký lục “cố moi ra nghĩa bí ẩn của các câu ví, lăn lộn với những câu thai của dụ ngôn” (Hc 39, 3). Tư tưởng của ba Tin Mừng nhất lãm là: Việc Chúa Giêsu chọn hình thức giảng huấn cho quần chúng là một điều đáng ngạc nhiên.

“Này người gieo giống đi ra”: Dù ít được khai triển hơn chủ đề mùa gặt, chủ đề gieo giống cũng được Cựu ước biết đến (Hs 2, 25; Gr 31, 27; Dcr 6, 12- 13). Ở đây dụ ngôn kể lại một sự kiện đã xảy ra; mọi động từ đều ở thì aoriste; không có vì cho thấy đó là một quá trình phi thời gian. Kỳ thực, Chúa Giêsu loan báo một biến cố cánh chung: thời sau hết đã bắt đầu, Thiên Chúa đã gieo Hạt giống của Người (Chúa Giêsu) trên trái đất. Từ đây điều quan trọng là cái kết quả cuối cùng của việc gieo giống đó.

Các câu 4-8 thật khó chú giải. Dụ ngôn nhấn mạnh trên điểm nào, trên thất bại tạm thời của việc gieo vãi hay trên thành công tối hậu? Nếu nhấn mạnh đến sự thành công là biến dụ ngôn thành một lời khích lệ: giờ Thiên Chúa đã đến và cùng với giờ đó là cả một vụ mùa phì nhiêu không thể tưởng; dù thất bại và bị chống đối, Thiên Chúa vẫn làm xuất hiện từ những bước đầu chẳng mấy hy vọng đó một chung cục huy hoàng vĩ đại như Ngài đã hứa (Jeremias). Lối giải thích này đặc biệt dựa trên câu cuối cùng là câu nói đến năng suất 100, 60 và 30 một năng suất coi như khổng lồ, so với các con số Dalman đưa ra, theo đó thì năng suất trung bình thường khoảng 7, 5).

Nhưng lối giải thích này đụng phải một vài khó khăn:

1/ Một sử gia về kinh tế, K.D.White (“The Parable of ‘the Sower”, JTS 15~1964) 33-37-bài báo đã được Léon Dufour trích dẫn), cho thấy cách tính của Dalman vô giá trị năng suất 100 hay 400 trên 1 không có gì lạ lùng, vì vẫn thấy có trong vùng Giléad, gần Gadara chẳng hạn.

2/ Nếu Matthêu muốn nhấn mạnh đến sự phong nhiêu của mùa gặt, có lẽ ông đã nhấn mạnh theo chiều đi lên (30, 60, 100) thay vì đi xuống (100, 60, 30), vì như thế sẽ phá vỡ tính cách lạc quan của dụ ngôn và làm yếu đi bài học tín thác mà ông muốn đưa ra.

3/ Trong 5 câu của dụ ngôn, đã có 4 câu mô tả sự thất bại trong việc gieo vãi; nơi lời giải thích dụ ngôn, cũng tương đương như vậy.

4/ Việc nhấn mạnh đến các thất bại của người gieo giống ăn khớp hơn nhiều với văn mạch chung của các chương ấy trong Tin Mừng Matthêu, đặc biệt hai chương 11-12 miêu tả phong trào chống đối ngày càng đi lên trước các việc quyền năng trong các chương 8-9.

Thành thử xem ra phải đọc lại dụ ngôn trong viễn ảnh này. Dĩ nhiên nó không tuyệt đối loại bỏ lối chú giải “lạc quan” (Jeremias, G.Dehn v.v…) vì quả thực hành động của Đấng Messia sẽ khải hoàn vinh thắng cách bất ngờ. Nhưng vì các người đồng thời của Chúa Giêsu liên kết (cách tự nhiên) Đấng Mêssia với thành công, nên đấy chắc không phải là khía cạnh Người muốn nhấn mạnh trong các dụ ngôn của Người. Điều làm nên “mầu nhiệm vương quốc”, mầu nhiệm mà chỉ một nhóm nhỏ gồm các “người bé mọn” mới có thể hiểu, chính là việc Đấng Messia chỉ thành công sau khi đã gặp thất bại. Do đó có thể tóm kết ý nghĩa của dụ ngôn như sau: Như người gieo giống (xứ Palestine) chỉ thành công sau khi trải qua biết bao khó khăn trở ngại, thì cũng vậy, Nước Thiên Chúa do Chúa Giêsu khai dựng chỉ có thể thiết lập sau khi đã trải qua nhiều thất bại ê chề. Và chính đó là điều mà người Biệt phái cũng như đám đông không thể “hiểu”.

“Đã ban cho các con biết những mầu nhiệm Nước Trời”: Trong các Tin Mừng, chỉ ở đây mới có thành ngữ “mầu nhiệm Nước Trời”. Theo văn mạch của đoạn văn, thành ngữ này ám chỉ nhiệm cục của Thiên Chúa theo đó việc khai mạc Nước Trời được thực hiện xuyên qua các thất bại và thử thách của Chúa Giêsu. Hình thức parfait của động từ cho biểu lộ đây là sự hiểu biết mà các môn đồ đang có bây giờ, vì trong quá khứ nó đã được ban cho họ, nhờ và trong sự hiểu biết Chúa Giêsu; đây không phải là một mặc khải đặc biệt được thêm vào kiến thức của họ về Chúa Giêsu từ trước. Khi chấp nhận trở thành ké “bé mọn”, khi đặt niềm tin vào Chúa Giêsu mà họ đang thấy (dưới những khía cạnh nhiều khi rất đáng ngạc nhiên), họ đi vào mầu nhiệm Nước Trời, mà Chúa Giêsu là tâm điểm và là chìa khóa giải thích.

“Vì kẻ có thì sẽ được cho thêm”: Ai biết ngoan ngoãn khiêm nhu và rộng mở lòng mình đối với Thiên Chúa, sẽ được ban cho ơn hiểu biết dồi dào về mầu nhiệm của Ngài; nhưng kẻ nào chỉ khư khư nắm giữ các quan niệm chật hẹp và quá nhân loại về Thiên Chúa, sẽ bị cất mất cả cái điều mà họ tưởng đang có; ngày phán xét, họ sẽ bị tước đoạt tất cả.

“Mắt các con có phúc…”: Lời trích dẫn Isaia trong câu trước nói tới những kẻ nhìn và nghe mà không hiểu. Để theo đúng lối tương phản Chúa Giêsu muốn, phải chú giải mối phúc này như sau: các con có phúc không những vì đã nhìn và nghe cái mà mọi người đều nghe và nhìn. (Nghĩa là bản thân Ta và các công việc của Ta), nhưng còn nhìn và hiểu nữa.

“Vậy các con hãy nghe dụ ngôn người gieo giống”: Lời giải thích dụ ngôn đi theo một hướng hơi khác với hướng của dụ ngôn (đó là điểm mà, ngoài một số sự kiện liên hệ đến ngữ học làm ta tin rằng đây là một kiểu chú giải khuyến thiện do Giáo Hội sơ khai đưa ra, nhưng giả thuyết này không được chứng minh). Trong dụ ngôn, chính sự kiện gieo giống, nghĩa là hành động của Thiên Chúa trong lời rao giảng của Chúa Giêsu, nằm hàng đầu. Trong khi ở phần giải thích, đó lại là cách thế đón nhận Lời, là khía cạnh chủ quan, là lời đáp trả của mỗi người. Tâm điểm đã bị xê dịch: từ một giáo huấn về mầu nhiệm của một Đấng Messia chịu thất bại về phương diện nhân loại người ta đi sang việc khuyến cáo đề phòng, sang lời huấn dụ hãy biết đón nhận sứ điệp Tin Mừng. Dù sao, giữa dụ ngôn và lời giải thích, không có đối nghịch mà chỉ có khác biệt về trung tâm phải nhấn mạnh thôi.

