Có vẻ như người thông luật được kể lại trong bài Tin Mừng hôm nay rất thao thức tìm kiếm cách thức để nên trọn lành, vì ông đã hỏi Đức Giêsu: “Thưa thầy, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời?”. Nói là có vẻ như, bởi vì tự thâm tâm, ông không khao khát sự trọn lành như lời ông hỏi. Chúng ta có những bằng chứng cụ thể để quả quyết điều ấy.
Trước hết, ông hỏi có ý thử Chúa Giêsu chứ không có ý tìm biết sự thật, tìm biết lối sống để đạt hạnh phúc vĩnh cửu. Thánh Luca kể: “Khi ấy, có một người thông luật đứng dậy hỏi thử Chúa Giêsu rằng:”. Cũng vậy, khi nghe Chúa Giêsu nói: “Hãy làm như vậy và ông sẽ được sống”, ông tự bào chữa, nên đã hỏi ngược lại: “Nhưng ai là anh em tôi?”.
Thứ nữa, ông biết rất rõ, là phải làm gì để sống được đời đời, nên khi Đức Giêsu hỏi: “Trong Lề Luật đã chép như thế nào? Ông đọc thấy gì trong đó?” Vị thông luật đã trả lời rất chính xác việc phải làm là: “Yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn, hết sức và hết trí khôn” và “Thương mến anh em như chính mình”. Còn khi Đức Giêsu kể câu chuyện về người bị nạn cướp, vị tư tế, ông trợ tế đều thấy nhưng đi qua mà không cứu giúp, nhưng người Samaria đã dừng lại cứu giúp nạn nhân, và Đức Giêsu đã hỏi: “Theo ông nghĩ, ai trong ba người đó là anh em của người bị rơi vào tay bọn cướp?” Người thông luật trả lời hết sức đúng: “Kẻ đã tỏ lòng thương xót với người ấy”.
Vị thông luật biết rất rõ phải làm gì để được sống đời đời. Ông cũng biết rất rõ phải làm thế nào để thể hiện lời dạy: Yêu thương anh em như chính mình. Điều ông còn thiếu là thực hành, là sống điều ông biết về đức yêu thương, về lòng quảng đại. Bởi thế, Chúa Giêsu đã hai lần nhắc ông: “Ông hãy đi và làm như vậy”.
Người Việt chúng ta thường nói: Học phải đi đôi với hành, hoặc trăm hay không bằng tay quen. Giả thiết một sinh viên ra trường với tấm bằng kỹ sư điện loại giỏi, nhưng lại tỏ ra rất lúng túng khi thay chiếc cầu chì, thì mảnh bằng kia có giá trị và ích lợi gi?
Chuyện kể rằng, một vị linh mục nọ được thuyên chuyển đến giáo xứ mới. Thánh lễ chúa nhật đầu tiên, ngài giảng một bài thật hùng hồn và thật hay, giáo dân ai cũng tấm tắc khen. Chúa nhật kế tiếp, đọc Tin Mừng xong, ngài hỏi: “Anh chị em còn nhớ bài giảng tuần trước không?”- “Dạ, còn nhớ.”- “Có áp dụng bài giảng vào đời sống chưa?”- “Dạ, chưa được bao nhiêu.”. Vị ấy nói: “Vậy anh chị em về cố gắng áp dụng trong đời sống điều đã nghe đi. Hôm nay khỏi giảng. Mời anh chị em đứng lên đọc kinh Tin Kính.” Hai tuần kế tiếp, sau bài Tin Mừng, cuộc đối đáp giữa giáo dân và Cha Xứ diễn ra tương tự, và thánh lễ tiếp tục mà không có giảng. Sự kiện này khiến giáo dân trong giáo xứ xôn xao, ban hành giáo mở phiên họp khẩn cấp, họ chất vấn Cha Xứ: “Tại sao ba chúa nhật, cha không giảng? Cha không biết giảng hay cha khinh thường giáo dân, cho chúng con là những ngươi ngu dốt?” Cha Xứ ôn tồn nói: “ Gần 20 năm làm linh mục, tôi có hằng trăm bài giảng, tôi còn đang dọn dăm ba bài giảng nữa. Nhưng giảng là để giúp anh chị em hiểu và sống Lời Chúa. Nếu anh chị em hiểu, nhớ, mà chưa áp dụng vào trong cuộc sống hằng ngày, thì tôi không giảng thêm, vì việc giảng lễ chẳng có ích gì cho anh chị em?”
