“Nghìn Lẻ Một Đêm” là tập truyện dân gian nổi tiếng của Ả Rập. Tập truyện có nội dung như sau :
Ngày xưa, ở miền đông Ả Rập có ông vua tên Sariya. Vì hoàng hậu ngoại tình nên nhà vua từ một con người hiền lành đã trở nên hung bạo. Vua căm ghét tất cả các phụ nữ. Và để trả thù phụ nữ, mỗi ngày vua cưới một người vợ, qua một đêm chung sống, sáng hôm sau, vua ra lệnh giết chết người vợ ấy. Khắp nơi, dân chúng rên xiết trước sự tàn bạo của ông vua.
Một ngày nọ, có một thiếu nữ tên Sêhêrazat vừa xinh đẹp, vừa giỏi giang, lại có tài kể chuyện, đã tình nguyện vào cung làm vợ vua để cảm hóa vua.
Đi với nàng còn có cô em gái, hai chị em thay phiên kể chuyện cho vua nghe. Mỗi đêm một truyện, đêm này qua đêm khác, truyện nào cũng hấp dẫn, truyện nọ liên quan đến truyện kia, khiến cho vua say sưa lắng nghe không sao dứt được. Cứ thế, suốt trong một nghìn lẻ một đêm, với tài kể chuyện, hai chị em đã cảm hóa được nhà vua, khiến ông quên khuấy việc giết người. Vua thay đổi tính tình, bãi bỏ lệnh bắt các thiếu nữ và cưới nàng Sêhêrazat làm vợ.
“Nghìn Lẻ Một Đêm” giống như một bức thảm Ba Tư tuyệt đẹp, được đan dệt bằng trăm nghìn câu truyện phong phú, vẽ tả một xã hội mà trong đó người tốt kẻ xấu lẫn lộn. Có người đang tốt trở nên xấu. Có người đang xấu trở nên tốt, như câu chuyện nàng Sêhêrazat mà chúng ta vừa nghe.
Câu chuyện dụ ngôn “Cỏ Lùng và Lúa” Chúa Giêsu kể trong bài Tin Mừng theo thánh Matthêu hôm nay cũng diễn tả một thực tại tương tự : trần thế như cánh đồng bao la, trong đó, cỏ lùng và lúa lẫn lộn, người tốt kẻ xấu ở bên cạnh nhau. Tuy nhiên, người chủ ruộng đầy lòng kiên nhẫn, không tiêu diệt cỏ lùng ngay, nhưng chờ đợi đến mùa gặt. Cũng thế, Chúa đầy lòng nhẫn nại và khoan dung chờ đợi người tội lỗi hoán cải để được lãnh nhận tình thương cứu độ của Ngài.
Chúa Giêsu, người chủ ruộng khoan dung.
Chúa Giêsu chính là người chủ ruộng tốt lành. Ngài gieo vãi những hạt giống tốt trên thửa ruộng trần gian. Những hạt giống tốt là Lời Chúa, tình yêu, sự bình an, những ý hướng cao đẹp trong tâm hồn con người.
Nhưng đáng tiếc thay, kẻ thù của Chúa mang khuôn mặt của “cái ác”, là những thế lực của sự dữ, đã lén gieo vào thửa ruộng những hạt giống xấu : đó là mầm mống của tội lỗi, của bạo lực, của những đam mê dục vọng, của những khuynh hướng xấu. Chúng như cỏ lùng mọc lên giữa ruộng và đôi khi lấn át cả lúa tốt.
Nhiều người chỉ nhìn thấy dung mạo của một vị Thiên Chúa công minh chính trực, một người chủ ruộng nóng nảy và nghiêm khắc, mà quên mất Thiên Chúa còn mang khuôn mặt nhân từ và nhẫn nại, một người chủ ruộng đầy lòng khoan dung.
Nếu người chủ ruộng hấp tấp cho nhổ cỏ lùng ngay, sẽ làm hại đến lúa tốt. Kinh nghiệm nhà nông cho thấy : khi còn nhỏ, cỏ lùng trông rất giống lúa, người ta khó phân biệt giữa cỏ lùng và lúa. Đến khi cỏ lùng lớn lên giữa bụi lúa, nếu nhổ cỏ lùng sẽ làm bật gốc cả bụi lúa. Vì thế, người ta để cỏ lùng đến mùa gặt. Như người chủ ruộng tốt lành, Chúa cũng kiên nhẫn đợi chờ các tội nhân trở về với lòng thương xót của Ngài. Lòng nhân hậu bao dung của Chúa kéo dài mãi cho đến ngày tận cùng của thế giới.
Mầu nhiệm tình thương.
Chúa chống lại “cái ác” và “sự dữ ”, nhưng Ngài luôn tỏ lòng khoan dung với các tội nhân. Chúa không kết án người tội lỗi, nhưng luôn kêu gọi họ thống hối ăn năn và trở về. Vì Chúa “không đến để kêu gọi người công chính, nhưng kêu gọi người tội lỗi” (Mt 8, 13). Trước lòng khoan dung của Chúa, nhiều người tội lỗi đã được ơn hoán cải. Đó chính là mầu nhiệm của lòng thương xót.