*KẾT LUẬN

Khi nghe dụ ngôn này, quần chúng có thể nhận ra mình trong ba loại đất cằn cỗi kia, và đi từ suy tư đó, họ có thể hồi tâm lại, mặc những tâm tình xứng hợp để hiểu (vì ánh sáng nửa vời của dụ ngôn vẫn là “một ân huệ, một lời mời gọi hãy cầu xin nhiều hơn và nhận lãnh nhiều hơn ” chú thích của BJ). Còn các môn đồ vừa được chất vấn vừa được trấn an: được chất vấn để trở nên mảnh đất tốt hầu sinh hoa quả đến mức tối đa, và được trấn an nhờ việc Chúa Giêsu hoàn toàn làm chủ tình thế: Người ý thức các thất bại của mình và cho thấy chúng đã được tiên liệu trong kế hoạch của Thiên Chúa. Dụ ngôn cỏ lùng tiếp liền dụ ngôn người gieo giống loan báo các thất bại đó sẽ không ngăn cản nổi chiến thắng dứt khoát của Thiên Chúa trong ngày mùa sau hết.

*Ý HƯỚNG BÀI GIẢNG

1) Biết bao chính nhân và ngôn sứ Cựu ước, quảng đại và sẵn sàng hơn ta, đã suốt đời trông chờ sự mặc khải đã ban cho ta, mà không được. Họ mong ước nghe, thấy điều ta nghe thấy, nhưng không có gl được ban cho họ cả. Còn chúng ta ngày nay được Chúa tỏ lộ cho “các mầu nhiệm Nước Trời ” qua tiếng nói của Giáo Hội.

2) Chúa Kitô đến đảo lộn lịch sử thế giới bằng cách gieo vào đó hạt giống Lời Người. Thế giới này trước kia cằn cỗi và đông ngóng ơn cứu độ, bây giờ có thể trở thành phong nhiêu và sinh được hoa trái. Cũng thế, Lời Chúa mà ta nghe mỗi Chúa Nhật phải đến đảo lộn cuộc đời của ta, kéo nó ra khỏi vùng sa mạc cằn cỗi, để làm nó đơm hoa trong các việc thiện và trong niềm vui.

3) Đôi khi ta giống như con đường trong dụ ngôn: nhận lãnh nhiều dấu chỉ của Chúa, nghe nhiều lần lời Tin Mừng, nhưng lời đó chẳng nói gì với ta, ta như người không hiểu.

4) Trái lại nhiều lúc khác ta nghe và vui vẻ đón nhận lời Tin Mừng, nhưng giống như vùng đất sỏi đá của dụ ngôn. Lời Chúa chạm đến ta như một luồng sáng, như một điều hiển nhiên, như một ao ước thực hiện ngay tức khắc. Nhưng trước khi ta bắt tay hành động, thì các trở ngại đã đến chồng chất, dù đôi khi không quan trọng mấy. Vì lời chế giễu của một người thân, vì nể nang kẻ khác mà tất cả tan tành như mây khói.

5) Cũng có khi ta đã bắt đầu sống thực một lời Tin Mừng khó khăn nào đó. Nhưng các trách vụ, các lo lắng thường nhật, đời sống xã hội với những yêu sách trần tục của nó đã làm ta chỉ trung tín trong chốc lát. Và lời Chúa đã thành phụ tùy.

6) Thỉnh thoảng ta là mảnh đất tốt, và rất lâu, có lẽ trong nhiều năm ta cảm nghiệm được niềm vui sâu xa được trọn vẹn thuộc về Chúa và anh em. Đó là một ân huệ lớn lao, ta phải khiêm tốn cầu xin mỗi ngày.

7) Mảnh đất tốt là những người, như các môn đồ, tín thác vào Chúa dù Lời Ngươi gặp nhiều thất bại nhất thời như. Giáo Hội bị bách hại, một số linh mục sống bê bối, nhiều Kitô hữu ít sống Tin Mừng, tội lỗi của bản thân ta, những cám dỗ thường trực thúc giục ta sống đời ích kỷ.

8) Có nhiều dị biệt trong việc hiểu Lời Chúa. Tất cả những kẻ đạt đến đức tin không nhất thiết đạt đến sự trưởng thành Kitô giáo của người môn đồ đích thực của Chúa Giêsu. Đức tin có thể coi như mầm kiến thức và khôn ngoan của- Thiên Chúa. Nhưng chính mức độ yêu thương và từ bỏ của mỗi người chúng ta mới quyết định mức độ thâm sâu mà Thiên Chúa đưa ta vào tròng lãnh vực thâm giao với Ngài.

9) Không ai có thể xét đoán sự phong nhiêu của kẻ khác. Nào ai biết được bề trong các trở ngại mà người bên cạnh gặp trong cuộc: sống Kitô hữu của họ (chim trời, Satan, gai góc, mặt trời. nóng cháy của dụ ngôn)? Biết đâu khi gặp cùng một khó khăn như thế, chính ta lại cằn cỗi hơn…

10) Niềm vui vỡ bờ của môn đồ Chúa Giêsu là biết rằng: dù gặp trở ngại, Lời Chúa cuối cùng sẽ chiến thắng trong các tâm hồn và làm phát sinh một vụ mùa phì nhiêu. Trong lúc chờ đợi mỗi người hãy tìm cách sống Lời Chúa trong chính cuộc sống của mình.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

NGƯỜI DẠY HỌ NHIỀU ĐIỀU– Lm. Luy Gonzaga Đặng Quang Tiến

Giải thích

Bắt đầu từ chương 13, Chúa Giêsu ra khỏi khung cảnh hội đường và các cuộc tranh luận. Ngài giảng dạy dân chúng trên bờ biển qua các dụ ngôn. Sau khi Chúa Giêsu nói về việc “thi hành ý muốn của Cha trên trời” (12:50), Ngài chuyển sang dụ ngôn Người gieo giống. Hạt giống sẽ được giải thích là lời của Nước Trời (13:19), cũng có nghĩa là ý muốn của Thiên Chúa được trình bày trong lời nầy. Tiếp sau dụ ngôn nầy là các dụ ngôn về Nước Trời. Như thế, Chúa Giêsu trình bày ý muốn của Thiên Chúa trong các dụ ngôn. Dụ ngôn đầu tiên “Người gieo giống” sẽ cho thấy các cách thức khác nhau đón nhận lời Chúa và thi hành ý muốn của Thiên Chúa.

Dụ ngôn Người Gieo Giống là dụ ngôn đầu tiên trong loạt 7 dụ ngôn. Sáu dụ ngôn còn lại chia thành hai nhóm ba, phân cách nhau bởi giải thích dụ ngôn cỏ lùng. Mỗi trong sáu dụ ngôn đều bắt đầu bằng câu: “Nước Trời giống như”. Phần dành cho các dụ ngôn kết thúc ở câu 13:53.

Phân đoạn các dụ ngôn trong chương 13 nầy như sau:

1- Dụ ngôn người gieo giống (13:1-9); Mục đích của dụ ngôn (13:10-17) và giải thích dụ ngôn (13:18-23); 2- Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30); 3- Dụ ngôn hạt cải (13:31-32); 4- Dụ ngôn men trong bột (13:33); Lý do dùng dụ ngôn (13:34-35); Giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43); 5- Dụ ngôn kho tàng ẩn dấu (13:44); 6- Dụ ngôn viên ngọc quý (13:45-46); 7- Dụ ngôn lưới cá (và giải thích) (13:47-50); Kết luận (13:51-52).

Bố cục của dụ ngôn người gieo giống (13:1-9) có thể được phân chia như sau:

– Dẫn nhập (c. 1-3a);

– Các loại đất đón nhận hạt giống (cc. 3b-8);

– Kết luận (c. 9).

Giảng Dạy Trên Bờ Biển (cc. 1-3a)

Không gian trình thuật thay đổi. “Căn nhà” mà Ngài đi ra khỏi là căn nhà trong đó Ngài sẽ giải thích cho các môn đệ ý nghĩa dụ ngôn người gieo giống (13:36). “Ngài ngồi xuống” và “đám đông đến bên Ngài” ám chỉ Ngài sắp sửa giảng dạy họ như một vị Thầy (5:1). Những người nghe Ngài giảng dạy vẫn là “đám đông” đã theo Ngài ngay lời đầu tiên của Bài Giảng Trên Núi (5:1; 7:28; 8:1; 12:46; 13:2).