Trong đời thường, không biết có vị linh mục nào làm thế không, nhưng chắc chắn một điều là nghe, ghi nhớ, thì phải sống Lời Chúa dạy. Chúa Giêsu đã nhiều lần nhắc chúng ta đem Lời của Người ra thực hành trong cuộc sống. Hẳn ai trong chúng ta cũng đều nhớ dụ ngôn người đi gieo giống. Có hạt rơi bên vệ đường, hạt rơi vào đá sỏi, hạt rơi vào bụi gai, hạt rơi vào đất tốt. Người nghe và mau mắn thực hành Lời Chúa thì giống như hạt rơi vào đất tốt, sẽ sinh bông kết hạt là những việc lành. Trong một dụ ngôn khác, Đức Giêsu lại nói, người nghe Lời Chúa mà không đem ra thực hành, thì như người ngu xây nhà trên cát, còn nghe mà đem ra thực hành thì như người khôn xây nhà trên đá. Có lần Chúa Giêsu còn khẳng định: “Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành.”
Chắc có người sẽ đặt vấn đề: Lời Chúa ở đâu để chúng tôi biết mà thực hiện? Xin trả lời, Lời Chúa được ghi trong Thánh Kinh. Thánh Kinh còn được gọi là Lời Chúa. Chẳng những thế, Lời Chuá còn ở sát bên, ở ngay nơi miệng và trong lòng mỗi người, như đoạn trích sách Đệ Nhị Luật chúng ta vừa nghe nơi bài đọc một.
Là người Công Giáo vẫn thường xuyên tham dự thánh lễ, ít nhất là thánh lễ chúa nhật, chúng ta vẫn được nghe Lời Chúa, nghe đến quen, nghe đến thuộc. Chỉ cần nghe đọc vài câu trong đoạn Lời Chúa, chúng ta đã biết câu chuyên kết thúc như thế nào. Có chăng, điều còn thiếu, là chúng ta chưa nỗ lực thực thi Lời Chúa dạy. Nếu có mặt ở đây hôm nay, có lẽ Chúa Giêsu cũng khiển trách chúng ta như xưa đã khiển trách đám đông đã nghe lời Người giảng, mà không đem ra thực hành. Có thể Chúa cũng nhắc, vì chúng ta đang tự dối lòng mình, như vị thông luật được kể đến đến trong bài Tin Mừng hôm nay.
Nếu để tâm suy nghĩ một chút, chúng ta dễ thấy: Lương tâm nhắc bảo, và Lời Chúa dạy về công bằng, nhưng trong sinh hoạt thường ngày, chúng ta vẫn gian dối. Chúng ta thường nói, và nghe dạy về yêu thương tha thứ, nhưng lòng vẫn nuôi hận thù và oán ghét. Chúng ta vẫn biết phải tôn trọng sự sống, nhưng không ít người Công Giáo đã phá thai, và phá thai nhiều lần. Chúng ta nhiều lần cầu nguyện, và đề ra phương án xây dựng sự hiệp nhất, nhưng không thiếu những người trong cộng đoàn luôn gây bè phái và chống đối nhau.
Biết đó là điều cần phải làm, biết đó là việc thiện đã là tốt, nhưng nó chỉ thực sự tốt, khi chúng ta thực hiện những điều thiện hảo ấy với sự nhiệt thành và trái tim yêu thương. Bởi vậy, Lời Đức Giêsu nói với vị thông luật hôm nay, phải là lời nhắc nhở mỗi chúng ta: “Hãy đi và làm như vậy, sẽ được sống”.
Lm. Mt