– Lòng nhân hậu của Chúa đã làm cho Giakêu, người thu thuế tham lam, được biến đổi trở thành một con người quảng đại, sẵn sàng “chia nửa phần gia tài cho người nghèo khó” (Lc 19, 8).
– Tình yêu của Chúa đã biến Augustinô từ một con người tội lỗi, hoang đàng trác táng trở thành một vị thánh. Ngài luôn cảm nhận được tình thương xót của Thiên Chúa : “Lạy Chúa, con biết Chúa quá muộn màng !”.
– Lòng bao dung của Chúa cũng biến đổi Phaolô từ một con người bắt bớ đạo Chúa trở thành một vị tông đồ dân ngoại vĩ đại. Ngài cũng luôn cảm nhận được lòng bao dung thương xót của Chúa, nên ngài đã hy sinh tất cả để rao giảng tình thương của Chúa.
Trong một thế giới đầy bạo lực và khủng bố như hôm nay, người ta càng nhận ra rõ hơn lòng kiên nhẫn và lòng từ bi của Thiên Chúa. Chính trong một xã hội đầy rẫy sự dữ và xấu xa, người ta càng thấy rõ tình thương của Chúa đang đánh động và thức tỉnh để làm cho nhiều “người con đi hoang” trở về.
Mầu nhiệm Nước Trời.
Chúa Giêsu còn kể thêm hai dụ ngôn “Hạt Cải” và “Nắm Men” : hai dụ ngôn này vừa cho thấy sức phát triển rất mạnh của Nước Trời, vừa nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa. Ngài không nóng vội, nhưng kiên nhẫn chờ cho hạt cải thành cây lớn và nắm men làm dậy cả thúng bột.
Nước Trời hay Giáo Hội chính là một mầu nhiệm. Nhìn vào lịch sử cứu độ, ta nhận thấy : từ một nhóm nhỏ mười hai tông đồ, Giáo Hội không ngừng lớn mạnh và phát triển cho đến ngày nay.
Hạt cải bé nhỏ được gieo vào lòng đất, phải thối mục đi, phải đau đớn nứt mình ra cho chiếc mầm vươn lên và mọc thành cây. Cũng vậy, nắm men được vùi trong thúng bột, phải hy sinh tự huỷ chính mình trong quá trình lên men, để làm dậy cả thúng bột. Giáo Hội cũng đi theo con đường đau khổ để lớn mạnh và phát triển trong âm thầm lặng lẽ.
Như hạt cải bé nhỏ được gieo vào lòng đất, nhiều lúc Giáo Hội phải sống âm thầm và đau khổ trong những “hang toại đạo”, sống lén lút và trốn tránh mọi người.
Như nắm men tự huỷ trong thúng bột, Giáo Hội phải trải qua nhiều giai đoạn bị bách hại và đổ máu triền miên. Giáo Hội đã đi theo con đường đau khổ mà Chúa đã đi, đã tự huỷ để vươn mình lớn dậy. Mầu nhiệm Giáo Hội không gì khác hơn là mầu nhiệm đau khổ.
Hôm nay, trong bài đọc I, trích sách Khôn Ngoan, tác giả suy tư về cách hành xử của Thiên Chúa qua những biến cố lịch sử. Dân Chúa đã nhiều lần bị kẻ thù làm hại. Họ muốn Thiên Chúa ra tay tiêu diệt những kẻ thù ấy. Nhưng Ngài vẫn tỏ lòng khoan dung, vẫn kiên nhẫn chờ đợi những kẻ gian ác ăn năn sám hối và quay về.
Thế giới không thể quên vụ khủng bố kinh hoàng xảy ra tại thủ đô Luân Đôn, nước Anh vào ngày 07 tháng 7 năm 2005 : ba vụ đánh bom liều chết tại các ga xe điện ngầm và một vụ làm nổ tung chiếc xe buýt hai tầng, làm hơn 52 người chết và 700 người bị thương.
Điều đáng nói là : kết quả cuộc điều tra ban đầu đã làm cho người dân Anh phải giật mình : vì bốn tên đánh bom liều chết chính là những người dân Anh, ba người gốc Pakistan và một người gốc Jamaica, những kẻ đã từng chung sống bên cạnh họ. Mầm mống của “cái ác” ở ngay trong lòng họ khiến họ sửng sốt, bàng hoàng.
Trong mỗi người chúng ta luôn có sự giao tranh giữa thiện và ác. Chúng ta hãy vượt thắng chính mình để luôn trở thành người tốt trong Giáo Hội và xã hội. Đàng khác, chúng ta hãy học nơi Chúa tấm lòng khoan dung, để luôn biết đối xử với mọi người bằng tình yêu thương và lòng đại lượng.