Các Loại Đất Đón Nhận Hạt Giống (cc. 3b-8)

Ý nghĩa của dụ ngôn sẽ được Chúa Giêsu giải thích trong 13:18-23. Ở đây chúng ta cố gắng tìm hiểu ý nghĩa các hình ảnh của dụ ngôn. Người gieo giống, chứ không phải là “một người gieo giống vì có mạo từ, được giới thiệu ở đầu dụ ngôn (c. 3b) chính là Chúa Giêsu, Đấng mang lời Chúa đến cho trần gian. Tuy nhiên trong dụ ngôn không nhắc đến người gieo giống nữa, mà chỉ nói đến “hạt giống”, chủ ngữ thật của dụ ngôn, “Có hạt rơi trên…”. Matthêu mô tả bốn nơi hạt giống rơi xuống (cc. 4-8), trong đó hai lần thánh sử mô tả tính chất của đất: “không có nhiều đất” (c. 5) và “đất tốt” (c. 8), như là điều kiện chính làm cho hạt giống lớn lên và sinh hạt hay không. Hai lần khác thánh sử không nói đến tính chất của đất, mà nói đến môi trường không thuận lợi cho hạt giống: “vệ đường” (c. 4), và “bụi gai” (c. 7); trong các môi trường đó, hạt giống chịu tác hại do chim trời đến ăn, và cây gai bóp nghẹt; do đó hạt giống không thể sinh trưởng được.

Hạt giống rơi trên vệ đường (c. 4). Vệ đường ở đây là những mảnh đất hẹp chạy dọc theo bờ ruộng hoặc giữa ruộng (x. 12:1). Chim trời đến ăn đi những hạt rơi trên đó. “Chim trời” không mang một ý niệm tiêu cực. Trong Matthêu, peteinon, chỉ “chim trời” được Thiên Chúa chăm sóc và nuôi nấng (6:26; 8:20; 13:32); do đó không thể giải thích “chim trời” là hình ảnh của “kẻ xấu”, ponèros (13:19). Động từ katesthiò, có nghĩa là “nuốt chững”.

Hạt rơi trên đá, không có nhiều đất (cc. 5-6). Đồi núi nhiều nơi tại Palestina chỉ toàn là đá sỏi. Loại đá trong dụ ngôn nầy là petròdès, “đất đá”, trên loại đá nầy có một lớp đất mỏng (13:5.20); khác với petra, “đá tảng” (7:24tt). Trong lớp đất mỏng hạt giống mau ấm hơn nên cũng mọc lên nhanh hơn; nhưng dưới ánh mặt trời nóng bức, nó sẽ khô héo ngay nếu thiếu nước (x. Giê. 17:8).

Bụi gai (c. 7). Cây gai không phải là cây hữu ích. Nơi cây gai không thể hái được trái nho (7:16; 13:22). Hạt giống rơi vào trong bụi gai thì không thể sinh trưởng được (x. 7:16). Động từ “bọp nghẹt” , pnigò, “làm cho nghẹt thở” (18:28) không sống nổi.

Đất tốt (c. 9). Hạt giống lthành cây và kết hạt được tính theo con số tăng dần, từ ba mươi lên dần đến một trăm. Cách tính tăng dần nầy cũng thấy trong đoạn tin mừng nầy. Từ hạt giống rơi bên vệ đường bị ăn mất ngay từ đầu, đến hạt giống mọc lên được một chút rồi bị cháy khô, đến hạt giống lớn lên nhưng không sinh hạt, và sau cùng là hạt giống sinh hạt. “Trái/hạt”, karpos, còn có nghĩa thiêng liêng: đó là lòng sám hối. Muốn biết đất tốt hay xấu thì hãy nhìn xem cây sinh hạt, giống như nhìn quả thì biết cây (x. 7:16; 12:33).

“Ai có tai để nghe thì hãy nghe” (c. 9). Cụm từ nầy được dùng trong hai lần khác nữa trong văn mạch khác (11:15; 13:43). Nó thường được dùng trong kết luận, và nhằm gây chú ý trước một vấn đề hệ trọng đã được bàn đến. Ở đây câu nầy hướng về dân chúng là những người đang nghe Chúa Giêsu giảng dạy. Ngài làm cho họ chú ý và cho họ thấy họ có thể là một trong các loại đất vừa nói trên.

+++

Hạt giống Lời Chúa được gieo xuống trần gian không bao giờ thiếu.

Mảnh đất đón nhận hạt giống, mới là quan trọng.

Chúa Giêsu đã rao giảng lời Thiên Chúa cho dân chúng, và Ngài trông chờ những mảnh đất tốt.

Ai là mảnh đất tốt, nghĩa là đón nhận Lời Chúa cách có hiệu quả, sẽ trở nên mẹ và anh chị em của Chúa Giêsu.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

HẠT GIỐNG GIEO VÀO ĐẤT TỐT- Lm. Giuse Vũ Khắc Nghiêm

Một phái đoàn Việt Nam sang Nhật nghiên cứu về nông nghiệp. Phái đoàn rất ngạc nhiên thấy nhà nông Nhật sản xuất 21 tấn lúa trên một mẫu tây. Ở Việt Nam, mỗi mẫu chỉ sản xuất được 4 đến 6 tấn là khá rồi. Như vậy, một hạt giống của ta chỉ sinh tới 20, 25 lần, còn một hạt giống của nông dân Nhật sinh gấp 70, 80, 90 lần, tương tự như hạt giống trong bài Tin mừng được gieo vào đất tốt nảy sinh gấp 30, 60, 100; còn những hạt rơi xuống vệ đường đá sỏi, bụi gai không sinh lợi gì.

Chắc chắn khi Đức Giêsu giảng dụ ngôn này, trước mặt Người là cánh đồng đang gieo xạ hạt giống. Hẳn người ta rất đau lòng nhìn những hạt giống cắm xuống vệ đường, rơi vào bụi gai, lăn trên đá sỏi. Tội nghiệp cho những hạt giống đó! Tiếc thay biết bao cho người gieo giống, công việc của ông gặp nhiều thất bại. Bao nhiêu hạt giống quý giá ra vô ích.

Đức Giêsu kể dụ ngôn này, Người nói lên chính công việc rao giảng Tin mừng nước Trời của Người cũng gặp nhiều thất bại, nói lên tâm sự thương tiếc của Người. Tâm sự này âm ỉ tới lúc gần về cuối đời đã bật ra tiếng khóc khi Người khóc thương thành Giêrusalem (Lc. 13, 34-35; 19, 41-44).

Phải chăng Đức Giêsu đã khóc thương những thất bại của mình? Khóc thương những hạt giống Tin mừng của Người đã ra vô ích khi rơi xuống dân thành Giêrusalem. Khóc thương lòng người đầy sỏi đá, gai góc?

Người khóc thương những thất bại, nhưng không thất vọng. Thương tiếc mất một số hạt giống này, nhưng còn bao nhiêu hạt giống khác đã nảy sinh gấp 30, 60, 100. Thật kỳ diệu, một kết quả chan chứa hy vọng. Hy vọng đạt được kết quả tốt tuyệt đối, như người đã khẳng định trên thập giá: “Mọi sự đã hoàn thành”. Lời tuyên bố chắc như đinh đóng cột của Đức Giêsu đã củng cố tinh thần các tông đồ, củng cố đức tin của chúng ta.

Khi nhìn ngắm đời sống của Đức Giêsu, lịch sử của Giáo Hội đối với lịch sử của trần gian, dù phải trải qua chồng chất những đau thương, những thất bại. Tin mừng nước Trời vẫn không ngừng phát triển, vẫn sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100. Trong khi đó lịch sử các chế độ trần gian, các vua chúa phàm nhân đã sụp đổ như thành Giêrusalem không còn tảng đá nào trên tảng đá nào. Hai ngàn năm trôi qua, tình yêu Thiên Chúa luôn luôn trải rộng, bao trùm khắp muôn dân. Thế giới cần tình thương đó. Chúng ta cần tình thương đó. Dù trải qua bao đau thương thất bại, chúng ta vẫn lạc quan tin tưởng và hy vọng chắc chắn trời lại sáng, vì “Thầy đã chiến thắng thế gian” chiến thắng bằng tình thương: “thế gian sẽ thuộc về ai yêu thương nó”.

Muốn chiến thắng thế gian, muốn sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100, ta phải biến lòng mình thành tình thương tin mừng cứu độ, phải cải tạo đất xấu thành đất tốt, những đất vệ đường, sỏi đá, bụi gai thành đất phì nhiêu màu mỡ.

Cải tạo lối sống lang thang trôi dạt theo quỷ dữ, theo những kẻ xấu xa tội lỗi, thành lối sống theo Đức Giêsu đi rao giảng Tin mừng.

Cải tạo lối sống vui chơi, lăn lộn trên những đá sỏi ồn ào, vô trật tự, thành lối sống kiên trì hy sinh, chịu đựng mọi gian nan, khó khăn thử thách, bách hại để vác Thập giá mình theo chân Đức Giêsu.

Cải tạo lối sống chôn vùi vào những việc đời, đam mê danh, lợi, sắc, thành lối sống đi tìm nước Trời cho mình và cho mọi người trước đã, còn mọi sự Chúa sẽ ban cho.

Khi cải tạo lối sống của mình được như thế, tâm hồn ta mới thành đất tốt sẽ nẩy sinh lòng tin mạnh mẽ, đón nhận đức tin sống động, đức tin sống động bởi tình thương Thiên Chúa. Lúc đó, chúng ta mới có thể theo Đức Giêsu đi chiến thắng thế gian và gặt hái được một mùa màng bội thu.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã thương tiếc bao nhiêu hạt giống bị cướp mất, bị cháy khô, bị chết nghẹt. Sao con dám lờ đi trước những thảm bại đó? Xin cho con nhiệt tâm cải tạo đời con trở thành đất tốt cho lời Chúa sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100. Amen.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

SỐNG LỚI CHÚA ĐỂ TÂM HỒN LUÔN LÀ MẢNH ĐẤT TỐT– Lm. Giuse Quang Nguyễn

Chúa Giêsu giải thích rất rõ ràng “Dụ ngôn người gieo giống” rằng Thiên Chúa là người gieo giống. Con người và tâm trí của chúng ta là đất. Hạt giống là Lời Chúa. Vậy, còn lại là vấn đề của chúng ta là làm sao tâm trí, con người chúng trở nên đất tốt để Hạt giống Lời Chúa sinh hoa kết quả tốt đẹp cho đời và làm rạng danh Thiên Chúa?

Có người nói đã là ruộng rồi thì làm gì có đá sỏi, vệ đường, bụi gai như dụ ngôn Chúa Giêsu kể hôm nay. Nhà chú giải Thánh Kinh nổi tiếng, William Barclay giải thích rằng: Đất sỏi đá, không phải là đất đầy những đá; nhưng là đất bình thường ở Palestine, một lớp đất mỏng trên mặt nhưng có tảng đá nằm ở dưới. Lớp đất có lẽ chỉ sâu chừng 4 hay 5 cm trước khi tới phần đá vôi. Đất có gai, dễ tạo nên lầm lẫn. Khi người gieo hạt giống xuống, mặt đất có vẻ được dọn sạch sẽ; nhưng ở trong đất vẫn còn những gốc rễ của cỏ dại, cây hoang, và gai góc sẵn sàng mọc trở lại. Mỗi người làm vườn đều biết rằng các loại cỏ dại mọc lên với một tốc độ nhanh chóng mà ít có hạt giống tốt nào có thể theo kịp. Hậu quả là hạt giống và cỏ dại mọc lên chung với nhau; nhưng cỏ dại mạnh mẽ hơn làm chết ngộp sự phát triển của hạt giống. Đất tốt, ở dưới sâu, thuần túy là đất mềm; hạt giống có thể đâm rễ sâu xuống tìm được dinh dưỡng, lớn lên nhanh chóng; và trong đất tốt nó sẽ phát sinh một mùa gặt bôi thu.

Tâm hồn mỗi người chúng ta cũng giống như thửa ruộng ở Palestine thời Chúa Giêsu, gồm đủ mọi loại đất cho nên Lời Chúa trong các bài đọc hôm nay nói đến tính hiệu năng của Lời Chúa, tức Lời Chúa có sự sống rồi còn nó lớn lên và phát sinh hoa trái cứu độ: bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà và tiết độ (Gl 5, 22- 23) là do mảnh đất tâm hồn, lòng trí chúng ta đó thôi.

Trong bài đọc 1, Đức Chúa phán qua miệng Ngôn Sứ Isaia rằng “cũng như nước mưa thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn, hơn thế, lời từ miệng ta phán ra thấm vào lòng người sẽ không trở về với Ta cách hư luống nhưng thực hiện ý muốn của Ta” (Is 55,10-11). Qủa thế, đất mà không có nước thì đất có màu mỡ mấy chăng nữa nó không thể phát sinh sự sống, trái lại, nếu có nước đổ xuống đất thì tất yếu phát sinh sự sống cho muôn loài. Cho nên, mấy ngàn năm nay trên Sao Hỏa, Mặt Trăng… vẫn chưa có sự sống. Nước nguồn phát sinh sự sống muôn loài muôn vật, còn Lời Chúa thấm vào lòng người còn phát sinh sự sống mạnh hơn nhiều: nhờ Lời Chúa mà vạn vật được tạo thành từ hư không (St 1,1-31), nhờ Lời Chúa mà mọi bệnh hoạn tật nguyền được chữa lành (Mt 4,23), tha tội (Lc 7,48), khử trừ quỷ (Mt 8,16), người chết được sống lại (Ga 11, 43-44) và được sống đời đời (Ga 11,25-26). Cho nên, Chúa Giêsu nói: “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra” (Mt 4,4). Vì thế, trong Hiến Chế tín lý về mạc khải của Thiên Chúa Dei Verbum số 21, Công Ðồng Chung Vaticanô II dạy rằng Lời Chúa có một sức mạnh và quyền năng có thể nâng đỡ và tăng cường Giáo Hội, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Hội, là lương thực linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyền và trường cửu cho con cái Giáo Hội.

Qủa thế, “Lời Chúa là lời sáng tạo” (St 1,3-26); “sống động và linh nghiệm” (Dt 4,12) “Lời hằng sống” (Ga 6,68); “Lời mang lại ơn cứu độ cho muôn dân”. Vì thế, chúng ta phải đem Lời Chúa nhập vào mảnh đất tâm trí, lời nói, hành động của chúng ta trong cuộc sống hằng ngày, nghĩa là chúng ta phải “ăn” Lời, hấp thụ lấy Lời hằng ngày qua việc đọc, suy niệm và thi hành Lời Chúa. Vì chưng, Chúa thực hiện Lời của Ngài nơi mọi hoạt động, công việc của chúng ta qua việc sống Lời Ngài. Ngược lại, nếu chúng ta đọc Lời Chúa và không thi hành thì chẳng khác gì đọc bài báo. Điều đó chứng tỏ chúng ta không tin vào sức mạnh của Lời Chúa, như thế đức tin của chúng ta đã chết rồi. Vì vậy Thánh Giacôbê khuyên: “Anh em hãy đem Lời ấy ra thực hành, chứ đừng nghe suông mà lừa dối chính mình. Thật vậy, ai lắng nghe Lời Chúa mà không thực hành, thì giống như người soi gương thấy khuôn mặt tự nhiên của mình. Người ấy soi gương rồi đi, và quên ngay không nhớ mặt mình thế nào. Ai thiết tha và trung thành tuân giữ luật trọn hảo -luật mang lại tự do-, ai thi hành luật Chúa, chứ không nghe qua rồi bỏ, thì sẽ tìm được hạnh phúc trong mọi việc mình làm” (Gc 2,22-25).

Vâng, xin vâng và thi hành Lời Chúa ở bất cứ lúc nào và hoàn cảnh nào, bất cứ hạng người nào dù thánh hay tội nhân, dù hạnh phúc hay đau khổ thì nhờ sức mạnh của Lời Chúa, con người và cuộc sống của chúng ta phát sinh hoa thơm trái ngọt cho mình và cho đời. Cụ thể, Ông Phêrô đã vất vả thả lưới suốt đêm mà chẳng bắt được con cá nào mà chỉ khi Chúa Giêsu truyền lệnh và ông vâng Lời Chúa thì được mẻ cá đầy thuyền (Lc 5,1-11). Rõ ràng rằng vì tin và vâng Lời Chúa nên Phêrô bắt được cá, ngược lại chính sự tự cao, quên Chúa, quên Lời Ngài nên cả đêm chẳng bắt được con cá nào. Không phải nhờ vào khả năng của chính mình mà Phêrô bắt được cá, nhưng nhờ tin và thi hành Lời Chúa truyền. Thế rồi, cũng chính vì tin rằng Lời Chúa Giêsu uy lực nên chị phụ nữ tội lỗi cấp thành phố đã sẵn sàng làm tất cả để được thứ tha và đem lại nguồn bình an và hạnh phúc đích thực cho đời chị (Lc 7,37-47). Rồi, một người tội lỗi tầy trời như chàng thanh niên Augustinô đã tin vào Lời Chúa và thi hành Lời Chúa dạy, Chúa đã biến mảnh đất tâm hồn của Ngài đầy sỏi đá, bui gốc thành mảnh đất tâm hồn là đời sống thánh và thiện mà mọi người hôm nay gưỡng mộ.

Qua Lời Chúa hôm nay, suy đi xét lại, tâm hồn chúng ta thuộc loại đất nào? Đất sỏi đá, đất đầy gai góc hay đất phì nhiêu? Nhưng dù mảnh đất nào đi nữa chúng ta phải luôn canh tác, cải tạo cho nó, tức tâm hồn chúng ta luôn tỉnh thức trước những cơn cám dỗ, cầu nguyện kết hiệp liên lỉ với Chúa, ăn năn sám hối khi trót phạm tội với Chúa và tha nhân, lúc đó mảnh đất tâm hồn ta mới có thể đón nhận hạt giống Lời Chúa hầu hạt giống này làm cho cuộc sống chúng ta thánh thiện, hạnh phúc và bình an đồng thời phát sinh ơn cứu độ cho người khác. Muốn có được một mùa gặt bội thu, người nông dân phải dọn ruộng, dọn đất, phải chăm sóc cho hạt giống nảy mầm và lớn lên, phải ngăn ngừa và đẩy lùi mọi yếu tố, mọi tác nhân gây thiệt hại cho hạt giống và cây trồng. Mùa gặt thiêng liêng của chúng ta cũng phải làm như vậy. Nếu tâm hồn chúng ta có những sói đá là kiêu ngạo, nghe Lời Chúa mà không sống Lời Chúa, ích kỷ… thì chúng ta cần phải cày sâu cuốc bẩm bằng việc khiêm nhường, đọc và cầu nguyện với Lời Chúa để thấy những viên sỏi đá ấy, lượm và vất đi qua việc năng chịu các Bí Tích. Nếu tâm hồn chúng ta là bụi gai, gai của đam mê dục vọng tội lỗi, gai của gian dối, lọc lừa, gai của kỳ thị, khinh người, gai của các loại tội lỗi khác… thì chúng ta cần phải phát hoang, đào bậc gốc bụi ấy mà bỏ đi ra ngoài tâm trí, hành vi trong cuộc sống chúng ta bằng việc sống thi hành các giới răn của Chúa và Hội Thánh, nhất là Lời Chúa hằng ngày. Còn nếu tâm hồn chúng ta có những vệ đường của tội trong gia đình hay cộng đoàn của chúng ta đang sống như vệ đường của việc bất hiếu, không vâng lời bề trên, giận hờn ghen ghét, vợ chồng ngoại tình, con cái hoang đàng, cộng đoàn xào xáo nhau… Chúng ta cần phải dẹp bỏ những vệ đường này bằng việc Mến Chúa yêu người hết lòng, sức sức và hết linh hồn có như thế hạt giống Lời Chúa phát sinh hiệu năng nơi tâm hồn, cách sống và hành xử của chúng ta giống như Chúa và các thánh trong gia đình và cộng đoàn xã hội, lúc ấy Lời Chúa khi được gieo vào mới có hy vọng sinh hạt 30, hạt 60 và hạt 100 như lòng Chúa mong ước.

Lạy Chúa, Lời Chúa là lời ban sự sống, xin giúp chúng con biết cúi xuống nhặt những hạt giống Tin Mừng bên vệ đường để đặt vào trong cuộc sống hằng ngày của mình, và biết quăng đi những sỏi đá, là những dịp tội gây cớ vấp phạm cho tha nhân, đồng thời luôn can đảm nhổ đi những gai góc là những đam mê bất chính, là nguyên do đưa đến sự tha hóa của chúng ta. Xin cho con biết noi gương các thánh luôn biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày của chúng con để nhờ đó chúng con có thể làm sáng danh Chúa và mưu ích cho tha nhân. Amen.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN-A

LỜI CHÚA GIÚP CON NGƯỜI TỰ DO- Lm.Giuse Phạm Thanh Liêm SJ

Thời đầu khi Đức Yêsu xuất hiện rao giảng, người ta đông đảo đi theo Ngài. Rồi với thời gian, nhiều người đã bỏ Ngài, ngay cả các môn đệ. Trong dụ ngôn người gieo giống hôm nay, Đức Yêsu cho thấy chính tùy thái độ của người nghe đối với Lời Ngài, mà Lời Ngài sinh hoa kết quả như thế nào trong lòng con người. Đức Yêsu đã dạy dỗ bằng dụ ngôn, vì người nghe không dễ dàng hiểu và chấp nhận Lời Ngài. Với dụ ngôn, con người hiểu theo mức độ của mỗi người.

*1. Con người có thể bị nô lệ

Con người có thể bị nô lệ nhiều điều. Có người nghiện xì-ke ma tuý, họ không thể thắng được cơn nghiện nên đã ăn cắp ăn trộm, có người bán cả vợ cả con để có tiền hít chích cho thoả cơn nghiền. Có người lại bị nô lệ đồng tiền, họ chỉ thích và chỉ lo kiếm tiền; tiền bạc như ông chủ, sai khiến họ đủ điều; họ không chú ý đến vợ đến con, không lo giáo dục con cái, không dành thời giờ cho gia đình; và hậu quả là gia đình họ không hạnh phúc, con cái hư hỏng, gia đình bị tan hoang. Có người lại bị nô lệ danh vọng, nô lệ chức quyền, nô lệ tiếng khen. Nói một cách tổng quát, con người có khuynh chiều vật chất và xác thịt, nếu con người chiều theo tất cả những điều đó một cách bất chính, con người ở trong tình trang mê lầm.

Thái độ ứng xử của con người tùy thuộc đặc biệt tình trạng nội tâm của mỗi người, tùy lúc đó họ có tự do thực hay không. Một người có thể có tự do mà không có tự do đích thực, chẳng hạn như người nghiện xì-ke ma tuý, họ tuy tự do nhưng lại không tự do thực. Cũng có nhiều lãnh vực tuy con người bị giới hạn, nhưng vẫn có tự do; chẳng hạn đã là người ai cũng phải ăn phải uống, tuy con người không có tự do tuyệt đối để không ăn, nhưng con người vẫn tự do để ăn lúc nào và ăn như thế nào hoặc không ăn.

Để có tự do nội tâm, con người cần biết đúng. Biết đúng để sống đúng. Ngày nay cũng như ngày xưa, có nhiều lý thuyết, có nhiều lập luận tuy dù không đúng nhưng cũng có người theo. Đi theo một lý thuyết sai lầm, là giam hãm con người trong tình trạng u mê. Thánh Augustin trước khi trở lại đạo Công Giáo, đã ở trong tình trạng này. Theo niềm tin Kitô-hữu, những điều Thiên Chúa mặc khải qua Kinh Thánh và đặc biệt qua Đức Yêsu, sẽ giúp con người được tự do. Thiên Chúa là Đấng yêu thương con người, Ngài muốn con người được tự do, Ngài đã nói với con người trong dòng lịch sử qua các tiên tri, và vào thời sau hết Ngài đã sai gởi Con Ngài tới với chúng ta, để dạy chúng ta hiểu biết đúng đắn về Thiên Chúa, hầu con người được tự do và hạnh phúc.

*2. Lời Chúa như sương sa tưới mát

Lịch sử nhân loại cho thấy có biết bao người “tầm sư học đạo”, miệt mài đi tìm khôn ngoan, hy vọng sẽ được hạnh phúc đích thực. Tất cả những ao ước hướng thiện, truy tìm chân lý, ao ước thành người tuyệt vời, là những nét đẹp nơi con người. Những điều này phản ánh nét đẹp của Thiên Chúa nơi con người; và nét đẹp này từ Thiên Chúa mà có. Thiên Chúa làm tất cả những điều tốt lành nơi con người. Thiên Chúa làm con người say mê đi tìm Ngài như Nguồn Chân Thiện Mỹ.

Thiên Chúa làm con người đi tìm Ngài như Chân Thiện Mỹ tuyệt đối. Thiên Chúa cũng nói với con người qua trung gian những con người. Như sương sa rơi xuống đất, thấm nhập vào lòng đất, làm cây đâm chồi và sinh hoa kết trái, Lời Ngài giúp con người nhận ra sự thật, giải phóng con người khỏi nô lệ, giúp con người sinh hoa kết trái trong việc tốt lành. Đức Yêsu là Lời Thiên Chúa tới trần gian với con người. Lời Thiên Chúa nhập thể giúp con người nhận ra sự thật, và giúp con người sống bình an hạnh phúc trong mọi hoàn cảnh sống.

Lời của Đức Yêsu cho con người, tuy dù là Lời Thiên Chúa nhập thể, vẫn luôn luôn để con người tự do với Lời Ngài. Tùy con người đón nhận hay không, đón nhận như thế nào, mà Lời đó sinh hoa kết trái. Lời đó có thể như hạt giống rơi trên đá sỏi, rơi vào bụi gai, rơi nơi vệ đường, hoặc rơi nơi đất tốt. Hạnh phúc vừa vượt tầm tay của mỗi người, vừa nằm trong tầm tay của mỗi người, tùy con người quyết định.

*3. Đức Yêsu như gương mẫu

Ngôi Lời Thiên Chúa, một khi đã nhập thể làm người, thì Ngài cũng bị giới hạn như bao người khác. Đức Yêsu cũng là người như chúng ta, Ngài cũng có những khuynh chiều xác thịt như chúng ta, Ngài cũng bị cám dỗ về miếng ăn, về danh vọng, về quyền lực. Tuy vậy, Ngài vượt lên và tự do với tất cả.

Ngài tự do với bạc tiền, danh vọng, tình duyên. Ngài rong ruổi rao giảng khắp đất nước Do Thái trong khó nghèo: “chồn cáo có hang, chim trời có tổ nhưng con người không có chỗ tựa đầu”. Ngài tự do với tiếng khen lời chê của con người, Ngài dạy dỗ dân chúng chứ không đi tìm tiếng khen của dân chúng. Ngài sẵn sàng chấp nhận người ta bỏ không theo Ngài nữa. Ngài chấp nhận không có quyền lực bảo vệ Ngài, để rồi phải chết ô nhục trên thập giá.

Đức Yêsu là người chỉ sống cho Thiên Chúa và cho con người. Ngài muốn con người được tự do với tất cả, để con người có thể sống bình an hạnh phúc. Chỉ có tình yêu mới làm con người được tự do. Tình yêu có thể giải phóng tất cả. Cha mẹ yêu thương con cái, cho dù con cái có lầm lỗi thì tình yêu của người cha người mẹ có thể tạo dịp để người con có thể bắt đầu lại cuộc đời. Thiên Chúa luôn tha thứ cho con người, vì Ngài yêu thương con người, và luôn muốn con người bắt đầu lại cuộc đời. Yêu thương và tha thứ, là để con người trở nên tốt hơn tuyệt hơn hạnh phúc hơn.

Câu hỏi gợi ý chia sẻ

-Bạn gặp ai là người tự do nhất trong kinh nghiệm đời bạn? Xin chia sẻ điều bạn được đánh động qua người này.

-Bạn có kinh nghiệm Lời Chúa làm bạn tự do không? Xin chia sẻ.

– Lời Chúa có chỗ trong đời bạn không? Bạn có được Lời Chúa dạy dỗ mỗi ngày không? Qua việc gì? (Nghe Lời Chúa trong Thánh Lễ, đọc Lời Chúa mỗi ngày).

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI ĐÓN NHẬN…- Lm. Giuse Nguyễn văn Nghĩa

Thoạt nghe bài Tin Mừng vốn đã quen tai là dụ ngôn người gieo giống, chúng ta không khỏi nghĩ ngay đến những thái độ khác nhau của người nghe Lời Chúa. Cũng là lắng nghe Lời, nhưng tùy thuộc vào thái độ tiếp nhận thì mới có những hiệu quả tốt xấu, ít nhiều, khác nhau. Một số nhà nghiên cứu Tin Mừng cho rằng có lẻ xuất phát bởi nhu cầu của Hội Thánh sơ khai trong việc đón nhận Lời Chúa nên các tác giả Tin Mừng đã thêm vào phần giải thích bài dụ ngôn (parabole) theo kiểu văn phong thể phóng dụ (allégorie), tức là áp dụng từng chi tiết của câu chuyện, một thể văn mà các giáo phụ thường dùng, khác với thể văn dụ ngôn, một thể văn thông dụng thời Chúa Giêsu, là thường chỉ nhắm đến một điều muốn nói.

Dù sao đi nữa thì Lời Chúa vẫn nguồn sống cho mọi người, mọi hoàn cảnh. Việc thiên về thái độ của người đón nhận Lời đã, đang và mãi còn chân giá trị. Ân sủng không loại bỏ tự nhiên, một chân lý mà Hội Thánh luôn khẳng định cách chắc chắn. Tuy nhiên, xin được chia sẻ một vài ý tưởng nhỏ khi nhìn ngắm tấm lòng của người gieo giống.

*1. Thiên Chúa muốn mọi người nhận biết chân lý (x.1Tim 2,3-4): Đây là một sự thật cần khẳng định mà không sợ sai lầm. Đấng Toàn Thiện sẵn sàng cho mưa rơi đều trên người lành lẫn kẻ dữ, cho mặt trời mọc lên soi sáng người công chính lẫn tội nhân hẳn là Đấng không muốn bất cứ một ai phải hư mất. Chính vì thế Thiên Chúa không chỉ muốn mà còn tìm đủ cách thế, giúp mọi người nhận biết chân lý, để được sống trong hạnh phúc viên mãn (x. Mt 5,45; Ga 6,39).

Có lẽ hình thức “cấy mạ” chưa hình thành và phát triển trong nghề nông vào thời bấy giờ. Ngay cả với ngành nông nghiệp hiện đại hôm nay thì cách thức gieo hạt, người Việt Nam ta gọi là “sạ lúa” vẫn còn phổ biến. Nhìn người nông phu vung tay sạ lúa giữa trời trưa, nhiều gió, chúng ta thoáng thấy một nét đẹp của sự hào phóng.

Từng nắm lúa được tung gieo theo chiều gió. Có nhiều hạt rơi trên mảnh đất đã cày xới, cũng có nhiều hạt vung vải trên bờ giường, bờ thuở…Bác nông phu chẳng tiếc, chẳng nao. Làm sao tránh được những hao hụt. Nhưng không sao, mùa vụ trước mắt sẽ dư đầy. Trở lại với dụ ngôn Chúa Giêsu kể năm nào. Người chỉ nêu có bốn loại hạt rơi ở bốn mảnh đất khác nhau. Giả như số hạt ấy được chia đều cho bốn loại đất, ta thử làm con tính xem sao. Mất ba, chỉ được một. Tưởng chừng như thua lỗ, nhưng vẫn còn dư lãi. Chỉ với một loại hạt rơi trên đất tốt, đã có hạt sinh một trăm, hạt sinh sáu mươi, hạt sinh ba mươi. Thế là sinh lợi bình quân trên sáu mươi. Khấu trừ cho ba loại hạt có vẻ như đã mất thì vẫn còn lãi dư nhiều.

Tấm lòng của Thiên Chúa, Đấng gieo hạt Lời từ trên, thật bao la khôn xiết. Người đã gieo Lời Người khắp cả vũ hoàn. Mỗi kỳ công tay Người tác tạo, dù chẳng một âm thanh, nhưng là mỗi Lời của Người được tung gieo (x.Tv 18,2-5). Thiên Chúa gieo Lời của Người vào tận đáy lòng mỗi con người. Chẳng máy móc tân kỳ nào có thể ghi âm, nhưng hiệu quả của “tiếng lòng” ấy không ai là không chân nhận, mỗi khi lý trí đã biết xét suy. Thiên Chúa gieo Lời của Người qua các biến cố lịch sử, đặc biệt qua lịch sử một dân được tuyển chọn và đến thời kỳ viên mãn Người đã gieo Lời trọn hảo của Người qua chính Con Một làm người (x.Dt 1,1-2). Rất có thể bị hao hụt phần nào, nhưng “cũng như mưa với tuyết sa từ trời không trở về trời mà không sinh hiệu quả thì Lời của Thiên Chúa sẽ không trở về với với Người nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Người, chưa chu toàn sứ mạng Người giao phó” (x. Is 55,10-11).

*2. Dù đối với loài người là không thể, nhưng đối với Thiên Chúa thì mọi sự đều có thể (x. Lc 1,37; Mt 19,26):

Vệ đường, đất sỏi đá hay đất đầy gai góc, tất cả đều có thể mọc cây, đơm bông, kết hạt. Đây là chuyện không còn viễn vông đối với khoa học công nghệ hiện đại. Sa mạc biến thành vườn rau hay thành cánh đồng cây ăn trái, không còn là chuyện xưa nay hiếm. Nhiều thứ cỏ dại như cỏ cú, cỏ chỉ, cỏ tranh không còn là nan trị đối với nông gia ngày nay. Không chỉ ở thôn quê mà ngay cả ở thành thị, những con đường đã phủ đầy cây xanh. Nhưng sự khả thể ngày càng mở ra trước mắt chúng ta. Cây sẽ mọc và đơm hoa kết trái, nếu có đủ nước và khí trời.

Với quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa thì mọi sự đều là có thể. Thiên Chúa đã ban tất cả cho chúng ta trong Đức Giêsu Kitô. “Đến như chính Con Một, Thiên Chúa cũng chẳng tiếc, nhưng đã trao nộp vì hết thảy chúng ta. Một khi đã ban Người Con đó, lẽ nào Thiên Chúa lại chẳng rộng ban tất cả cho chúng ta?” (Rm 8,32).

Vấn đề còn lại là ở mảnh đất có “sâu” đủ và “thoáng” đủ, để đón nhận nước và khí trời. Đây chính là sự khiêm nhu và lòng thành hướng thiện của mỗi người chúng ta. Nếu có sự hướng thiện và khiêm nhu chân thành thì dù cho cuộc đời ta, hoàn cảnh sống của ta như mảnh đất đầy sỏi đá hay nhiều gai góc cũng sẽ trở thành mảnh đất tốt để cho hạt giống Lời nẩy mầm, thành cây, đơm bông và kết hạt.

*3. Hãy mặc lấy tấm lòng của Người gieo giống: Chúng ta cần có chút cẩn trọng để đừng “ném ngọc trai cho heo”. Đừng làm cớ cho người ta xúc phạm đến những gì thánh thiêng một khi đã suy xét và lường trước sự việc. Tuy nhiên, việc tích cực gieo rắc Lời Chúa bằng nhiều hình thức một cách nào đó nói lên tấm lòng của ta với tha nhân và nói lên niềm tin của ta vào quyền năng của Chúa và vào sức mạnh của Lời. Thánh Tông đồ dân ngoại dạy ta: Hãy rao giảng Tin mừng khi thuận lợi cũng như lúc không thuận lợi. Kitô hữu chúng ta hẳn không quên câu Lời Chúa: “Được lời lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn nào có ích gì” (Mt 16,26), đã làm trổ sinh cho nhân loại, cho Hội Thánh một Phanxicô Xavie, vị thánh nhiệt tình rao giảng Tin mừng cho lương dân. Đoạn Tin Mừng Mt 10,7-10 đã góp phần dệt xây nên một “người nghèo của Thiên Chúa là Phanxicô khó khăn cùng với Hội Dòng anh em hèn mọn…

Người gieo, kẻ gặt, nhưng chính Thiên Chúa là Người cho mọc lên. Không ai thắp đèn rồi lấy thùng úp lên. Điều Thầy nói với anh em lúc đêm hôm, hãy nói ra giữa ban ngày; và điều anh em nghe rỉ tai, hãy lên mái nhà mà rao giảng (x. Mc 4,21-24; Mt 10,27). Dù mệt nhọc, muốn nghỉ ngơi cùng với các môn đệ, nhưng khi thấy đoàn người đông đảo, Chúa Giêsu động lòng xót thương, Người lại tiếp tục rao giảng (x. Mc 6,34). Hãy có tấm lòng với anh chị em đồng loại, đồng thời tin tưởng vào sức mạnh của Lời, để nhiệt thành gieo rắc hạt giống. Vì đêm hay ngày, ta ngủ hay thức thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, trổ bông, đơm hạt (x. Mc 4,26-29).

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN-A

HẠT GIỐNG LỜI CHÚA- Lm. Gioan Cao Vũ Nghi CRM

Theo một vài nghiên cứu, thì tính ra mỗi ngày con người ta nói từ 2 ngàn đến 20 ngàn chữ. Dù nói ít nói nhiều, có những lời nói có ý nghĩa, với mục đích để truyền đạt một tư tưởng; nhưng cũng có những lời nói vô nghĩa, nói cho qua, nói cho xong. Đối với người nghe, có những lời vô tai này, ra tai kia; nhưng cũng có những lời để lại một ấn tượng rất mạnh mẽ trong lòng người nghe, đến nỗi có thể biến đổi cuộc đời của họ, như những lời của Chúa trong Thánh Kinh. Những lời của Chúa như: “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích gì” đã khiến cho Thánh Phanxicô Xaviê bỏ mái trường đại học Balê để vào Dòng Tên, và sau đó sang Á Châu để giảng đạo. Thánh Augustinô đã trở về cùng Chúa sau khi đọc thư Thánh Phaolô gởi cho giáo đoàn Rôma: “Hãy bỏ đi những gì là của sự tối tăm và những ước muốn thuộc về xác thịt, nhưng hãy mặc lấy Chúa Kitô”. Và Thánh Phanxicô Nghèo đã bị chinh phục bởi lời Chúa Giêsu: “Con hãy về bán hết của cải mà theo ta.” Lời Chúa gieo vào lòng các Thánh được ví như những hạt giống được gieo vào một thửa đất mầu mỡ tốt tươi, nên đã trổ sinh hoa trái gấp trăm. Các ngài đã để cho Lời Chúa hướng dẫn, chi phối mọi hành vi cử chỉ trong cuộc sống của các ngài. Như chúng ta, các ngài cũng bị chi phối bởi những tiếng ồn ào của thế gian, những đam mê tật xấu của con người, nhưng các ngài đã biết từ từ gạt đi những tiếng ồn ào đó, để có thể nghe tiếng Chúa rõ ràng hơn.

Lời Chúa qua dụ ngôn người gieo giống nhắn nhủ mọi người hãy lắng nghe tiếng Chúa đang nói với mình, và hãy noi gương các Thánh để thu dọn thửa đất của lòng trí mình, của con tim mình, để có thể dễ dàng tiếp nhận và áp dụng lời khôn ngoan của Thiên Chúa vào trong cuộc sống.

Lời Chúa xưa cũng như nay, vẫn tiềm tàng trong đó một nguồn sống, chỉ khác là hạt giống đó được gieo vào đâu. Trong dụ ngôn hôm nay, Chúa nói đến 4 chỗ hạt giống có thể rơi vào:

-Có hạt rơi bên đường: được so sánh với người nghe lời Chúa nhưng không tiếp nhận, và vì thế, lời Chúa trở nên vô ích đối với họ.

-Có hạt rơi vào sỏi đá: đó là những người khi nghe lời Chúa, liền đón nhận, nhưng vì không để giờ gẫm suy, nên lời Chúa không đủ sức để đỡ nâng người đó lúc gặp khó khăn.

-Có những hạt rơi vào bụi gai: đó là những người để cho những gai góc của tình, tiền, danh vọng, những phù vân chóng qua, những thú vui của trần thế… từ từ len lỏi vào cuộc đời, khiến cho họ không còn có thể chú tâm lắng nghe và gẫm suy lời Chúa, nên lời Chúa đã không đem lại một ảnh hưởng nào trong cuộc đời của họ.

-Sau cùng, có hạt rơi vào đất tốt: đó là những người đã phần nào rũ sạch được những gai góc, những sỏi đá trong cuộc đời. Nhờ đó, họ có thời giờ để suy gẫm lời Chúa, và áp dụng lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày.

Lời Thiên Chúa vẫn ở luôn với chúng ta, vẫn được ban tặng cho mọi người. Nhưng để có thể nghe được, chúng ta cần phải trở về với tâm hồn mình, thoát ly những ồn ào, chia trí, những phức tạp, bận rộn của cuộc sống, những sỏi đá, vấn vương của thế trần. Nếu mỗi người biết dành ra những giây phút thinh lặng để lắng nghe, suy gẫm lời Chúa, và dùng lời Chúa để đến với Chúa trong nguyện cầu, chắc chắn lời Chúa sẽ có cơ hội để đâm rễ, in sâu vào tâm hồn, và có cơ hội sinh hoa kết quả.

Nhưng không phải vì cảm thấy lòng mình vẫn còn đang ngổn ngang với biết bao những chuyện của trần thế, cảm thấy lời Chúa chẳng có tác động gì trong cuộc sống mình, mà rồi không nghe lời Chúa nữa. Có thể trong thửa đất của lòng mình hiện nay, gai góc có, sỏi đá có, nhưng chúng ta cứ nghe, vì một lúc nào đó, lời Chúa sẽ bừng dậy trong lòng, lời Chúa sẽ đột nhiên có ý nghĩa đối với mình, nhất là những khi gặp phải những khốn khó thử thách trong cuộc đời.

Điều chúng ta cần phải hỏi chính mình là tôi phải làm gì, phải đổi gì trong mối tương quan giữa tôi với Chúa, với người khác, với những sở thích và với nghề nghiệp của tôi, để lời Chúa có thể ăn rễ trong tâm hồn tôi, và ảnh hưởng đến cuộc sống của tôi.

Khi đã tiếp nhận lời Chúa, suy ngắm lời Chúa, và sống phù hợp với lời Chúa, chắc chắn lời Chúa sẽ đem lại hiệu quả mỹ mãn cho tâm hồn chúng ta, đúng như lời Chúa phán trong sách tiên tri Isaiah: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả.” Thật vậy, lời Chúa sẽ đem lại ơn cứu độ cho linh hồn chúng ta, sẽ giúp chúng ta tìm lại hy vọng trong những giây phúc khổ sầu, sẽ đem lại ý nghĩa cho cuộc đời chúng ta.

CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN- A

NGHE VÀ HIỂU MẦU NHIỆM NƯỚC TRỜI– Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty

Mỗi khi tiến lên bục giảng, tôi muốn mọi thính giả để tai lắng nghe các lời tôi nói, vì lúc đó tôi đinh ninh rằng mình đang công bố Lời Chúa, đang rao giảng về Nước Thiên Chúa. Dụ ngôn được kể hôm nay nhắc nhở tôi rằng, linh mục rao giảng Lời Chúa phải là người đầu tiên đặt ra cho chính mình câu hỏi: tôi có thật sự biết Nước Trời là gì không? và tôi đã từng nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời chưa? Câu hỏi không thừa thãi chút nào, kể cả sau 40 năm đời linh mục, vì vẫn có nguy cơ tôi hiểu sai, hoặc chưa hề thực sự nghe Lời và hiểu thấu.

‘Con hãy chỉ cho cha con đường tới nhà thờ, và cha sẽ chỉ cho con đường về trời.’ câu nói danh tiếng đó của cha sở họ Ars – thánh Jean Marie Vianey thì mọi linh mục đều biết; có điều, rất thường khi ta lại hiểu ‘chỉ đường về trời’ là dạy bảo điều tốt lành để được rỗi linh hồn, lên thiên đàng. Và vì hiểu như thế nên linh mục về phần mình cố gắng sống đời thánh thiện gương mẫu, và rồi cho rằng việc mục vụ mà mình phải chu toàn chính yếu hệ tại ở việc giảng dạy cho giáo dân bổn đạo ăn ngay ở lành và nắm giữ các luật Chúa và luật Hội Thánh, nhất là các qui định về đạo giáo và luân lý.

Người Việt Nam chúng ta (giống người Do Thái) dùng chữ ‘trời’ để chỉ Thiên Chúa, vì thế Nước Trời là Nước Thiên Chúa. Trong ngôn ngữ bình dân, chúng ta cũng hiểu ‘trời’ là nơi xa xôi trên cao, ‘về quê trời’ là lên thiên đàng gặp gỡ Thiên Chúa sau khi chết v.v… Công việc giữ đạo vì thế hệ tại ở sống làm sao để sau khi chết được rỗi linh hồn, được về quê trời, được lên thiên đàng. Do đó trách nhiệm bổn phận chính yếu của linh mục là giúp bổn đạo đạt được điều đó… Chính vì thế mà… câu chuyện dụ ngôn hôm nay cũng dễ dàng được suy đoán và giải thích theo chiều hướng đó…

Nếu Lời là chính Đức Giêsu, và nếu rao giảng Nước Trời là chính công bố cuộc sống và cái chết thập giá của Người, thì đúng là hạt giống Nước Trời yêu thương và tha thứ đã được gieo vào trần gian. Nghe Lời và hiểu là chấp nhận Đức Giêsu, là chấp nhận ơn cứu rỗi của Người, là đi vào vương quốc tinh yêu tha thứ của Thiên Chúa. Người môn đệ của Đức Giêsu trước hết phải là ‘anh em được hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời’ vì đã tin và chấp nhận Giêsu là tình yêu tha thứ của Thiên Chúa. Bí tích rửa tội đã thực sự đưa họ vào Nước Trời và còn tiếp tục đưa vào ngày càng sâu hơn, miễn là họ còn luôn sẵn sàng đón lấy như thửa đất tốt được hạt giống gieo xuống. Thửa đất tốt khi đó không phải là những người ngay lành về mặt luân lý, cũng không phải là người học cao hiểu rộng về mặt tri thức, không phải là người chăm chú lắng tai nghe về mặt tâm lý. Đơn giản đó là những tâm hồn, trong tác động của Thần Khí và ân sủng, đang trong tư thế sẵn sàng lắng nghe, hiểu và chấp nhận Tình Yêu tha thứ hay Tình Yêu thương xót. Và hạt giống Tình Yêu đó sẽ tự động ‘sinh hoa kết quả, hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục’. Điều duy nhất con người cần làm để thửa đất được nên tốt là nhìn nhận thân phận tội lỗi, thấp hèn và đáng thương của mình, nhờ thế chân thành khao khát đón lấy Giêsu Cứu Chúa. Hiệu năng của hạt giống Lời gieo xuống lệ thuộc rất nhiều vào chiều sâu của cầy sâu cuốc bẫm này.

Nếu như thế, trước khi bước lên bục giảng để gieo Lời Tình Yêu cứu độ, tôi – linh mục của Lời – sẽ phải đi sâu vào con người bất toàn yếu đuối của chính mình. Câu kinh ngắn, ‘Xin Chúa thanh tẩy tâm hồn và môi miệng con…’ mà linh mục hay phó tế cúi mình thầm đọc trước công bố Tin Mừng là gợi nhớ cho chính tôi một thái độ chân thành và khiêm tốn. Và rồi hạt giống tôi gieo qua bài giảng của mình, bất kể lúc nào và trong hoàn cảnh nào, ngay cả trong các tình huống tệ hại và bi quan hơn hết, vẫn đích thực phải là Đức Kitô Giêsu – tình yêu Thiên Chúa thứ tha, chứ không phải một Đức Chúa công thẳng luận phạt gieo sợ hãi, hầu ép người nghe nắm giữ các giới răn hay luật buộc để mong được lên thiên đàng. Trong khi dọn bài giảng, chính tôi sẽ phải tự tra vấn: có thực sự tôi ‘nghe Lời và hiểu’ hay không; và chính tôi có phải là thửa đất tốt được cầy sới đang khiên tốn đón nhận hạt giống Nước Trời của lòng thương xót Chúa, và đang sinh bông hạt của cùng một tình yêu xót thương tha thứ hay không?

Lạy Đức Giêsu là chính hạt giống và người gieo giống Nước Trời, xin cho con, linh mục của Lời Chúa, trở thành thửa đất tốt sẵn sàng nhất đón nhận hạt giống của Tình Yêu xót thương. Và một khi đã đón nhận và làm cho hạt giống này sinh hoa kết trái (ít là được vài chục hạt), chính con sẽ tiếp tục cùng Chúa gieo vãi vào các thửa đất khác là tâm hồn các tín hữu. Xin liệt con vào số những ‘ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư dật’, không phải chỉ vì lợi ích riêng tư của mình, nhưng vì công tác gieo giống Chúa đã trao phó cho con, linh mục của Lời. Amen.

#cacbaisuyniemloichua #suyniemloichuachuanhatxvthuongniena #suyniemloichuagpbr